
Zafer işareti nedir?
Son günlerde muhalif isimlerin zafer işareti yapması, iktidar cephesinin ise bunu terörle ilişkilendirmeye çalışması, vatandaşların, zafer işaretinin tam olarak ne anlama geldiğini de araştırmasına neden oldu. Peki nedir bu zafer işareti?
Türkiye'de genellikle muhalif kesimin yaptığı zafer işareti, birçok genç tarafından basit bir fotoğraf çekiminde dahi kullanılan bir sembol olarak karşımıza çıkabiliyor.
Ancak 14 Mayıs seçim süreci yaklaştıkça gerilen siyasi atmosferde taraftar birbirlerini olmadık şekilde suçlayabiliyor. Bunun en yakın örneği ise Millet İttifakı'nın Van mitinginde yaşandı. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun eşi Dilek İmamoğlu'nun zafer işareti ile halkı selamlaması, iktidarın tepkisini çekti. AKP iktidarı ve ortakları bu işareti 'terör' ile ilişkilendirmeye çalıştı.
Peki, zafer işareti gerçekten terörün simgesi mi? Zafer işaretini kimler neden yapıyor? Zafer işaretinin ilk çıktığı yer neresi? İşte yanıtı...
ZAFER İŞARETİ NEDİR?
V işareti, ya da Zafer işareti (İngilizce karşılığı olan Victory'nin V'si) elin diğer parmakları kapalıyken işaret ve orta parmağının açık ve birbirinden ayrık durumuna verilen isimdir.
II. Dünya Savaşı sırasında Zafer işareti (İngilizce Victory kelimesinin baş harfi olan V’yi simgeleyecek şekilde) olarak dönemin İngiltere başbakanı Winston Churchill tarafından yaygınlaştırılmıştır. ABD’de ve daha sonra 1960’lı yıllardan itibaren bütün dünyada barış anlamına gelmek üzere kullanılmıştır.
ZAFER İŞARETİ NEREDEN ÇIKTI?
Eski bir inanışa ya da iddiaya göre V işareti 1415 yılında İngiltere ile Fransa arasında yapılan Agincourt Savaşında doğmuştur. Rivayete göre Fransızlar çok etkili bir silah olan İngiliz oklarını atan yaycıların esir edildiklerinde oku atmak için kullandıkları iki parmaklarını keseceklerini ilan ederler. Savaştan İngilizler galip geldiğindeyse galip okçular Fransızlara kesilmemiş parmaklarını göstereceklerdir. Tarihçi Juliet Barker, bu savaşta İngiliz saflarında yer alan Jean Le Fevre’den yaptığı aktarımda İngiltere kralı V. Henry’nin bu konuya değindiği bir konuşma yaptığını söyleyecektir. Tarihte V işaretine yapılan ilk gönderme ise 16.yüzyıl mizahçılarından François Rabelais’in eserlerinden görülür. 20. yüzyılın başlarında argo hareket olarak yer alacaktır.
İngiltere Başbakanı Winston Churchill II. Dünya Savaşı sırasında V işaretini V-Victory (Zafer) anlamına gelecek şekilde kullandı. Zafer anlamı özellikle Nazi Almanyası işgali altındaki bölgelerde direnişin simgesi olacak ve Fransa, Hollanda ve Jersey Adası gibi yerlerde sıklıkla Alman sembollerinin üzerine yazılacaktır.
ABD’nin Vietnam’a silahlı müdahalede bulunduğu Vietnam Savaşı sırasında özellikle savaş karşıtı gösterilerde V-işareti barışı sembolize edecek şekilde kullanılmıştır.
ZAFER İŞARETİNİN KÖKENİ
Evrim Ağacı'ndaki bilgilere göre ise V-hareketinin bir "zafer işareti" olarak kullanılmasının gerçek hikâyesi 2. Dünya Savaşı'na uzanmaktadır.
14 Ocak 1941 yılında Belçika Adalet Bakanı ve Belçika'da Fransızca yayın yapan BBC'nin başkanı Victor de Laveleye, Belçikalıların V işaretini "zafer" amaçlı kullanmalarını önermiştir, zira Fransızcada victorie "zafer", Felemenkçede vrijheid "özgürlük" demektir. Laveleye, BBC üzerinden yaptığı yayında şunları söylemiştir:
"İşgalci kuvvetler, bu el hareketini tekrar tekrar, her seferinde aynı biçimde, adeta sonsuz defa tekrarlanan bir şekilde gördüklerinde anlayacaklardır ki, etrafları akıl almaz sayıda vatandaş tarafından sarılmıştır. Bu vatandaşların her biri, düşmanlarının bir anlık zafiyetini ve ilk hatasını beklemektedir."