İstanbul’un ‘çağdaş değnekçisi’ olarak tanınan İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin iştiraki olan İspark, şaşırtıcı bir bilanço ile karşımızda. Önceki gün İstanbul Büyükşehir Belediyesi şirketlerinin bilançoları açıklandı. Cumhuriyet gazetesinde yer alan habere göre, İBB’ye ait 9 şirket zararda. Zaten çoğu denetim dışında olan Kamu İhale Kurumu’na bağlı olmayan belediye iştiraklerinin çoğunun zararda olmasına alışkınız ama kurulduğu günden bu yana İBB’nin en çok övündüğü şirketi İspark’ın zararda olması sizce de şaşırtıcı değil mi?

Geçen yılı 1.533 milyon TL’le karla kapatan İspark, bu yılın ilk 9 ayında 167 milyon lira gelir elde etmesine karşın faaliyet zararı 3 milyon liraya ulaşmış.

Sinekten yağ çıkarıyor

Şimdi İspark’ın faaliyetlerine bakalım. İstanbul’daki tüm ara sokaklar İspark tarafından otopark olarak işletiliyor. Yine İstanbul’daki tüm taksi, minibüs duraklarından da gelir elde ediyor. Şehrin farklı yerlerine yaptığı katlı otoparklarda yer bulmak neredeyse mümkün değil. Bu arada İstinye ve Yeniköy’e yapılan marinalar da şirketin önemli gelir kaynaklarından biri. 2013 yılında biten bu marinalardan bir yılda yaklaşık 10 milyon lira gelir elde eden İspark, kıyılarda bağlanan tekne ve yatlardan gelir elde elde tonozcuları da saf dışı bırakıp bu hizmeti de kendisi vermeye başlamıştı. Şirketin son sprojesi ise sivil havacılık oldu. İspark, Heliport adlı çalışmasıyla trafiğin yoğun olduğu ana arterlerde helikopter servisine de başladı.

Hatta İspark, havalimanında yolcu karşılamaya gelenler için bile ücretli otopark yapacağını da açıklamıştı. Kısaca sinekten yağ çıkaran bir şirket karşımızda…

İspark’ın faaliyet giderleri neler olabilir peki? Yatırım gideri olarak yapılan otopark ve marinaların dışında pek fazla birşey yok. Şirketin en önemli gideri araç sahiplerine fiş kesen ve büyük olasılıkla asgari ücretli çalışanlar… Bırakın Türkiye’yi dünyanın hiçbir yerinde hiçbir şirket personel giderleri nedeniyle zarar etmez… Şirketin internet sitesinde yer alan bilgilere göre İSPARK, 28 ilçede yaklaşık 2 bini aşkın personeliyle hizmet veriyor.

Geçen yıl 4 milyar dolar değer biçilen ve halk arz edileceği açıklanan İspark’ın yurtdışında da faaliyetleri var. Şirket, Pakistan'ın Lahor, Mısır'ın Kahire, Arnavutluk'un Tiran ve Fas'ın Rabat ve Marakeş şehirlerinin de aralarında bulunduğu bir çok kente parklanma ve akıllı otopark sistemleri alanında danışmanlık hizmeti de vermişti.

Şimdi oturup faaliyet gideri en düşük olan, minimum tutarda yatırımla kurulduğu 2005 yılından bu yana kar eden bir şirket, nasıl olur da 2015’te zarar edebilir? Elbette geliri başka bir yere aktarılmadıysa!