Ömer Adıgüzel

Ömer Adıgüzel

Oyun Alanları- Oyun Düşleri: Çocukların tiyatrosu

Çocuk tiyatrosu çocuklar için yapılan tiyatrodur. Hem yetişkinlerin hem de çocuk oyuncuların çocuklara yönelik yaptığı tiyatro olarak da tanımlanabilen çocuk tiyatrosunun en belirgin özelliği, sahnede çocuğun dünyasını büyüklerin ya da çocuk oyuncuların anlatması, aktarmasıdır.

                Çocuk oyuncuların çocuk izleyicilere yaptığı tiyatroda çocuklar kendi ürettikleri oyunlara daha çok sahip çıkıp kendilerini daha rahat ifade edebilirler. Bu tür oyunlarda çocuklar kendilerini güvende hissederler ve hata yapma duygusundan da uzaklaşırlar.

                İki yılda bir Almanya’nın değişik şehirlerinde yapılan Almanya Çocukların Tiyatroları Festivali’ni bu kapsamda değerlendirilebilecek iyi örneklerden biri olarak sayabiliriz.  “Oyun Alanları-Oyun Düşleri” teması ile sekizinci kez Minden şehrinde 27-30 Eylül 2018 tarihleri arasında yapılan festivalin en önemli özelliklerinden biri iki yılda bir yapılması, çocuk oyuncuların çocuklara dönük sergiledikleri tiyatro oyunlarından seçilmeleri ve üretimlerin çocukların kendileri tarafından yapılmalarıdır.   

Festivalin başka bir özelliği Jürinin yetişkinlerin yanı sıra çocuklardan oluşturulmasıdır. Jüri eşit oylara sahip 12 çocuk ve 12 yetişkinden oluşmakta ve oyun seçimi bu grup tarafından yapılmaktadır. Festival öncesinde çocuk jüri üyelerine bir tiyatro oyununun nasıl değerlendirileceğine ve festivalin amacına ilişkin eğitimler verilerek jüri bir tür hazırlıktan geçirilmiş.  Sonrasında 36 başvuru arasından 6 oyun hem yerinde hem de videodan izlenerek değerlendirmiş ve festivale davet edilmiş.  Bu grupların dışında Çek Cumhuriyeti’nden ve Çin’den katılan iki konuk grubun eklenmesiyle de program oluşturulmuş.

Festivale “oyuncu” olarak katılan her çocuk, oyun sergileme ve izleme etkinliklerinin dışında palyaço, diksiyon, ses eğitimi, doğaçlama gibi değişik konularda atölye çalışmalarına katılmak, o gün seyredilen oyunları değerlendirmek gibi görevleri de üstlenmek durumunda. Üstelik oyun sonrasında yapılan değerlendirmelere bir kolaylaştırıcı yetişkin dışında hiçbir yetişkinin katılamıyor. Çocuk oyuncuların çocuk seyircilere sergilediği oyunlar bu kez çocuk seyirciler tarafından çocuk oyunculara yapılarak önemli dönütlerin verilmesi sağlanıyor. Yetişkinler ancak kendi aralarında oyun değerlendirme toplantılarına katılabiliyor. Böylece çocuklar da yetişkinler de ayrı mekânlarda özgürce oyunları değerlendirme şansına sahip olabiliyorlar.  

                Festivalin başka bir özelliği, yetişkinlere yönelik seminerlere de yer verilmesi. Bu seminerler çeşitli atölye ve konferanslardan oluşmakta ve çocuklarla tiyatro yapan öğretmen ya da tiyatro pedagoglarına için düzenlenmektedir. Başka bir deyişle festivalin hem nesnesi hem de öznesi çocuklar olurken yetişkinler de bu süreçte dolaylı da olsa görev alabilme şansına sahipler.  Nitekim bu süreçte verilen eğitimler aynı zamanda iki yıl sonrasında yapılacak festival oyunlarını hazırlayacaklar için de bir tür hizmet içi eğitim özelliğine sahip.  

Çocukların tiyatrosu anlayışında düzenlenecek etkinliklerin eğitsel, estetik ve kültürel eğitim açısından çocuklara çok katkı sağlayacağı unutulmamalı, çocuğun özne olduğu organizasyonlara bir de Türkiye gözünden bakılmalı.

Önceki ve Sonraki Yazılar