Kokuların bu gücü nereden geliyor? Dünyada en çok hangi kokular seviliyor ya da sevilmiyor? Kültürel geçmişimiz koku tercihimizi ne derece etkiliyor? Bu soruların yanıtlarını arayan uzmanlar çarpıcı sonuçlarla karşılaştı.

DUYGULARIN YÜZDE 75'İNİ ETKİLİYOR

Bilim insanları koku alma duyusunun en önemli duyularımızdan biri olduğunu söylüyor. Öyle ki çok sayıda uzman koku alma duyusunun tıpkı insanın parmak izi gibi olduğunu söylüyor. 24 saat boyunca çalışan ve hiçbir zaman 'kapatılamayan' tek duyu olan koku alma duyusu çeşitli araştırmalara göre duyguların yüzde 75'ini etkiliyor ve hafızada önemli bir rol oynuyor. Bugüne kadar kokuların algılanmasında insanların kültürel yapısının ve/veya duygusal durumunun etkili olduğu düşünülüyordu. Ancak yapılan son araştırma kültürün koku alma duyusunda çok da büyük bir etken olmadığını ortaya çıkardı.

TAYLAND'DAN MEKSİKA'YA, EKVADOR'DAN ABD'YE...

İngiltere'deki Oxford Üniversitesi ile İsveç'teki Karolinska Enstitüsü'nden bir akademisyen ekibi kokuların gizemli dünyasını mercek altına aldı. Tayland'dan Meksika'ya, ABD'den Ekvador'a farklı ülkelerden 280 deneğin yer aldığı bir araştırmada insanların sevdiği ya da sevmediği koku türlerinin belirgin şekilde farklı kültürel geçmişlere dayalı olup olmadığı test edildi. Araştırmayla birlikte kokuların iyi ya da kötü bulunmasının kültürlere göre değişip değişmediği incelendi. Bu kapsamda çiftçilerden balıkçılara, şehir hayatında yaşayan insanlardan genç ya da yaşlı pek çok kişiye herkesin en beğendiği koku türü soruldu. Katılımcılara rastgele sıralanmış kokular sunuldu ve onlardan beğeni sıralamasına göre bir puanlama yapmaları istendi. Sonuç oldukça enteresandı.

DÜNYANIN EN GÜZEL KOKUSU

Çalışmaya katılan katılımcılar her ne kadar farklı hayat tarzlarına sahip olsalar da şaşırtıcı bir şekilde birbirlerine oldukça yakın cevaplar verdi. Araştırmanın sonuçlarına göre katılımcılar arasında genel olarak en güzel bulunan koku vanilya oldu. Vanilya tanelerinde bulunan organik bileşik vanilin ilk sırada yer aldı. Vanilyanın ardından ise şeftali gibi kokan ve genellikle meyve aromalı yiyeceklerde lezzet artırıcı olarak kullanılan etil bütirat geldi. En sevilen üçüncü koku ise çiçek kokusuna yakın olan linalool olarak belirlendi.

KAHVALTININ VAZGEÇİLMEZİ DE O LİSTEDE!

En kötü kokular listesi ise oldukça ilginçti. Peynir, soya sütü, elma suyu ve terli ayak kokusu en sevilmeyen kokular olarak sıralandı. Terli ayak kokusu beklenildiği gibi listenin en sonunda yer aldı. Ancak terli ayak kadar keskin kokmayan ve birçok kişinin kahvaltıdaki vazgeçilmezi olan peynir, soya sütü ve elma suyunun terli ayak kokusuyla birlikte listenin sonunda yer alması araştırmacıları da şaşırttı. 

Farklı yaşam tarzlarına, etnik kökenlere ve kültürlere sahip insanların şaşırtıcı bir şekilde benzer cevaplar vermesi karşısında şaşkına uğrayan Karolinska Enstitüsü'ndeki araştırma ekibinden Dr. Artin Arshamian, ortaya çıkan bulgularla birlikte koku tercihlerinin kültürel değil kişisel olduğunun ortaya konulduğunu söyledi.

Kaynak: Milliyet