Övgün A. Ercan

Övgün A. Ercan

Yunanistan’ın topraklarını genişletmesi; Adalar kimin?

Yunanistan, Adriyatik ile Ege Denizi 1829 Yılına dek Osmanlı toprağıydı.
1821’de Mora’da başlayan başkaldırıları, II. Mahmut döneminde, Osmanlı üstesinden gelmedi, Mısır İlbeyi olan Kavalalı Mehmet Ali Paşa (büyük dedem) bastırdı.
Başkaldırıyı başlatan papaz Balat’taki Fener patrikhanesi kapısında asıldı.
1829’da Mora’da ayaklanma yine başladı. Osmanlı yine baş edemedi. 1829’da İngiltere ile Fransa’nın arka çıkmasıyla Osmanlı Yunanistan’ın bağımsızlığını tanıdı.
1832’de Mora Yarımadası, Eğriboz ile Atina, Korint, Larisa’yı Yunan’a bıraktı. İlk kez Osmanlı içinde Yunan Krallığı kuruldu.
Osmanlı Kırım savaşıyla İngiltere borç batağına battı. İngilizlerin isteğiyle İyonya Denizi denilen güney doğu Adriyatik denizindeki adalar Yunan’a bağlandı.
Kendileri de Osmanlı’da tüm yeraltı kaynaklarının işletme kazanımlarını ele geçirdiler.
Abdülmecit döneminde (Abdülhamit, Reşat, Vahdettin’in babası), 1853’de İngiltere, Fransa, Venedik Osmanlı’yı Kırım Savaşı için güdüledi. Savaş yitirildi, Osmanlı kadırgaları ile donanması ortadan kaldırıldı. Denize düşen leventleri İngilizler ayıkladılar.
1854’de I. Abdülmecit ilk kez Frenklerden borç aldı. Sarayın bir yıllık giderleri, 3 tane Osmanlı Avrupa Ordusunun giderlerinden çoktu.
1864’de Osmanlı borçlarını ödeyemeyince, yeraltı kaynaklarını Frenkler el koydu. Zonguldak, Batın taş kömürlerini, Ege göynüklerini-linyitlerini Fransızlar el koydu. Tüm diğer tözler-madenler aralarında paylaşıldı. Adriyatik denizindeki adaları Osmanlı Yunanistan’a verdi.
1876’da Abdülhamit ile I. Anayasal düne geçildi. Abdülhamit kendini yönetime getiren Mithat Paşa’yı Mekke’de boğdurdu. Anayasa’yı askıya alıp, tek erkliliğe döndü. 1877-1878’de Ruslarla savaştı.
Ruslar Yeşilköy’e geldi. Romanya, Sırbistan elden çıktı, doğuda Erzurum’a dek girdiler.
Abdülhamit döneminde, 1881’de Osmanlı iflas etti. Frenkler Osmanlı maliyesine  el koydular. Duyun-i Umumiye kuruldu. Teselya Yunanistan’a verildi.
Abdülhamit döneminde, 1897’de Yunanistan Osmanlı’ya savaş açtı. İstanbul’dan ordu savaşmaya gitmeyince, Balkanlardan toplanan gönüllüler başına verilen subaylarla Atina’ya girildi. Rus elçisi araya girdi, Osmanlı geri çekildi. Ancak, Osmanlı güney Epir’i Yunanistan’a verdi.
1911 Yılında İtalya Oniki Adalara (Menteşe ya da Muğla Adaları-Rodos, Kos, Tilos, Nikos, Meis ile diğerleri) el koydu.
Osmanlı o adaları İtalya’ya verdi.
1912-1913, Osmanlı, Sultan Reşat, İttihat ve Terakki döneminde, Balkan Bozgununa uğradı.
Makedonya, Selanik, Taşoz, Midilli, Limni, Sakız, Sisam, Girit ile diğer Doğu Ege adalarını Yunanistan’a verdi. Osmanlı’nın Ege Denizinde adası kalmadı.
1918 I. Dünya Savaşı’nda Yunanistan Kuzey Epir’i, tüm Trakya’yı, İzmir, Aydın, Manisa, Uşak, Afyon illerini, Bozcaada ile Gökçeada’yı aldı.
1918’de Osmanlı ortadan kalktı.
1923’de Lozan’da Türkiye, İzmir, Aydın, Manisa, Uşak, Afyon illerini, Trakya, Bozcaada, Gökçeada’yı geri aldı.
Karaağaç’ı (Edirne) Yunanistan Savaş tazminatı olarak Türkiye’ye bıraktı.
1923’de Lozan’da Bulgaristan Batı Trakya’yı, (Dedeağaç, Gümülcine, İskeçe, Kavala) Yunanistan’a savaş tazminatı olarak bıraktı.
Ayrıca, adları ile yerleri belli olan Aydın adaları olan 18 Ada Lozan’da Türkiye’de kaldı. İngiltere bunu onayladı.
Türkiye II. Dünya Savaşı’na girmedi.
Yenilen İtalya, Oniki Adaları Yunanistan’a savaş tazminatı olarak 1947’de verdi.
2002-2015 arasında 18 tane Aydın adaları AKP Döneminde Yunanistan’ca işgal edildi.
AKP Başkanı, “Zaten o adalar bizim değil, onları CHP Lozan’da verdi” dedi
Şaşırdım.
Yunanistan, AKP Başkanının açıklamasına bayıldı.
Bayram ediyorlar.
Böylece Türkiye’nin Ege Denizinde hiç adası kalmamış oluyor.
Ancak, durun hele!
Kim, kimin toprağını kime veriyor?
Biz varız!

Önceki ve Sonraki Yazılar