Yatırım tercihinde, en gözde alternatifler arasında dolar ve kripto para yer alıyor. Türkiye’de dünyada, yükselen enflasyon ortamında birçok yatırımcının hedefi, parasının değer kaybına karşı korunmak. Paranın değer kaybını engellemenin yanında, risk iştahı yatırımcıların yüksek getiri potansiyeli sunan araçlara şans vermesine neden oluyor. Dünya ticaretinde en yaygın olarak kullanılan para birimi olan ABD doları ile, 2009 yılından bu yana hayatımızda olan Bitcoin, en çok tercih edilen değer saklama araçlarından. Peki, herkesin aklını çelen o soruya gelirsek, yatırımda dolar mı, yoksa kripto para mı tercih edilmeli?

Dolar neden yatırım aracı olarak tercih ediliyor?

Amerika Birleşik Devletleri’nin resmi para birimi dolar, 1792 yılında çıkarılan yasa ile kullanıma girmiştir. Doların en önemli yanı, küresel ticarette en çok tercih edilen para birimi olmasıdır. 2004 yılı verilerine göre, dünyada yaklaşık 1 trilyon dolar fiziksel dolaşımdaydı. Bu arzın üçte ikisi ise ABD dışındaki ülkelerdeydi. Bu yönüyle, ticarette kullanılmasının yanında merkez bankalarında rezerv olarak da tutulan dolar ons altın, petrol, doğalgaz gibi emtiaların ticaretinde de kullanılmaktadır. Bununla birlikte dolar, bir yatırım aracından ziyade paranın değerini dolar endeksli olarak koruyan bir tercihtir. Türkiye’de, Türk lirasının dolar karşısındaki grafiğinin son 10 yıl içindeki değer kaybı, doları paranın alım gücünü korumak adına tercih sebebi haline getirmiştir. Bununla birlikte, dolar enflasyonu nedeniyle, yatırımların dolar bazlı korunması alım gücünü zayıflatmaktadır.

1980 yılı baz alındığında, o dönemde 1 dolara alınabilen bir ürün/hizmet sepeti, 2020 yılında 7 dolara alınabilmektedir. Son yıllarda kovid-19 pandemisi ve küresel belirsizlikler nedeniyle artan enflasyon, bu hızı artırmaktadır. Sonuç olarak dolar, Türk lirası gibi yerel para birimlerinin değer kaybına karşı tercih edilen bir araç olurken, bir yatırım aracı olarak görülmemelidir. Doların TL karşısındaki yükselişi, kazanç sağlamaktan ziyade, yalnızca alım gücünü dolar bazlı korumaktadır. Dolar bazında maliyeti yükselen ürünler düşünüldüğünde, Dolar/TL kurundaki yükseliş alım gücünün zayıflaması anlamına gelmektedir.

Bir değer saklama aracı olarak kripto paralar

Dijital para, geçmişi onlarca yıla dayanan bir kavram. Bununla birlikte, bu konuda kabul görmüş ilk adım, 2009 yılında piyasaya çıkan Bitcoin oldu. Dolar, Euro ya da diğer para birimlerinden farklı olarak Bitcoin herhangi bir merkez bankasına, devlete ve kuruma bağlı değildir. Bitcoin borsası üzerinden alım satımı yapılabilen kripto para biriminin günlük işlem hacmi ortalaması ise 25 milyar dolara yakın. İnternete erişimi olan herkes, Bitcoin cüzdanı üzerinden ödeme alabilir, gönderebilir. Transfer işlemini ise, bilgi işlem donanımlarını Bitcoin ağına entegre eden madenciler sağlar. Merkeziyetsiz ve güvenli kripto para transferi sonucunda, Bitcoin ağındaki madenciler Bitcoin ödülü kazanır. KuCoin Kripto para borsası ise 2017 yılından bu yana hizmet vermesinin yanı sıra altcoin’lerde geniş seçenekler sunuyor ve bu yönüyle öne çıkıyor.

Bitcoin, arzı yalnızca madencilik ile mümkün olan, sınırlı bir para birimidir ve maksimum 21 milyon adet üretilebilir. Eşler arası transfer sunan Bitcoin, piyasaya çıktıktan 2 sene sonra 1 ABD doları değerine ulaşmış, 2021 yılında ise 69.000 dolar ile tarihi zirvesini görmüştür. Dolar bazında 10 yıl içinde on binlerce kat değere ulaşan başka bir yatırım aracı olmamıştır. Bununla birlikte, bu durum diğer kripto paralar, yani altcoin’ler (alternatif coin) için de çoğunlukla geçerlidir.

Bitcoin’in tarihi zirvesi 69,045 dolar iken, Ethereum’un 4,878 dolar, BNB’nin 685 dolar, Solana’nın 259 dolar, Luna’nın ise 119 dolar olmuştur. Kripto varlıkların değerleri, genel olarak kripto para ekosistemine yapılan kurumsal yatırımlar ve devletlerin entegrasyon adımları ile artmıştır. BTC, ETH, BNB, SOL ve LUNA’nın yanında, onlarca kripto para birimi, yatırımcısına binlerce kata kadar getiri sağlamıştır ancak bu durumun yanında, volatil bir piyasa olan kripto para ekosisteminde, dönemsel olarak ciddi zararlar da söz konusu olabilir.

Kripto para ve dolar yatırımı: Hangisi tercih edilmeli?

Dolar ve kripto para, çok karşılaştırılan iki varlık olsa da esasen farklı kulvarlarda yer almaktadır. Dolar, onlarca yıldır belli bir enflasyona sahip, ABD Merkez Bankası’nın (FED) arz ya da sıkılaştırma politikalarına göre değeri etkilenen bir araçtır. Kripto paralarda ise, merkeziyetsiz yapı hiçbir kuruma bağlı olmayan bir varlığı işaret eder, bununla birlikte geçmişi 13 yıla dayanan kripto paralar, henüz regülasyonlar açısından oturmamış bir alan olduğu için sert volatil hareketler görülebilmektedir.