Dövizde Godot’yu beklerken

YÜKSELEN döviz kurları karşısında Merkez Bankası’nın ve Hükümetin durumu Samuel Beckett’in Godot’yu Beklerken adlı sonu gelmeyen ve anlamsız bir bekleyiş halini anlatan ünlü tiyatro oyununu ve kitabını çağrıştırıyor. Oyunun karekterleri Vladimir (Didi) ve Estragon (Gogo) bir ağaç dibinde Godot’yu beklerler fakat Godot gelmez, Godot zaten gelmeyecektir, belki de Godot yoktur, bilemiyoruz. 

Godot’yu beklerken, Vladimir ve Estragon arasında zekâdan yoksun, anlamsız, gereksiz, yersiz ve saçma sapan konuşmalar geçer. İşte döviz karşısındaki ahvalimiz de tam olarak budur.

Bu satırları yazıldığında Dolar 5 lirayı test etmekte iken Euro 5,70 seviyesini çoktan geçmiş bulunuyordu. Resmi çevrelerde ise tık yoktu.

Geçen hafta Merkez Bankası gerektiğinde müdahalede bulunacağına ilişkin bir açıklama yaptı ama sonra üzerine yattı. Hükümet artan döviz kurlarına karşı önce bir dış mihrakların oyunu söylemi geliştirdi sonra sustu. Geldiğimiz noktada Türk Lirası tamamen sahipsiz durumda bırakıldı. Yerli ve milli söylemini kendine şiar edinen hükümet, yerli parayı tamamen korumasız bir biçimde kendi kaderine terk etti.

Hükümetin ve Merkez Bankası’nın bu suskunluğu, vurdumduymazlığı ve eylemsizliği döviz kurlarındaki yükselişi artık farklı bir noktaya taşımıştır;

An itibarıyla panik alımları aşamasına geçmiş durumdayız ki bu çok ciddi bir kriz psikolojisidir. Bu noktadan sonra yapılacak küçük dokunuşların etkisi artık sınırlı kalmaya mahkûmdur. Gidişi tersine çevirmek için radikal ve büyük müdahaleler zorunlu hale gelmiştir. 
Merkez Bankasının faizi ciddi bir biçimde (En az 4 veya 5 puan) yükseltmekten başka çaresi kalmamıştır.

Peki, vaktinde yapılmayan müdahalelerin hepimize çıkacak olan acı faturası ne olacak? Sadece birkaç örnek vereyim; reel sektör firmalarının şu an 222 milyar dolar döviz pozisyon açığı var. Bu ne demek biliyor musunuz? Dolar 4 liradan 5 liraya çıktığında ve orada bir müddet kaldığında bu firmalar 55 milyar dolar zarar yazacak demek.

Yani sonbahardan itibaren şirket iflasları kapıda demek. Bu yüzde 25 değer kaybı en az 4 puan enflasyon demek.

Yükseliş sürecini tersine çevirmek için Merkez Bankası artık en az 4 veya 5 puan faiz yükseltmek zorunda kalacağı için büyüme oranlarının sert bir biçimde aşağıya inmesi demek ve bu yüksek işsizlik demek.

Özetle, döviz kuru yükselir ve Türkiye hızla bir krize doğru sürüklenirken başta Hükümet olmak üzere yetkili makamların tutumu tıpkı Godot’yu bekleyen oyun karakterlerinin ruh hali gibidir; boşunalık, anlamsızlık, hiçlik, amaçsızlık, çaresizlik ve bitmişlik…

Önceki ve Sonraki Yazılar