Röportaj: Leyla TAVŞANOĞLU / YURT

Siyaset dünyada yerinde saya dururken, teknolojinin her gün sınırları aşıp giden bir hızla dünyamızı sarmaladığını belirten Suver “Bu yıl barıştan diyaloga, uluslararası anlaşmazlıklardan teröre bütün konuları teknolojinin artan etkisiyle siyasetin durağan yapısı açı- sından ele alacağız” dedi.

11-12 Nisan tarihleri arasında İstanbul’da 40 ülke ve 21 sivil toplum kuruluşu temsilcisinin katılımıyla dü- zenlenecek 21. Avrasya Ekonomi Zirvesi’ni gerçekleştiren Marmara Grubu Vakfı Genel Başkanı Dr. Akkan Suver, “Teknoloji siyasete karşı” temalı zirveyi Yurt’a anlattı.

- 21. Avrasya Ekonomi Zirvesi'ne katılan figürlerden söz eder misiniz? Katılımcılar hakkında neler söylemek istersiniz?

Bugün itibarıyla 40 ülke 21. Avrasya Ekonomi Zirvesi'nde hazır bulunacak. Makedonya, Bosna Hersek, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı düzeyinde Zirvemizi şereflendirirken, Romanya, Letonya, Moldova ve Hırvatistan önceki Cumhurbaşkanları ile aramızda olacaklar. Romanya'nın önceki Başbakanı Victor Ponta, Moldova'nın önceki Başbakanı Dimutru Braghis ile Moğolistan’ın önceki Başbakanı Amarjargal Rinchinnyam da Zirvemizi şereflendirecek şahsiyetler arasında yer alacaklardır. Bu yıl aramızda yer alacak uluslararası sivil toplum kuruluşu sayısı da 21’e ulaşmış bulunmaktadır. Takdir edersiniz ki, mütevazi bir sivil toplum kuruluşunun kendi çapında imkanlarıyla derleyip toparladığı bu etkinlik dünyada kabul gören sivil inisiyatifler arasında yer almakta ve Türkiye’nin aydınlık yüzü olarak takdim edilmektedir. Bu birliktelik bir gelenek halinde dünden bugüne intikal etmektedir. Sivil düşünce dünyasında bu uluslararası bir yüksek başarıdır.

- 21. Avrasya Ekonomi Zirvesi'nin teması hakkında neler söylemek istersiniz? Konu başlıklarını kısaca nasıl özetlersiniz?

21. Avrasya Ekonomi Zirvesinin konu başlığı "teknoloji siyasete karşı ". Siyaset dünyada yerinde saya dursun, teknoloji her gün sınırları aşıp giden bir hızla dünyamızı sarmalamağı sürdürüyor. Bu yıl barıştan diyaloga, uluslararası anlaşmazlıklardan teröre bütün konuları teknolojinin artan etkisiyle siyasetin durağan yapısı açısından ele alacağız. Akıllı şehirlere yönelen teknolojik bakışımızı, duruşumuzu da bu çerçevede gündeme getirmeğe çalışacağız. Akıllı şehirler perspektifimiz mega şehirlerin başarı öykülerinden şekillenmeyecektir. Elbette büyük şehirlerin büyük imkanları, büyük kaynakları vardır. Biz 21. Avrasya Ekonomi Zirvesi'nde mütevazi imkanlarla akıllı projelere imza atan örnek belediyelerin çaplı başarılarını paylaşmak ve gündeme getirmek arzusundayız. Belki de bir akıllı şehir manifestosu bu toplantıda ortaya çıkacaktır.

Ayrıca 21. Avrasya Ekonomi Zirvesi'nde interaktif bir çalıştay tertipleyerek gençlerin gelecek ile ilgili düşüncelerini, endişelerini öğrenmek arzusundayız. Bu çalıştayı; siyasetçiler, akademisyenler ve dini liderlerle gençleri yan yana getirerek gerçekleştirmek istiyoruz. Ekonomi, enerji, istihdam, barış, teknoloji noktasından gençlerin düşüncelerini, endişelerini öğrenmek istiyoruz. Burada yalnız Türk gençleri olmayacak; yabancı misafirlerimiz de bizlerle birlikte olacaklardır. Öte yandan sanayileşmenin başlangıcından bu yana, insanlık en sıcak üçüncü yılını yaşıyor. 2017, dünya çapında tartışmalı bir sıcak rekoru kırdı. İklim araştırmacıları alarmda. İklim değişikliği sadece çevre üzerinde değil, finanstan sağlık sektörüne birçok alanı etkilemektedir. Her geçen gün daha belirgin hale gelen iklim değişikliğinin etkileri şu sıralar açık bir şekilde görülüyor. Amerika'da bazı bölgeler Mars'tan bile daha soğuk hale gelirken, Avustralya kavruluyor. 21. Avrasya Ekonomi Zirvesi'nde iklim değişimini de tartışmaya açacağız.

- 21. Avrasya Ekonomi Zirvesi'nde konuşulacak konuları biraz açacak olursak daha başka neler söylemek istersiniz?

Elbette her yılın ayrı bir önemi var. Bu yıl biraz önce söylediğim gibi tanıtım açısından önemli bir yıl. Zira başımızda bulunan terör belasıyla uğraşmamızı; yabancı ülkeler, ülkemize karşı haksız ve yersiz değerlendirmektedirler. Bunun doğru gerekçeleriyle yabancı konuklara anlatılması konusunun önemi üzerinde duruyorum. 21. Avrasya Ekonomi Zirvesi'ni bugünün şartları içinde bir fırsat olarak telakki ediyorum. Zira yurdumuza Zirvemiz vesilesiyle yabancı ülkelerden teşrif edecek şahsiyetlere, Türkiye'mizin teröre karşı ortaya koyduğu haklı mücadelesini, vizyonunu ve sahip bulunduğu yüksek değerleri anlatma açısından 21. Avrasya Ekonomi Zirvesi uygun bir platform oluşturacaktır. Tanıtımın önemine ve gerekliliğine inanan biri olarak belirtmek isterim ki, meselenizi anlatmak, izah etmek en az haklı oluşunuz kadar önemlidir. Dolayısıyla bizim oluşturduğumuz etkinlikler gibi platformlar, bir fırsattır. Gene bu yıl, gençlerin düşüncelerini açıklamalarına fırsat yaratacağız. Zira biliyoruz ki, yarın onların elinde şekillenecektir.

- Pekiyi, teknolojiyi nasıl değerlendirmektesiniz? Yarınlarımızda teknolojinin yeri sizce ne olacaktır?

Teknoloji başını alıp gitmekte. Aksine siyaset her geçen gün biraz daha aşağılara çekilmekte... Daha fazla hayal gücü, daha özgür düşünce ve daha esnek çalışma hayatı ile şeffaflığı esas olarak belirleyen sistemlerin ayakta kalacağı bir dünyaya doğru gidiyoruz. Bir başka deyişle teknolojiyi ıskalayan her yapı tarihe karışacak. Nice meslek, nice iş sahası yok olacak. Teknoloji bu yok oluşun mimarı olarak geleceğin sahnesinde yerini almış bulunmaktadır. En son yapılan araştırmalara göre yapay zeka, robotik, nanoteknoloji ve diğer sosyo-ekonomik faktörler insan işçilerine olan ihtiyacın yerini alması nedeniyle 2020'ye kadar 5 milyon iş kaybı bekleniyor. Buna karşılık aynı teknolojik gelişmelerin aynı zamanda da 2.1 milyon yeni iş alanı yaratması beklenmektedir. Ne var ki, işini kaybeden esnaf ve büro çalışanları, yeni yaratılan rollerle rekabet etmek için becerilere sahip olmayabilirler. Dolayısıyla yakında sadece sahip olduğumuz beceriler kadar iyi olabileceğiz, bunun için de beceri eğitimi odaklı çalışmalara devam etmeliyiz.

Öte yandan dünyamız fiziksel bir topluluktan dijital bir topluluğa geçiş arifesindedir. Dijital bir toplum hızla ortaya çıkmakta ve fiziksel ve de sanal dünyaları harmanlamaktandır. Bu geçiş iş modellerini çalıştığımız alanları yaşadığımız ve etkileşim kurduğumuz her şeyi beraberinde etkileyecektir.
Dijital ve fiziksel dünyalarımız giderek birbirine yaklaşırken, teknoloji her geçen gün kimliğimizin bir parçası haline gelmektedir. Internet, sanal gerçeklik ve yapay zeka, insanların güçlenmesine ve özgürlüğüne kavuşmasına ve insanlar ile ülkeler arasındaki eşitsizliklerin azaltılması yollarıyla işin niteliğini değiştirecek veya sonuç tam tersi de olabilecektir.

- Siz Avrasya'ya büyük önem vermektesiniz. Avrasya'nın etkinliğini halen sürdürdüğüne inanıyor musunuz?

Yıllar önce 'Gelecek Avrasya'dır' demiştim. Evet geleceğimiz Avrasya'dadır. Ancak bu gelecek batı ile şekillenerek, batı değerleriyle birlikte o coğrafyaya intikal ettiğinde bunun bir kıymeti olacaktır.
Avrasya'nın varlığı; Bir Yol, Bir Kuşak projesiyle veyahut da tarihi ismiyle İpek Yolu Projesinin hayata geçirilmesiyle şekillendiğinde burada oluşacak sinerji AB'nin gücü ve potansiyeli çerçevesinde olacaktır. Ancak bu potansiyele ulaşılmasının ilk ve olmazsa olmaz şartı batı değerleridir. Yani hukukun üstünlüğü, şeffaflık ve küreselleşmenin sınırsızlığıdır. İpek Yolu'nun hayata geçmesi, küresel düşüncenin, küresel ekonominin kısacası küresel saygının geçerliliği ile mümkün olacaktır. Çin Halk Cumhuriyeti'nden Londra'ya uzanan çizgide sayısız kültür, din ve dil birbirini tanıma olanağına sahip olacaktır. Uçaklarla, demiryollarıyla ve kara ve de deniz yollarıyla yapılan ticaret bu yolla hem kısalacak hem de daha ekonomik bir iklim yaratacaktır. Bunda Kars - Tiflis -Bakü demiryolunun ve Boğazı aşan tünel ve köprülerin de önemli hakkı ve payı bulunacaktır. Ekonomi, ticaret ve ulaşım açısından oluşacak bu tablo bizi yeni bir küreselleşmeye götürecektir.

- Bir Kuşak, Bir Yol projesini Marmara Grubu Vakfı olarak önemli bulduğunuzu biliyoruz. Bu projenin bugünkü şeklini nasıl değerlendirmektesiniz?

 Bir Kuşak, Bir Yol projesi gerçekleştiğinde; farklı toplulukların ve kültürlerin bir arada yaşadığı Avrasya bölgesinde ortak projeler yapılabilecek, ortak duygu ve düşüncelerin gelişmesine katkı sağlanabilecektir. Dolayısıyla bu proje barışa, istikrara ve huzura katkı yapacaktır. Çin Halk Cumhuriyeti'nin kara ve deniz yolunda bir ekonomik koridor inşa etme düşüncesini yalnız ticaret, yalnız
pazar ekonomisi olarak değerlendirmenin eksik olduğuna inanıyorum. Bu proje ile birlikte yaşamanın, birlikte paylaşmanın, birlikte bölüşmenin, birlikte zenginleşmenin, birlikte barış ve istikrar içinde
yaşamanın kapısı açılacaktır. Avrupa Birliği ülkeleri de bu projenin bir parçası olacaklardır. Ülkem Türkiye ise ilk günden itibaren bu projeye entegre olmuştur. Bugün Türkiye, bu projenin ana aktörlerinden biridir. Biz de Marmara Grubu Vakfı olarak bu projenin içinde sivil toplum kimliğimizle ilk günden beri yer almış bulunmaktayız.

- Uluslararası kuruluşlardan söz ettiniz. Hangi ülkelerden, hangi kuruluşlar beklediğinizi öğrenebilir miyiz?

Elbette. Bugün itibariyle Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Bulgaristan merkezli Sürdürülebilir Barış ve Kalkınma Derneği, Avusturya merkezli Viyana Ekonomik Forumu, Çin Halk Cumhuriyeti İnovasyon ve Kalkınma Stratejisi Enstitüsü, İsrail İleri Teknoloji Enstitüsü, Letonya Uluslararası İşler Enstitüsü, Makedonya Ticaret Odası, Özbekistan Stratejik ve Bölgesel Araştırmalar Enstitüsü, Romanya Yeni Strateji Merkezi, Slovakya Küresel Güvenlik Forumu, Slovenya Bled Yönetici Okulu, Sırbistan Uluslararası İlişkiler Ve Sürdürülebilir Kalkınma Merkezi (CIRSD), Ukrayna Uluslararası Karadeniz Araştırmaları Merkezi ile Uluslararası İşletme Birliği ve Yunanistan'dan Biopolitik Uluslararası Teşkilatı 21. Avrasya Ekonomi Zirvesi'ne katılacak uluslararası kuruluşlardır.

- 21. Avrasya Ekonomi Zivesi’nde özel bir oturum olacak mı?

Evet. 21. Avrasya Ekonomi Zirvesi’nde Marmara Grubu Vakfı AB ve İnsan Hakları Platformu Başkanı Müjgan Suver’in tertipleyeceği “Dijital Dönüşümün Toplumsal Eşitlik Kültürüne Etkileri 'Ezber Bozan Kadınla' oturumu gerçekleşecektir.

Dijital dönüşüm ve internet kullanımındaki gelişmeler, hem bireyler hem toplumlar üzerinde ekonomiden eğitime, siyasal katılımdan haberleşmeye kadar pek çok alanda önemli yenilikler getireceği bilinmektedir. Bu yeniliklere paralel olarak eril kodlamalar yoluyla, ataerkil sistemin toplumsal cinsiyet kalıplarını yeniden üretmesi de ihtimal dahilindedir. Bununla da kalmayıp, dijital eşitsizliğin ekonomik, sosyal ve politik nedenleri de görünmez hale getirilebilir. İnternete erişim ve kullanım becerisine sahip olmak, bireyler ve toplumlar arasındaki mevcut eşitsizlikleri tekrar üretebilir mi? Toplumsal cinsiyet perspektifinden bakıldığında, dijital dönüşüm kadın - erkek arasında yeni eşitsizlikler yaratmaya neden olabilir mi?
Diğer yandan bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler, kadınlara bilgi ve enformasyona ulaşmada fırsat eşitliği sağlamış, ekonomiye katılımlarını güçlendirmiştir. Onlara özgür bir alan yaratmıştır. İnternet teknolojileri, bireylerin ve grupların ekonomi ve sosyal yaşama katılımını ve topluma seslerini duyurmalarını sağlama açısından da ciddi bir potansiyel sunmuştur.

Bu anlayıştan hareketle, yurt dışından ve yurt içinden bu toplantıya katılacak olan 'Ezber Bozan Kadınlar' ve teknoloji, akademi, siyaset, moda, sanat, medya, sivil toplum dünyasından gelen uzman ve liderler, interaktif oturumlarda görüş ve vizyonlarını paylaşacaklardır.

-Her yıl gerçekleşen Zirve'lerde kültürel faaliyetler de olurdu. Bu yıl gerçekleşecek Zirve'de ne gibi kültürel faaliyetler olacak?

21. Avrasya Ekonomi Zirvesi'nde önce her yıl olduğu gibi bu yıl da Avrasya Ekonomi Zirveleri Kupası Koşusu olacak. Türkiye Jokey Kulübü tarafından tertiplenecek Avrasya Ekonomi Zirveleri Kupası koşusunun yanı sıra İHKİB tarafından Gala Yemeğimizin açılışını Dilek Hanif'in moda defilesiyle yapacağız. Gene iki akşam yemeğimizde İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kent Orkestrası'nı konserleriyle misafirlerimizi ağırlayacağız. Bu arada Avusturya'dan gelecek bir dörtlü grubun ilk akşam bize bir Viyana akşamı yaşatmasını bekliyoruz.