Sibel Köklü/Ekonomi Servisi
 
Merkez Bankası’nın faiz koridorunun üst bandında yaptığı 100 baz puanlık indirimin, kredi faizlerine 40 baz puan kadar yansıdığını belirten Karadere, oranın daha fazla düşmemesini, tasarruf eksikliğine ve bankaların mevduata olan talebinin yarattığı rekabetle artan maliyetlere bağladı. AB üyeleri ile kıyaslandığında en düşük tasarruf oranına sahip Türkiye’de TL kaynağının kıt, taliplisinin çok olduğuna işaret eden Karadere, “Mevduat faizi düşmezse, kredi faizi de düşmez” dedi. 
KOBİ kredilerinin yüzde 95’i TL bazlı 
  Garanti Bankası’nın KAGİDER işbirliği ile Kırklareli’nde gerçekleşen 33. Kadın Buluşmaları toplantısının ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Karadere, KOBİ kredilerinin yüzde 95’inin TL bazlı olduğunu hatırlattı. Faizlerdeki düşüşü konuşurken, konunun Türk Lirası kredi ve kaynak olduğunu belirten Karadere şöyle devam etti: “Bankalar krediyi mevduat ile fonluyor. Türkiye’de 100 birim TL kaynak varsa 140 birim TL kredi veriyoruz. Bu, kaynak yetmiyor demek. O nedenle yurtdışından aldığımız döviz cinsi kredileri de TL’ye çeviriyoruz. Mevduat kıt. Kıt olan kaynağın da taliplisi çok oluyor. Oluşan rekabet mevduat müşterisine yarıyor. Müşteri alacağı faiz için pazarlık yapınca, MB’nin faiz indirimi TL mevduat faizlerini sınırlı oranda etkiliyor. Mevduat faizi düşmediği için de kredi faizlerinde beklenen düşüş olmuyor.” 
Kredi faizi yüzde 14 civarında 
  Merkez Bankası’nın 100 baz puanlık faiz indiriminin mevduat faizlerine 40 baz puanlık düşüş sağladığını bunun da birebir kredi faizlerine yansıdığını söyleyen Nafiz Karadere, yıl sonuna kadar kredi faizlerinde radikal değişiklik beklemiyor. Sektörde KOBİ kredilerinde faizin yüzde 12.5-15, ortalamanın ise yüzde 13.5-14 aralığında olduğu bilgisini paylaşan Karadere, “KOBİ’ler bu seviyelerden kredi kullanıyorlar. Yılsonuna kadar faizlerin yatay gideceğini düşünüyorum” dedi.
‘50 baz puan indirim kredi faizlerini 10 puan düşürür’     MERKEZ Bankası’nın Haziran ayındaki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında bir faiz indirim kararı daha alabileceğine, buna imkân da bulunduğuna dikkat çeken Karadere, 50 baz puanlık bir indirim halinde bunun mevduat faizlerine yansımasının da 10 baz puan civarında olacağı öngörüsünde bulundu. Burada bir parantez açan Karadere, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) Haziran ayında faiz artırma ihtimalinin güçlendiğini de hatırlatarak Merkez Bankası’nın da faiz indiriminde dikkat edilmesi gereken seviyelere geldiğine işaret etti. Karadere, “Fed’in faiz artırımına rağmen, Merkez Bankası, gereğinden fazla indirse, faizleri çok hassas bir noktaya getirirsiniz. O zaman da mutlu olmayan yatırımcıyı tutamazsınız yurtdışına çıkar, kur yükselir. Onun için de Merkez Bankası daha dikkatli olacaktır. Ancak haziranda bir indirim daha imkanı var ama artık bu imkanın da sonuna geliniyor.” 
Garanti’den kadın girişimcilere 3.2 MİLYAR TL KREDİ DESTEĞİ 
   KADINLARIN ekonomik sistemde ve iş dünyasında daha fazla yer alabilmesi amacıyla 10 yıldan bu yana kadın girişimciliğine destek veren Garanti Bankası, bu süreçte hakim ortağı kadın olan girişimlere toplam 3.2 milyar TL kredi verdi. Banka bugüne kadar 185 bin kadın girişimciyşe kredi desteği sağladı. Garantı Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere, “Taksitli ticari kredide en düşük faizli kaynağı, mevzuatın izin verdiği ölçüde kadın girişimcilerimize sağlıyoruz” dedi. 
  Türkiye ekonomisinin hassas dengelerden geçtiğini, yaşanan durumun bir kriz olarak değerlendirilemeyeceğini ama piyasanın sıkıştığını anlatan Nafiz Karade şunları söyledi: “Türk bankacılık sektöründe KOBİ segmentinde tahsili gecikmiş olacak oranı (NPL) yüzde 4.1. Garanti’de ise bu oran yüzde 3.5 seviyesinde. 2015’in Ocak-Nisan dönemi ile bu yılın aynı dönemini karşılaştırdığımızda karşılıksız çeklerde artış var. Yaklaşık iki yıllık süreçte karşılıksız çeklerde adet bazında yüzde 14, miktar bazında yüzde 44 artış oldu. Bu son iki yılda aslında Türkiye ekonomisinin sıkıştığını gösteriyor. Yüzde 3-4 büyüme ağırlıklı iç piyasaya satış yapan KOBİ’lere yetmiyor, çarklar rahat dönmüyor. Türkiye’de son iki-üç yıldır yatırım kredisi pek görülmüyor. Daha çok işletme kredisi kullanıyorlar.”
Ortalama kredi kullanımı 40 bin TL 
  Nafiz Karadere’nin verdiği bilgiye göre Türkiye’de KOBİ’lere verilen kredilerin yüzde 90’ı işletme sermayesi ihtiyacını karşılamaya yönelik. KOBİ’lerde ortalama kredi kullanımı 60 bin TL. Kadınlarda 40 bin TL. Ortalama vade ise 18-24 ay. 2016’nın şanssız sektörleri turizm ile yaş meyve sebze ihracatı. İvme kazanan sektörler ise inşaat ile otomotiv ve yan sanayi. Yatırımlar finansmanlarında KOBİ’lerden son dönemde güneş enerjisi santrali (GES) için proje geldiğini kaydeden Karadere, “Son dönemde yaklaşık 300 tane KOBİ’den gelen GES kredi başvurusu değerlendirdik. Bunların ortalama 3 milyon euro büyüklüğünde krediler. Bugüne kadar KOBİ’lerin güneş enerjisi projelerine 300-340 milyon euro civarında kredi verdik” dedi. 
Kadın girişimci oranı yüzde 10
  KAGİDER Başkanı Sanem Oktar, Türkiye’de 1.2 milyon girişimci bulunduğunu ve kadın girişimcilerin oranının bu rakamın sadece yüzde 10 civarında bulunduğunu belirterek, “2014’te kayıtlı istihdam sağlayan kadın girişimci sayısı 112. Bu sayı geçen yıl 97 bine düştü, artacağına azaldı. Bunun artırılması büyük önem taşıyor. Kadın girişimci sayısındaki azalma ekonomik gidişat açısından önemli. Bu kapsamda kadın girişimcilerin desteklenmesinin gereği ortaya çıkıyor” dedi. Kadın girişimciliğini desteklemek için gerekli yasal altyapının oluşturulmasına katkıda bulunmak üzere çalıştıklarını belirten Oktar, şunları anlattı: “Eylül’de Kadın Tedarikçi Zirvesi’nin İstanbul’da gerçekleştireceğiz. Dünyanın her yerinden kadın girişimcileri, tedarikçileri buluşturacağız. Türkiye’den 200 kadın tedarikçi katılacak.” ABD’de federal hükümetin kamu ihalelerinde kadın girişimcilerin çağrılmasını kanunen zorunluğu olduğunu hatırlatan Oktar, “Biz bu kadınların ihalelere çağrılmasını zorunlu kılan yasayı Türkçe’ye çevirdik. Kadın girişimcilerin kamu alım ihalelerine çağrılmasının önemini gösteren bir dosya hazırladık. Önümüzdeki günlerde Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi’ye sunacağız. 
  KOSGEB kanalıyla aslında devletimiz eğitim ve kaynak sağlıyor. Bir de yapılan kamu ihalelerine kadın girişimcilerimiz davet edilirse, onlar da bu işte tecrübe kazanır. Bir iki ihale kaybetse de üçüncü de doğru teklif vermeyi öğrenir” dedi.