BirGün'den Semih Güven'in haberine göre, Yılbaşından bu yana Türkiye'nin de aralarında bulunduğu gelişmekte olan ülkelere fon akışı süreci yerini fon çıkışına bırakmaya başladı. Haziran sonunda 3 lira 48 kuruş seviyelerine kadar düşen dolar, dün üst üste dördüncü yükseliş gününü yaşadı ve 3 lira 64 kuruşa yükseldi. Avro ise 4 lira 14 kuruşa yükselerek 30 Ocak 2017'den bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Avrupa Parlamentosu'nun Türkiye'nin AB'ye üyelim müzakerelerini askıya alma kararı da liradaki değer kaybını hızlandırdı.

Merkez Bankaları ‘balon’dan korktu

Liradaki son dönemde yaşanan sert değer kaybını BirGün'e değerlendiren Yatırım Uzmanı Emin Tay'a göre son 7 buçuk aydır gelişen ülkelere yaşanan fon girişi süreci son birkaç gündür ciddi anlamda sekteye uğramış durumda. Söz konusu dönemde dünya ekonomisinin güçleneceği algısının gelişmekte olan ülkelere para akışını desteklediğini ifade eden Tay, dünya merkez bankalarının süreç sonunda varlık fiyatlarının aşırı değerlenmesinden korkmaya başlamasının ardından fon çıkışlarının hızlanmaya başladığını bildirdi. Tay, "Merkez bankalarının artık varlık fiyatlarının değerinin üstüne çıktığını ve bunun balon riski oluşturduğunu ihtimali göz önüne almaya başlandığını düşünüyorum. Başta ABD Merkez Bankası Fed olmak üzere birçok merkez bankası şahinleşmeye başladı ve alım iştahını kırmak istediler. Nitekim bundan sonra daha şahin bir Fed göreceğiz. Faiz artışları kademeli olacak fakat bilanço küçültmeler aralık ayında gerçekleşecektir" dedi.

Fed daha da şahinleşecek

Fed'in yaptığı açıklamalarda ABD'den gelen zayıf ekonomik verilerin tamamının geçici olduğunu ve hem bilançoyu küçültüp hem de faiz artırmak için yeterli alanı olduğu algısını vermesiyle birlikte fon yöneticilerinin satışları hızlandırdığına dikkat çeken Tay, Güney Afrika Merkez Bankası'nın kamulaştırılmasına dönük adımların da kısa vadede Güney Afrika Randı başta olmak üzere Türkiye'nin de içinde bulunduğu gelişmekte olan ülke paralarının değer kaybetme sürecini hızlandırdığını söyledi.

Lira neden başı çekiyor?

Tay'ın açıklamasında dikkat çeken nokta ise gelişen ülke kurlarında yaşanan değer kayıplarında Türkiye'nin yeri. Tay, son 2 gündür yaşanan değer kayıplarında TL'nin tüm ülkeler arasında başı çektiğini bildirdi. Tay, yaşanan değer kayıplarında liranın başı çekmesinin nedeni ise şöyle açıkladı: " Yabancı raporlardan gelen 'dolar 2,5 lira olacak' açıklamaları çok kolay speküle edildi ve carry pozisyonları (faizi düşük bir para biriminden borçlanıp, borçlanılan parayı daha yüksek faizli bir para birimine çevirerek faize yatırma) Türkiye lehine çok fazla açıldı. Merkez Bankası bu süreçte kuru fazlasıyla baskıladı. Nominal faizleri baz aldığımızda TL'nin çok fazla faiz verdiğini de söyleyebiliriz. Bu trendi, carry trade yapanlar fazlasıyla sömürdüler. Dolayısıyla buradaki dönüşte de aslında tersi pozisyonlar açılacağı için hareketin sert olabileceği önceden tahmin edilebilen bir durumdu."

Tay, düşük bir ihtimal olarak değerlendirdiği Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın sıkı para politikasından vazgeçmesi durumunda ise kurun yeni zirvelere yükselebileceğini sözlerine ekledi.