Duvar halısı ve oryantalizm

  Sanal ansiklopedi wikipedia’ya göre oryantalizm yakın ya da uzak doğu kültürlerinin incelendiği batı kökenli araştırma alanlarının tümüne verilen admış.   Orientalism, Latince Orient yani doğuyu simgeleyen coğrafi bir terimden üretilmiş.    Bana sorsanız, bir oryantal Nesrin Topkapı gelir aklıma bir de anneannemin duvarındaki halı! Halı deyip geçmeyin ilk çocukluğumun sınırsız dünyasında içinde kaybolduğum bir masaldır o halı!     Asılı olduğu duvarın hemen dibindeki divana uzanır ruhumu teslim ederdim halıya! Resmedilmiş olan haremdeki büyük küpeli, koca memeli, kolları bilezik dolu falcı kadınların arasındaki zarif cariyenin yerine koyardım kendimi. Tabiki o yaşımda cariyeyi prenses, kapının ardında bekleyeni de prens zannederdim!    Meğer o zamanlar işlemiş bilinçaltıma gizli oryantal ruhum!   Gizlice oryantal olmadım tabi ki!   Daha kötü bişey oldum!    Despotizme boyun eğen, egzantrik, yavaş ilerleyen, pasif bir öteki dişil kişi oldum. Toplumumun diğer kadınları ve hatta erkekleri gibi!   Mesela ben, beni ezen ve üzen hiç kimseye ve hiçbir şeye hak ettiği karşılığı veremiyorum; Sessizce küsüyorum ve kendi sessizliğimde boğuluyorum tıpkı annem ya da onun annesi gibi…    Mesela ben önce kendi ailemde ötekiyim sonra her yerde tıpkı Çerkez dedem ya da Alevi büyük büyük babam gibi…    Pasif direnişçiyim ben tıpkı içinde yaşadığım oryantal toplum gibi…   Duvar halısı deyip geçmeyin! Batılı ressamların oryantalist resimlerini halı yapıp astılar duvarlarımıza! Aha da sonuç ortada! Neyse ki benim kuşağım son kurbanlardı!   Yakın doğuyu ya da Osmanlı’yı anlatan oryantalist tabloları incelerken fark ettim ki genelde haremde ya da hamamda kadın figürleri kullanılmış ve ne hikmetse bu kadınlar hep Banu Alkan kıvamında yatay pozisyondalar! Erkek figürler zaten silik, sünük ve cümleten böyle bir rehavet, bir uykum var, bir aman boş ver durumunda oryantal tipler! (Tevekkeli değil o halıya bakarken hep uyuyakalıyordum.)     Ah benim canım annanemmm! Bilseydin ki süs diye duvarına astığın o halı bilinçaltımın içine edecek ve gün gelecek pasif direnişçi bir oryantal olacağım ne yapardın acaba!    Yani demem o ki!    Ey ülkemin sünük gibi gözüken ama despot hem de gamsız babaları, ağabeyleri, kocaları…   Ey ülkemin egzotik, pasif hem de tensel bir de üstelik tembel süslü kadınları… Bırakın uzun oturmayı! Adınız aydın bile olsa içinizdeki oryantali keşfedin ve kabul edin, kıpraşın biraz! Önce en yakından, ailenizden başlayın mesela değişime! Sonra arkadaşlar, okul, sokak derken halka büyür merak etmeyin…    Biz oryantal deyince hep kıvrak dansözleri aklımıza getiriyoruz ya! Bir de dansöz gibi kıvıran AYDINLAR var ama o başka bir konu! Hay Allah konuyu dağıttım, ne diyordum?   Haa! Falcı bacılar gitti, kapıda bekleyen de prens değil! Hadi, kalk artık, yeter yaydığın!  

Önceki ve Sonraki Yazılar