
Black Friday nedir? Black Friday hangi gün? İşte tarihçesi...
Black friday terimini duyduğun an aklında hemen alışveriş senaryoları canlanmaya başladı bile, öyle değil mi? Dilimizdeki karşılığını efsane cuma, kara cuma, siyah cuma kelimeleri tanımlar.Peki Black Friday nedir? Ne zaman çıktı?
ABD'de uzun kuyruklarla hafızalara kazına Black Friday, Türkiye'de de Efsane Cuma, Muhteşem Cuma gibi farklı isimlerle popülerleşti.
BLACK FRİDAY NEDİR?
Black Friday yani Kara Cuma, Şükran Günü'nden sonraki Cuma'dır ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yılın en önemli alışveriş günlerinden biridir. 23 ile 29 Kasım arasında herhangi bir güne denk gelir. 2021 yılında Kara Cuma, 26 Kasım'a denk geldi.. O gün geleneksel olarak Amerika'da resmi tatildir. Perakende sektöründe çalışanlar dışında birçok çalışan izin yapar. Genellikle özel alışveriş fırsatları ve büyük indirimlerle dolu bir gündür ve Black Friday'den sonra alışveriş sezonunun başlangıcı olarak kabul edilir.
BLACK FRİDAY NE ZAMAN ÇIKTI?
Kara Cuma'nın tarihi 1869'a dayanır fakat Noel alışverişiyle hiçbir ilgisi yoktur. Fakat milyonlarca insan için Kara Cuma, ciddi bir Noel alışverişi yapma zamanıdır.
‘BLACK FRİDAY’ NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Peki, Black Friday nedir? Black Friday yani Kara Cuma teriminin geçmişe dayalı birkaç senaryosu var. Aslında Black Friday'in ortaya çıkışı alışveriş indirimi odaklı değil de birkaç olaydan sonra Kara Cuma terimi ortaya çıkmış.
History.com sitesine göre; "Black Friday" terimi ilk olarak 24 Eylül 1869'da iki yatırımcı Jay Gould ve Jim Fisk'in altın fiyatını artırıp o gün bir çöküşe neden olduğu zaman kullanıldı. Borsa %20 düştü ve dış ticaret durdu. Çiftçiler buğday ve mısır hasat değerinde %50 düşüş yaşadı.
Bir diğer senaryo ise şöyle: 1950'lerde Philadelphia polisi, Şükran Günü ile Ordu-Donanma oyunu arasındaki güne atıfta bulunmak için "Kara Cuma" terimini kullandı. Şükran gününden sonraki Cuma gününün tatil olması nedeni ile turist kalabalığı şehre indi, turistler trafiği tıkadı, polisler bunun üzerine şehrin düzenini bozmamak için uzun saatler çalışmak zorunda kaldı. Polisler o gün için turist seline alaycı bir takma ad yani “Black Friday” ismini verdi. Bölgedeki tüccarlar, adı "Büyük Cuma" olarak değiştirmeye çalıştı, ancak alternatif ad hiçbir zaman yakalanmadı.
Bir diğer senaryoya göre ise “Kara Cuma” terimi (perakende anlamında) 1960'larda Noel alışveriş sezonunun başlangıcını işaretlemek için icat edildi. “Black/Kara” kelimesi, muhasebe kayıtlarının elle tutulduğu ve kırmızı zararı ve siyahın kârı gösterdiği zamanlarda “kırmızı” dan “siyah” a geçen mağazaları ifade eder. 1924'te modern Macy's Şükran Günü Geçit Töreninin başlamasından bu yana, Şükran Günü'nden sonraki Cuma, hareketli bir tatil alışveriş sezonunun gayri resmi başlangıcı olarak biliniyor.
BLACK FRİDAY NE ZAMAN?
Salt kültürden bağımsız olarak artık tüm dünyada dört gözle beklenen, indirimleriyle şok etkisi yaratan, marka devlerinin ciddi kampanyalar düzenlediği efsane kara cuma ne zaman?
Black friday 2022 yılında 25 Kasım tarihinde başlayacak. Yani, efsane cuma tarihi olarak 25 Kasım 2022 Cuma gününü kaydedebilir; bütçenizde bu tarihe göre düzenleme yapabilirsiniz. Zira, yıl boyu almak isteyip de alamadığınız, bütçenizin yetersiz geldiği belli birtakım ihtiyaçlarınızı veya kendinizi, sevdiklerinizi mutlu etmek adına hoşunuza giden hediyeleri bu tarihte satın alabilir, hem keyifli hem de kârlı bir gün geçirebilirsiniz!
Hristiyan kültüründe Noel, bir çeşit tatil olduğu için perakende satış yapan tüm firmalar bu güne sıkı hazırlanıyor. Ülkemizde kasım ayında böyle bir tatil söz konusu olmasa da alışveriş tutkunlarının ‘bayram’ ettiği bir gün. Nihayetinde satış gerçekleştirecek olan firmaların yıllık gelirlerinin %20’si bu kritik dönemi kapsıyor.