'İş' etiği

Büyük patron deyim yerindeyse “iş üzerinde” yakalanmış. Çünkü dizel motorlu araçlara bir yazılım yerleştirip, testleri yanıltmış.
Araç teste girdiğini sensörleri sayesinde anlıyor, yakıt hava oranını değiştirip testleri atlatıyor...

Yani “taammüden” bir iş sözkonusu...
Amerika'da bir sivil toplum kuruluşu sabit testlerle yetinmeyip, “sürüş sırasında” test yapınca sahtekarlık anlaşılıyor.
Peki neden? Çünkü bu dizel motorlar sınırların 40 kat üzerinde azot oksiti havaya, çevreye salıyor. İnsanlar, yaşlılar, çocuklar ölümcül etkilere maruz kalıyor.

Almanya'daki CEO istifa ediyor, “sorumluluğu ben alıyorum” diyor.
Peki Türkiye'deki temsilci Doğuş Otomotiv'in CEO'su Ali Bilaloğlu ne diyor?
"Volkswagen Grubu ile sürekli temas halindeyiz" diyor.
Volkswagen'in araştırmasıyla Türkiye'de etkilenen araçların belirleneceğini söylüyor.

Yani kamu otoritelerini bilerek ve isteyerek yanıltan şirkete güvenip, hangi araçlara “kolpa yazılım” yerleştirdiğini söylemesini Almanya'dan bekliyoruz.
Bilaloğlu bir de “Etkilenen araçlar da dahil tüm araçlar sürüş ve yol güvenliğine uygun” diyor.

Bilaloğlu, Almanya'da okumuş bizzat Audi'de çalışmış bir mühendis.
Parlak CV'si kabahatin boyutlarını gayet iyi bildiğini gösteriyor.
Ama o gayet rahat “emisyon sıkıntı değil, yol ve sürüş güvenliği var ya, daha ne” anlamına gelebilecek bir açıklama yapıyor.
Sıkıntı değil öyle mi?

Peki saçılan zehir ne olacak?
Eğer bir muz cumhuriyetinde yaşamıyorsak, Türkiye'de satılan araçlar için getirilen EURO V standardı ne olacak?
Doğuş Otomotiv halen vitrinde duran dizel araçların EURO V standartlarına göre kilometrede 0.18 gramdan daha fazla azot oksit salmadığını taahhüt ediyor. Oysa ABD’de çıkan sonuçlar bunun üç katından fazla, 0.56 gram...Doğuş'un “Ben Almanya’nın yalancısıyım” diye işin içinden sıyrılması mümkün değil.

Bilim, Teknoloji ve Sanayii Bakanlığı'nın bu duruma müdahale etmesi, şüpheli “kolpa yazılıma” sahip bu araçların satışını durum netleşene kadar durdurması gerekiyor.Üstelik emisyonu Doğuş’un ortağı olduğu TÜVTÜRK ile değil başka bir kuruluşla araştırmalı.

Ancak daha önce eğer “iş etiği” diye bir şey varsa Doğuş Otomotiv'in yapması gereken sessizce kuma gömülmek, eften püften açıklamalarla durumu idare etmek yerine kimse müdahale etmeden satışları durdurmak. Tıpkı Hollanda'daki Volkswagen temsilcisinin yaptığı gibi...

Ya da Doğuş Grubu'nun internet sitesinde duyurduğu “İş etiği, Doğuş Grubu’nun değerleri arasında en öncelikli ve önemli başlık olurken aynı zamanda kurumsal stratejilerinin de temelini oluşturmaktadır” cümlesini sıkıca bir elden geçirmesi şart...

Önceki ve Sonraki Yazılar