Amatörler İçin P&L (Kâr ve Zarar) Ansiklopedisi

Amatörler İçin P&L (Kâr ve Zarar) Ansiklopedisi

Kripto piyasasında yeni olan yatırımcılar için P&L (kâr ve zarar) takibi, alım satım stratejilerinin ne kadar verimli olduğunu anlamada oldukça önemlidir.

İşlem geçmişi, giriş-çıkış fiyatları ve portföy değeri gibi faktörler, P&L verileriyle birlikte değerlendirilerek daha kontrollü bir yatırım süreci oluşturulabilir.

Pnl nedir kripto sektöründe? Kripto yatırımcılarının yaptıkları işlemler sonucunda oluşan toplam kâr ya da zarar durumunu özetleyen bir hesaplama yöntemi diyebiliriz. Bu metrik, özellikle yüksek volatiliteye sahip altcoin yatırımlarında risk ve getiri dengesini daha net görmeye yardımcı olur.

Bu yazıda, P&L kavramını tüm yönleriyle ele alarak, karmaşık finansal terimlerden uzak durarak sade ve anlaşılır bir ansiklopedi rehberi hazırladık.

1. P&L Ne Demek?

P&L, kripto yatırımlarınızdan ne kadar kazandığınızı veya kaybettiğinizi gösteren bir tablodur. Her işlemde P&L değişir ve bu değişim, alım-satım fiyatlarınızın farkına göre belirlenir. Yatırım yapılan varlıkların değerlerini takip etmek isteyen kullanıcılar, alt coin fiyatları üzerinden anlık değişimleri izleyerek pozisyonlarını güncel verilere göre değerlendirebilir.

???? Özetle:

● Kâr (Profit): Satış fiyatı, alış fiyatının üzerindeyse aradaki fark.

● Zarar (Loss): Satış fiyatı, alış fiyatının altındaysa aradaki fark.

2. P&L Türleri

✅ Gerçekleşmiş P&L:

Pozisyonu kapattığınızda oluşan net sonuçtur. Yani gerçekten kazandığınız ya da kaybettiğiniz miktar.

???? Gerçekleşmemiş P&L:

Açık olan işlemlerinizde şu anki piyasa fiyatına göre ortaya çıkan olası kâr ya da zarardır. Fiyat değiştikçe bu oran da değişir.

3. P&L Nasıl Hesaplanır?

En basit haliyle:

P&L = (Satış Fiyatı - Alış Fiyatı) × Miktar

???? Örnek:

● 1 ETH’yi 1 500 USDT’ye aldınız.

● Daha sonra 1 800 USDT’ye sattınız.

● P&L’niz: (1 800 - 1 500) × 1 = 300 USDT kâr

Bu hesaplamaya komisyon ücretleri veya transfer maliyetleride dâhil edilirse, net P&L elde edilir.

4. Neden P&L Takibi Yapmalısınız?

Yeni başlayan biriyseniz, P&L takibini alışkanlık hâline getirmeniz gerekir. Çünkü:

● Hangi işlemlerden daha çok kazandığınızı anlarsınız.

● Kaybettiğiniz işlemlerde neyin yanlış gittiğini analiz edebilirsiniz.

● Stratejinizin güçlü ve zayıf yönlerini keşfedebilirsiniz.

P&L takip etmek, sadece “ne kadar kazandım?” sorusunun değil, “nasıl kazandım?” sorusunun da cevabını verir.

5. P&L Takibi İçin Kullanabileceğiniz Araçlar

● Borsaların Kendi Arayüzü: WhiteBIT TR gibi birçok borsa, P&L’nizi otomatik olarak hesaplar.

● Mobil Uygulamalar: CoinStats, Delta, Coin Market Manager gibi uygulamalar portföy takibiyle beraber P&L verisi sunar.

● Excel veya Google Sheets: Basit ama etkili bir yöntem. Kendi yatırım günlüğünüzü oluşturabilirsiniz.

6. Sık Yapılan P&L Hataları

Yeni başlayanların düştüğü bazı yaygın hatalar şunlardır:

● Gerçekleşmemiş P&L’ye göre karar vermek: Henüz satmadığınız bir pozisyondaki kâr gerçek değildir.

● Sadece kâra odaklanmak: Stratejinin verimliliğini görmek için zararlar da önemlidir.

● Ücretleri yok saymak: Komisyon ve transfer ücretleri göz önünde bulundurulmazsa, P&L yanıltıcı olur.

● İzole verileri karşılaştırmak: Tek işlem üzerinden genel sonuç çıkarmak hatalıdır.

7. P&L’nin Psikolojik Boyutu

Finansal tablolar sadece rakamdan ibaret değildir; psikolojik etkileri de büyüktür. Yeni başlayan yatırımcılar özellikle şunlara dikkat etmelidir:

● Panik satışı yapmayın: Gerçekleşmemiş zararı hemen realize etmeyin.

● Aşırı özgüvenden kaçının: Birkaç başarılı işlem, sizi yanıltmasın.

● Duygularınızı değil verilerinizi dinleyin: P&L sayıları stratejinizin pusulasıdır.

8. P&L ile Strateji Geliştirme

PnL takibi sadece “ne kadar kazandım” sorusuna değil, “nasıl daha iyi yatırım yaparım” sorusuna da hizmet eder. Örneğin:

● Hangi coinlerde daha çok kazanıyorsunuz?

● Hangi saatlerde daha iyi işlem yapıyorsunuz?

● Hangi stratejiler zarar getiriyor?

Bu verileri inceleyerek yatırım stilinizi geliştirebilir, kayıplarınızı azaltabilirsiniz.

9. P&L ile Vergi Uyumluluğu

Bazı ülkelerde kripto kazançları vergilendirilir. Bu durumda yıl boyunca tuttuğunuz P&L kayıtları, vergi beyanı için kritik bir kaynak olabilir. Her işlemin kaydını tutmak, yasal açıdan sizi korur.

10. P&L Takibi Düzenli Bir Alışkanlık Olmalı

Tıpkı spor yapan birinin tartıya çıkması gibi, yatırım yapan kişinin de P&L’sine bakması gerekir. Bu takip:

● Bilinçli yatırım yapmanızı sağlar

● Riskli işlemlerden uzak durmanızı sağlar

● Uzun vadede stratejinizi oturtmanıza yardımcı olur

SSS: P&L Hakkında Yeni Başlayanların Sık Sorduğu Sorular

PnL’ye sadece fiyat yeterli mi?
Hayır. Alım-satım tarihleri, komisyonlar ve transfer ücretleri de dahil edilmelidir.

Pozisyonumu satmadan kârımı sayabilir miyim?
Hayır. Pozisyon kapatılmadan kazanç sadece “kâğıt üzerinde”dir.

PnL sadece spot işlemler için mi geçerli?
Hayır. Vadeli işlemler, staking, farming ve airdroplar da PnL’ye dâhildir.

PnL yüksek olan yatırımcı her zaman başarılı mıdır?
Sadece kısa vadeli kazançlara değil, istikrara ve risk yönetimine de bakılmalıdır.

PnL nasıl görselleştirilir?
Mobil uygulamalar ya da Excel grafik araçlarıyla zaman bazlı PnL tabloları oluşturabilirsiniz.