AKP iktidarı Instagram'a erişim engeli getirdi. Kararın mahkeme tarafından tasdiklenmesi için yasal süre doldu. Peki bundan sonra ne olacak?

48 SAATLİK HUKUKİ SÜRE DOLDU

Türkiye'de 57 milyon kullanıcısı bulunan sosyal medya devi Instagram'ın, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), tarafından mahkeme kararı olmaksızın re'sen erişime engellenmesinin ardından mahkeme kararı çıkarılması için verilen 48 saatlik hukuki süre doldu. Ancak 48 saat içinde sulh ceza hakimliği üzerinden alınması gereken mahkeme kararı henüz gelmedi; Instagram da buna rağmen hâlâ açılmadı.

INSTAGRAM KALICI OLARAK SANSÜRLENDİ Mİ?

CNBC-e'nin kaynaklarına göre bu durum, re'sen kapatma kararının "katalog suçlar" kapsamında alınması sonrasında, kapalılık hali için "mahkeme kararı alma zorunluluğunun ortadan kalktığı" şeklinde yorumlanıyor.

Mevcut yasal düzenlemeye göre alınan erişim engelleme kararının 3 Ağustos 2024 saat 03.00'e kadar sulh ceza hakiminden onay alması gerekiyordu. Fakat Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdülkadir Uraloğlu'nun yaptığı "katalog suçlar" açıklaması, bu denklemi değiştirdi. Gelinen noktada, re'sen kapatma kararının katalog suçlar kapsamında alınmasının mahkeme kararı zorunluluğunu devreden çıkardığı, kapalılık halinin re'sen alınan kararla devam ettirileceği düşünülüyor.

BUNDAN SONRA NE OLACAK?

Instagram'ın kalıcı olarak kapatılmasına yol açabilecek mahkeme kararı olmazsa ne olacaktı? Bu durumda re'sen alınan engelleme kararı için geçerli süre olan 48 saat dolduğunda Instagram'a erişim engeli 4 Ağustos 03.00 civarında otomatik olarak kaldırılacak ve platforma erişim yeniden açılmış olacaktı.

Normal şartlarda eğer kalan saatler içerisinde sulh ceza hakimi erişimin engellenmesine devam kararı açıklarsa bu durumda Instagram'a erişim engeli mahkeme yoluyla kalıcı hale gelebilecekti.

Şu ana kadar bir mahkeme kararı açıklanmamış olmasının sebebi olarak Instagram'ın platform sahibi olan META'nın kamunun beklediği "yerel yasalara uyum" hamlelerini gerçekleştirmesinin beklenmesi gösteriliyordu. "Kanuna uyum" ifadeleri aslında Bakan Uraloğlu'nun dünkü açıklamalarında yer alan ifadeler. Yani META, eğer "yerel yasalara uyum" için gerekli önlemleri alırsa bu durumda herhangi bir mahkeme kararına gerek kalmaksızın BTK'nın platforma erişimi yeniden açması bekleniyordu.

META CEPHESİ SESSİZLİĞİNİ KORUYOR

Fakat META cephesinden ne BTK'nın erişim engelleme kararına yönelik ne de Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın "META'yı uyardık, yanıt alamadık" açıklamalarına yönelik herhangi bir duyurusu ya da açıklaması kamuoyuna yansımış değil.

INSTAGRAM NE ZAMAN AÇILACAK?

Bundan sonra tartışılan bir diğer konu da 10 ya da 11 Ekim 2024'te engelin kalkıp kalkmayacağı. Bunun nedeni, BTK'ye re'sen erişim engeli verilmesine ilişkin düzenleme maddeleri Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiş olması ve bu konuda da 9 aylık bir uyum süresi tanınması.

Bazı hukukçulara göre, 10-11 Ekim'de bu madenin iptali ile otomatikman Instagram'a bu yetki kapsamında getirilen erişim engeli de kaldırılabilir. Öte yandan, TBMM'den o tarihe kadar yeni bir düzenlemeyle bu yetkiyi yeniden BTK'ye veren bir yasa çıkarılırsa durumun farklı olacağı da belirtiliyor.

SIRADA WHATSAPP VE FACEBOOK MU VAR?

Öte yandan Instagram’ın kapatılmasıyla birlikte gözler Facebook ve WhatsApp’a çevrildi. 

Hali hazırda Meta, başta Facebook olmak üzere, Instagram ve WhatsApp’ın da sahibi. Facebook’un kapanması muhtemelen 55 yaş üzeri kitle hariç kimseyi etkilemeyecektir. Fakat WhatsApp’ın kapatılması küçük çaplı bir krize yol açabilir. Şimdi gözler BTK’nın vereceği karara çevrilmiş durumda. Herkes Instagram ne zaman açılacak diye beklerken, Facebook ve WhatsApp’ın da kapanması gündeme gelmiş durumda.