Çare diye sundular: Yüzde 88'i kapıdan döndü

Çare diye sundular: Yüzde 88'i kapıdan döndü

Anayasa Mahkemesi, yurttaşların adil yargılanma, mülkiyet ve özel hayatının korunması hakkının ihlal edildiği iddialarının ağırlıkta olduğu 211 bin 665 bireysel başvurunun sadece bin 6’sını haklı buldu. Başvuruların yüzde 88’i AYM kapısından geri döndü

Anayasa Mahkemesi, 2012 yılından bu yana yurttaşların kesinleşen işlem ve kararlara karşı hak arama yöntemi olan bireysel başvuruları reddetmede rekor kırdı. Mahkeme, sonuçlandırdığı 172 bin 380 başvurudan sadece bin 6’sında ihlal tespit etti. Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru sistemine ilişkin 2018 yılı istatistiklerini açıkladı. İstatistikler 7 yıldan bu yana uygulanan bireysel başvuru sisteminin giderek çare kapısı olmaktan çıktığını gösterdi. İstatistiklere göre, 15 Temmuz sonrası başlayan OHAL döneminde başvurularda patlama yaşandı. Bu güne kadar yapılan 211 bin 665 başvurudan 172 bin 380’i sonuçlandırıldı. 2015 yılında 20 bin 376 olan başvuru sayısı 2016’da 80 bin 756’ya fırladı. 2017’de 40 bin 530, 2018’de 38 bin 186 başvuru yapıldı. 

Mahkeme 7 bin 140 dosyada hak ihlali kararı verirken 152 bin 314 dosyayı da “kabul edilemez” bulduğu için görüşmedi. Böylece başvuruların yüzde 4,1’i kabul edilirken yüzde 88,4’ü kapıdan döndü.

Kabul edilemezlik kararlarında işlevselliği tartışmalı olan OHAL Komisyonu gerekçe oldu. Yüksek Mahkeme 72 bin 134 dosyayı OHAL İnceleme Komisyonu’na başvurulmadan gönderildiği ve böylece başvuru yolları tüketilmediği gerekçesiyle kabul etmedi.

Gündemindeki dosyaların büyük çoğunluğunu görüşmeyen mahkemenin görüştüğü dosyalarda verdiği ihlallerin oranı ise arttı. 2013 yılında karara bağlanan başvuruların yüzde 1’inde ihlal tespiti yapılırken 2018’de ihlal görülen dosya oranı başvuruların yüzde 30’u oldu. Anayasa Mahkemesi’nin verdiği hak ve özgürlükleri ihlal kararlarında adil yargılanma hakkı ilk sırada yer aldı. Kararların yüzde 57’sini adil yargılanma hakkı ihlali oluştururken bunu yüzde 29,3’le mülkiyet hakkı, yüzde 3,6’yla da ifade özgürlüğü hakkının ihlali izledi.

HAK VE ÖZGÜRLÜK İHLALLERİ

İstatistiklere göre hak ve özgürlük konulu ihlaller 7 yılın zirvesine çıktı. Adil yargılama hakkı ihlallerinde bu yıl son yılların en yüksek oranına ulaşıldı. Geçen yıl yüzde 23 olan ihlal bu yıl yüzde 30’a çıktı.