Türkiye, insan hakları ihlalinde Avrupa Konseyi üyesi toplam 47 ülke arasında üst sıralardan inmiyor. Adalet Bakanlığı, faaliyet raporuna, 2017’ye göre başvuru sayısının sadece yüzde 5 azalmasında ‘reformların etkili olduğu’nu savundu. Türkiye başvuruda dördüncü, ihlalde ikinci sırada.

Birgün'den Nurcan Gökdemir'in haberine göre, Adalet Bakanlığı’nın yayımladığı 2018 yılı Faaliyet Raporu, Türkiye’nin dünyada insan hakları ihlali alanındaki olumsuz tablosunun sürdüğünü bir kez daha ortaya koydu. Raporda yer alan bilgilere göre, 31 Aralık 2018 tarihi itibarıyla AİHM önünde Avrupa Konseyi üyesi ülkeler hakkında 56 bin 350 başvuru bulunuyor. Türkiye geçen yıla göre başvuru sayısındaki 418’lik gerileme ile üçüncülükten dördüncülüğe geriledi. 7 bin 100 başvuru ile Türkiye dördüncü sırada yer alırken, 11 bin 750 başvuruyla Rusya birinci, 8 bin 500 başvuru ile Romanya ikinci, 7 bin 250 başvuru ile Ukrayna üçüncü sırada yer alıyor. Türkiye’yi 4 bin 50 başvuru ile İtalya, 2 bin 50 başvuruyla da Azerbaycan izliyor.

REFORMLAR ETKİLİ

2017 sonunda Türkiye hakkındaki 7 bin 518 olan başvuru sayısının geçen yıl 7 bin 100’e düştüğünün vurgulandığı raporda, bu ‘başarı öyküsü’ şöyle anlatıldı: “Derdest başvuru sayısında 2018 yılı sonu itibarıyla 2017 yılı sonuna kıyasla yüzde 5,5 oranında azalma olduğu görülmektedir. Bunda hiç şüphesiz, İnsan Hakları Dairesi Başkanlığı’nın kapasitesinin güçlendirilmesi, dostane çözüm yönteminin etkin bir şekilde kullanılması, İnsan Hakları Tazminat Komisyonu ile OHAL Komisyonu’nun etkin bir şekilde işlemesi, bireysel başvuru yolunun işlerliliğinin artması, AİHS ile uyumlu yargı paketleri, mahkeme ve yargı mensubu sayısının arttırılması ile farkındalık arttırıcı faaliyetlere hız verilmesi gibi son dönemde gerçekleştirilen ve halen de devam eden reformlar etkili olmuştur. Önümüzdeki süreçte, bu reformların etkisiyle AİHM önündeki derdest başvuru sayısının daha da azalması beklenmektedir.”

İHLALDE İKİNCİ

Başvurudaki yüzde 5’lik gerilemeye karşın 2018 yılında, hakkında 238 ihlal kararı verilen Rusya’nın ardından Türkiye 140 ihlal kararı ile ikinci ülke konumunu koruyor. 140 ihlal kararının 42’sinin AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılı ve öncesine ait olduğunun ifade edildiği raporda, 88 ihlal kararının çıkmasına neden olan olayların 2002-2010 yılları arasında yaşandığı belirtildi.

Bu ihlallerin büyük çoğunluğunun, gözaltında avukat bulunmaması, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin bağımsız ve tarafsız olmaması ve terörün propagandası ile suçu ve suçluyu övme gibi konularda olduğu bildirildi.

2012 sonrasında gerçekleşen olaylara ilişkin olarak ise sadece 4 ihlal kararı bulunduğu belirtildi.

2018’DE 10 MİLYON CEZA

AİHM tarafından hükmedilen tazminatlara ilişkin de bilgilere yer verilen raporda, Türkiye’nin 2018 yılında 10 milyon 88 bin TL tazminat ödediği bildirildi. 15 Temmuz sonrası artan ihlal başvuruları nedeniyle 2017 yılında ödenen 52 milyon 341 bin TL ile kıyaslayarak 2018’de tazminat ödemelerinin yüzde 84 gerilediği de raporda yer aldı.

7 YILDA 32 MİLYON EURO

Rapora göre, Türkiye AİHM’in hak ihlali kararları nedeniyle 2012’den bu yana 32 milyon euro karşılığı 117 milyon 602 bin liralık tazminat ödedi.