Seçim pahalıya patladı!

Seçim pahalıya patladı!

Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinin birlikte yapıldığı 24 Haziran seçimlerinin bütçeye maliyeti ağır oldu. Siyasi partilere yapılan yardımların iki katına çıkması ve artan seçim harcamaları nedeniyle bütçeden çıkan para ilk kez 1 milyar lira sınırını aşarak, 1 milyar 80 milyon 52 bin liraya ulaştı. Önümüzdeki yıl hem yerel seçimler hem de ilk defa İYİ Parti’ye yapılacak Hazine yardımı nedeniyle seçim harcamalarının bütçeye yükü daha da artacak.

2018 yılı bütçe verilerine göre, 24 Haziran seçimlerini gerçekleştirebilmek için bütçeden Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) temmuz sonu itibariyle aktarılan para 258 milyon 768 bin liraya ulaştı. Söz konusu harcamanın tamamı sandık görevlileri, oy pusulalarının basımı, oyların taşınması ve benzeri hizmetler için kullanıldı. Bu yıl seçim harcamalarının dışında bütçeden siyasi partilere de toplam 821 milyon 284 bin lira hazine yardımı yapıldı. Bu paranın 273 milyon 761 bin lirası her yıl yapılan normal yardımlardan, 547 milyon 523 bin lirası ise seçimler nedeniyle yapılan 2 katlık ilave ödemeden oluştu. Böylece partilere aktarılan paralarla seçimlerin yapılabilmesi için bütçeden yapılan toplam harcama toplamda 1 milyar 80 milyon lirayı aştı.

SENEYE 1.2 MİLYARI BULABİLİR

Önümüzdeki yıl yerel seçimler yapılacağı için bütçenin seçim yükü daha da artacak. 2019 yılında, bir önceki yıl, yani 24 Haziran 2018 genel seçimlerinde yüzde 10 barajını geçen 4 parti ile yüzde 3'lük Hazine yardımı sınırını aşan İYİ Parti'ye hem normal hazine yardımı hem de iki katlık seçim yardımı daha yapılacak. Böylece bu 5 partiye ocak ayında yaklaşık 300 milyon TL normal ödeme, en geç şubat ayında da 600 milyon TL olmak üzere yaklaşık 900 milyon lira düzeyinde yardım parası ödenecek. Yeni sistemde bütçe büyüklüğü Orta Vadeli Program öngörülerinin üzerine çıkarsa partilere yapılacak yardım 1 milyar lira sınıra dayanacak. Seçim masrafları için YSK'ya yaklaşık 300 milyon lira civarında bir ödeme yapılabileceği de hesaplandığında toplam ödeme 1.2 milyar liraya kadar çıkabilecek.

SÜREKLİ SEÇİM, SÜREKLİ HARCAMA

Bütçe verilerine göre, yerel seçimlerin yapıldığı 2009 yılında siyasi partilere 195 milyon 378 bin TL, seçim giderleri için de YSK'ya 126 milyon 67 bin TL olmak üzere toplam 321 milyon 445 bin TL ödendi. Genel seçimlerin yapıldığı 2011 yılında ise siyasi partilere 327 milyon 301 bin TL, seçim giderleri için de YSK'ya 243 milyon 535 bin TL verildi. Toplamda kasadan çıkan para 570 milyon 836 bin TL oldu. 2013 yılında siyasi partilere 145 milyon 184 bin TL, seçim giderleri için de YSK'ya 52 milyon 128 bin TL olmak üzere toplam 197 milyon 312 bin TL aktarıldı.

Yerel seçimlerin ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapıldığı 2014 yılında siyasi partilere 315 milyon 708 bin TL, seçim giderleri için 362 milyon 589 bin TL harcandı. Toplam 678 milyon 297 bin TL oldu. 7 Haziran ve 1 Kasım genel seçimlerinin de yapıldığı için 2015'de siyasi partilere 531 milyon 104 bin TL, seçim giderleri için 354 milyon 864 bin TL olmak üzere toplam 885 milyon 968 bin TL aktarıldı. 2016 yılında siyasi partilere bütçeden 206 milyon 139 lira, seçim giderleri için YSK'ya 27 milyon 729 bin lira olmak üzere 233 milyon 868 bin lira para aktarıldı. 2017 yılında bütçeden siyasi partilere 234 milyon 682 bin lira, seçim giderleri için YSK'ya 214 milyon 776 bin lira olmak üzere toplam 449 milyon 458 bin lira ödendi.

(Sözcü / Erdoğan Süzer)