Britanya referandumunun AB’den çıkışla (Brexit) sonuçlanmasına isyan edenlerin “tekrar referandumu” için topladığı imzalar dün 3 milyon 480 bini geçti. Parlametonun sitesinde “tekrar referandumunun” genel kurulda gündeme alınması için imza verenlerin sayısı rekor kırarken, şimdilik AB’den ayrılma için verilen 17 milyon oy geçerli ve tekrar sandığa gidilirse başka türlü sonuçlanacağının da garantisi yok. Yine de Brexit karşıtları “It’s not over till it’s over” (Gerçekten bitmeden bitmez) deyimini slogan belledi. Brexit’ten tornistan tartışmaları da derinleşti.
ÜÇ REFERANDUMUN BETERİ
Tarihinde sadece üç kez referanduma gitmiş Britanya’nın arka arkaya iki referandum düzenlemesinin tuhaf olacağı ama tüm gidişatın tuhaf olduğu yorumları yapılıyor. Aslında referandum sonucu bağlayıcı değil ama Başbakan David Cameron seçim vaati olan referandumun sonucuna saygı göstermeyi ve istifayı tercih etti. Ekimde yerine gelecek yeni Muhafazakâr Parti lideri ve başbakan sonucu tümden görmezden gelmeyi tercih edebilir ama bu, demokratik olmadığı gibi AB karşıtlarının daha büyük isyanına yol açabilir. Lakin tekrar referandum talebi de demokratik açıdan haklı. 1975’teki referandumda AB üyesi kalmaya yüzde 67.2, 2011’deki referandumda tercih sıralamasına göre birden fazla adayı işaretlemeye izin veren seçim sistemine yüzde 67.9 onay çıkmıştı. Brexit ise yüzde 52’yle onaylandı.
PİŞMANLAR HAREKETİ
Bir de “Bregret” yani Brexit’e oy verip sonuç karşısında pişman (regret) olanlar çıktı. Medyaya konuşan ve sosyal medyada paylaşım yapan birçok seçmen, sisteme tepkisini göstermek için Brexit’e oy verdiğini, oyunun belirleyici olabileceğini hiç düşünmediğini, aslında AB’den çıkılmasını istemediğini dile getirip pişmanlık bildiriyor, “Keşke bir geri dönüş yolu olsa” diyor. Brexit’ten duyulan pişmanlığı ifade eden “Regrexit” hashtag’i de Twitter’da trending topic oldu.,
Londra, AB’den ayrılmayla ilgili Lizbon Anlaşması’nın 50. maddesinin uygulanması için acele edeceğe benzemiyor. 50. madde devreye girdiğinde iki yıllık müzakerelerle çıkış anlaşmasına varılacak. Ardından çıkış anlaşmasına parlamento onayı gerekecek.
İşçi Partili David Lammy gibi milletvekilleri “Bu çılgınlığı ve kabusu bitirebiliriz” diyerek parlamentoda hemen oylamaya gidip referandum sonucunu geçersiz kılmayı öneriyor. Bazı milletvekilleri de çıkış anlaşmasının referanduma sunulması yoluyla Brexit’ten çark edilebileceğini belirtiyor. Bunun gerçekleşmesi AB’de kalma yanlıları için son fırsat olabilir.
IRKÇILAR GEMİYİ AZIYA ALDI
Endişeleri artıran bir unsur da ırkçıların derhal piyasaya çıkması . Polonyalı göçmenlerin yoğun yaşadığı Huntingdon kentinde bir okulun yakınlarına “Polonyalı parazitleri istemiyoruz”, “Evinize gidin Polonyalı pislikler” yazan İngilizce ve Lehçe afişlerle asıldı. Sosyal medyada “Hitler haklıydı”, “Beyaz cihat” gibi mesajlar çok yoğun paylaşılmaya başlandı. Irkçı bir grup Twitter hesabında AB yanlısı İşçi Partisi’nin lideri için “Corbyn asılacaksın” diye yazdı. Durham kentinin İşçi Partili milletvekili Roberta Blackman-Woods da hedef tahtasında. Durham Üniversitesi’nin kayıkhanesinin duvarlarına referandum arifesinde AB karşıtı bir aşırı sağcı tarafından öldürülen İşçi Partili milletvekiline atıfla “Jo Cox ölmeyi hak etti! Sırada Durham var!” yazıldı. Irkçı yazılar ve sosyal medya paylaşımlarıyla ilgili soruşturma açıldı.