Dua edelim de kış soğuk geçmesin

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Japonya yolunda gazeticilere Ruslarla ilgili çeşitli açıklamalar yaptı. Öne Akkuyu nükleer santralı çıktı ama asıl nokta doğal gaz… Erdoğan, “Türkiye gerekirse Rusya’dan başka yerden doğal gaz temin edebilir” dedi. Bu ayakları havada bir söylem, halkına “biz güçlüyüz” mesajı vermek mantıklı görülebilir ama Türkiye’nin hali hazırda Rusya’nın yerine ikame edebileceği bir doğal gaz tedarikçisi bulması imkansız… Çünkü bunun için ne boru hattı var ne de üretici. Tek çare sıvılaştırılmış doğal gaz olan LNG olabilir o da ancak gemilerle taşınıyor. Yani milyarlarca metrüküp doğal gazı gemiyle getiremezsiniz.
Bu sert demeçlerin ardından Rusya, dün yaptığı açıklamayla doğal gaz kozunu kullanacağını gösterdi. Gazprom, Türkiye’nin Mavi Akım üzerinden aldığı doğal gaz miktarını 3 milyar metreküp artırma talebini reddetti. Gazprom Başkanı Aleksey Miller, “Henüz son karar verilmedi. Ancak en azından 3 milyar metreküplük talebin 2 milyar metreküpü Türk Akımı üzerinden sağlanabilir” dedi.
Türkiye, gazı kimlerden hangi yollara alıyor, isterseniz kısaca bir göz atalım. Rus doğal gazı, Mavi Akım ve Ukrayna’dan gelen Batı Hattı üzerinden alınıyor. Doğu’daki hattan ise İran ve Azerbaycan’dan gaz geliyor.
Türkiye geçen yıl 49.2 milyar metreküp doğal gaz ithal etti, bunun da yüzde 66’sı Rusya, yüzde 16’sı İran, yüzde 12’si Azerbaycan’dan alındı. Geriye kalan yüzde 15 ise LNG’den oluştu.
Türkiye, ithal ettiği doğal gazın 46’sını santrallarda elektrik üretiminde kullanıyor. Bu durum, enerji çevreleri tarafından sıkça eleştiriliyor çünkü hem elektrik maliyetlerini artırıyor hem de bağımlılığı sürdürüyor. Kalan doğal gazın yüzde 25’i sanayide, yüzde 20’si ise konutlarda kullanılıyor. Şu an doğal gazla ısınan hane sayısı 11 milyon…

Tür Akımı’nda da belirsizlik var
Rus gazının niceliksel öneminin yanında bir de niteliksel önemi var. Çünkü bu gaz, Trakya’dan ülkeye giriyor ve en yoğun kullanımın olduğu Marmara Bölgesi’nde tüketiliyor. Herhangi bir gaz kesilmesinde, arıza durumunda ya da ek talep olduğunda diğer boru hatlarından yararlanmamız mümkün değil. Çünkü doğudaki hatların Marmara Bölgesi’ne gaz iletebilmesi için pompa istasyonları olması gerekiyor. Enerji uzmanları, yıllardır Eskişehir bölgesine böyle bir pompa yapılması gerektiğini söylemesine karşın hala yapılamadı.
Ruslarla yaşadığımız bir diğer sorun Türk Akımı. Karadeniz’in altından geçirilerek Türkiye ve devamında Yunanistan üzerinden Avrupa’ya gaz taşımak üzere projlendirilen yeni doğal gaz boru hattı olan Türk Akımı, konusundaki belirsizlikler devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde Rusya, Türk Akımı’nda planlanan 63 milyar metreküplük kapasitenin yarıya düşürüldüğü açıklamıştı.
Enerji bürokrasisi birkaç yıldır Türkiye’nin özellikle kış aylarında ilave gaza ihtiyaç duyabileceğini söylüyordu ancak havaların mevsim normallerinin üstünde seyretmesi ve ekonomide büyümenin yavaşlaması ek gaza gerek bırakmamıştı. Ancak bu kış, geçen yıllara oranla daha soğuk geçerse ve sanayinin gaz kullanımı artarsa karşılaşacağımız manzara pek içaçıcı olmayacak!

Önceki ve Sonraki Yazılar