bayrampasagundem.com yazarı Mehmet Ceylan, ekonomi hakkında dikkat çeken bir yazı kaleme aldı. Ceylan, "Bir tarafta asgari ücretle geçinmeye çalışanlar, diğer tarafta birkaç kurumdan birkaç maaş alan varsa bu hiç ahlaki değil" diyerek tepki gösterdi. 

Mehmet Ceylan'ın yazısı şöyle: 

Öncelikle şunu bilelim ki, ekonomi probleminin çözümü her konuda olduğu gibi ahlaki ve vicdani bir meseledir, bir davranıştır. Bu ahlaki ve vicdani davranış da öncelikle toplum önünde olanlar, toplumu yönetenler ve topluma yön verenlerle başlar. Eğer ki öncelikle toplum önünde olanlar, toplumu yönetenler ve topluma yön verenler ahlaki davranmazsa topluma diyeceğiniz lafınız olamaz.

Bir tarafta asgari ücret veya az üstüyle geçinmeye çalışanlara karşılık imtiyazlı kişilere, devleti yönetenlere veya tüyü bitmemiş yetimin hakkı olan kurumlarda on kat yirmi kat maaş verilirse veya birkaç kurumdan birkaç maaş alınıyorsa, maaş aldığı halde huzur hakkı alıyorsa bu hiç ahlaki ve vicdani değildir. Bunu veren, verilmesine müsaade eden ve alan kim olursa olsun ahlaki ve vicdani sınırlarını zorlamış çok da büyük vebal altına girmiş olur. Bu durum ahlaki ve vicdani olmadığı gibi adil de değildir toplumda infial meydana getirecek bir haldir. Ülkenin önce bu ahlaki ve vicdani ve de adil olmayan durumdan kurtulması gerekir.

Sonra Müteşebbisi rahatlatacak adımlar daha sonra da topyekun bir seferberlik yapılırsa bu millet bu seferberliğe katılır ama yine önünde ki insanların bu seferberliğe ne derece katıldığına bakar. Seferberlikte toplum önündeki insanların hal ve hareketleri, katılımları bu seferberliğin başarısını belirler.  

Yoksa dalkını verip salkımı götürürsen bu problemler çözülmez.

MÜTEŞEBBİSİN YÜKLERİ KALKMALI 

Müteşebbisin üstünde olan yükleri kaldırmak için sistemde büyük bir reform yapılmalı.

Vergi kazançtan ve makul bir ölçüde alınırsa başarılı olur. Eğer ağır yüklerle vatandaşın üstüne vergileri yüklerseniz ya korkar merdiven altına iner, ya kaçırmak için yollar arar ya da ödeyemez hep borçlu kalır.

1 - Bir müteşebbisin ilk başlangıcı bir yer kiralayarak işe başlar. Öncelikle kazançtan olmayan, hem kira verip hem stopaj vergisi veriyor. Kazançtan olmayan bu stopaj vergisi kaldırılmalı.

2 - O kadar çeşitli vergi var ki, bir taraftan da vergilerin miktarı yüksek. Müteşebbis vergiler altında eziliyor. Müteşebbisin üstünden bu yük kaldırılmalı vergi çeşitliliğinden kurtarılmalı vergiler makul bir orana çekilmeli.

3 - SGK yükü de işverene çok ağır geliyor. Aynı vergide olduğu gibi merdiven altı, kaçak veya borçlanmayı seçiyor. Halbuki emeklilik yaşını 60 yaşlarına çekildi o zaman neden 7000 iş günü hesabı yapılıp SGK ödemesini ağır yapılıyor. 18 ile 60 yaş arasına pay edilecek şekilde makul bir şekle getirildiği zaman kimse merdiven altı, kaçak yada borç batağında durmaz. 

Mesela; Gelin %10 sistemli bir vergi sistemi getirelim herkes kazancının %10’nunu vergi olarak versin. Kim ne kazanırsa, kira geliri, maaş geliri, üretim geliri, ticaret geliri kim ne kazancı varsa %10 vergisini versin. Bu sistem hem kimseyi korkutmaz gemde iddia ediyorum ki, hazine daha fazla para toplar.

KALICI VE UZUN VADELİ AF GELMELİ

Yapılan reform sonrası vatandaşın üstündeki yükleri kaldırdığınız zaman büyük, kalıcı ve uzun vadeli bir af getirilmelmel

idir.

Faizler tamamı silinip, faizsiz uzun vadeli ödenilebilirliği olacak şekilde taksitlendirilmelidir. Şimdiye kadar yapılan taksitlendirmeler 36 ay görünmesine rağmen 18 taksit yapıldığı için ödenirliği olmayan bir yapılandırma hep oluştu. En az 5 ile 10 yıla kadar bir taksitlendirme olmalı. Öncekilerde olduğu gibi ilk 2 ay ödemediğin zaman yapılandırma iptal edilmemeli en azından bir yıl olmalı mevsimine göre iş yapan sektörler var.

Ve bu yapılandırma ve af sonrası geçmişin tüm izleri silinmeli sicil affı İle vatandaş rahatlatılmalı.

PLANLAMA YAPILMALI

Ülkenin genelini kapsayacak şekilde tarım, hayvancılık ve sanayi üretimi iyi planlanmalı ülkenin her köşesinde istihdam oluşturulmalı, üretici üretimden kazandırılmalı. Planlama yapılmadığı zaman bir yıl para eden ürün diğer yıl elde kalabiliyor. İstihdam belli merkezlerde yoğunlaşabiliyor.

ZAM YAPMAK DEĞİL HAYATI UCUZLATMAK

Son günlerde en çok tartışılan şey asgari ücret ve maaş zamanları. Halbuki ne kadar zam yaparsanız ne kadar yükü ağırlaştırırsanız problemler o kadar ağırlaşır. Asgari ücrete gelen zam bu ağır yüklerle işsizliğin önünü açıyor. Her gelen asgari ücret zammı hem çalışana ödeme de hem de SGK ödemesi işverene ağır geldiği için eleman sayısında kısıtlamaya gidiyor yada kaçak çalıştırmaya yöneliyor. 

Zam yapmak yerine hayatı ve yükleri ucuzlatmak gerekir. Burada da %10’luk sistemi işletmiş olsanız. Kim kaç paraya anlaşırsa anlaşsın %10 vergisini versin işverende %10 SGK vermiş olsa yükler ortadan kalktığına göre çalışanın eline daha fazla para geçmiş olur. 

Birde yüksek maaş düşük gösterme sorunları da ortadan kalkar çalışan ile işveren karşı karşıya gelmez. 

SEFERBERLİK BAŞLATILMALI

Tüm bu reformları yaptıktan sonra büyük bir seferberlik başlatılmalı. Tabi bu reform bu kadarla kalmaz içi daha geniş dolması gerekir ama köşede bu kadar verebildik. 

Yükleri kalkan müteşebbis daha fazla üretim yapacaktır. İyi planlamayla tarım, hayvancılık ve sanayi ürünlerinde kaliteli ve ucuz ürün üretimi bol miktarda olacaktır. Tabi pazar yolları doğru yapılmalı.

Seferberlik içinde en yapılması gereken şey yabancı paralar karşısında TL’nin değer kazanmasıdır. Bunun için öncelikle tüm kesimler devletin en tepesinden alttaki vatandaşa kara elindeki yabancı paraları bir bir çıkarmalıdır. Devletten başlayarak döviz anlaşmaları bir şekilde iptal edilmelidir.

YABANCI SERMAYEYE DİKKAT

Ülke ekonomisini sömüren, ipleri eline alıp istediği gibi at koşturan yabancı sermaye istilasına dikkat edilmeli tedbir alınmalıdır. Yabancı sermaye ortaklıkları sınırlandırılmalı kontrol altına alınmalıdır.