Skandal Sayıştay raporunda, Şehir hastanelerinin yabancı finansörler tarafından finanse edildiği ve Türk hukukuna bazı sebeplerden güvenmeyip, kendi aralarında oluşacak sorunların Birleşik Krallık mahkemelerince yargılanacağı ifade edildi.. Yani şehir hastanelerindeki yaşanacak herhangi bir sorun Türk Yargı sistemine değil, İngiltere’ye emanet olacak.

ANA VATANI BİRLEŞİK KRALLIK
Eski Sağlık Bakanı Recep Akdağ, 2016 yılı Ekim ayı başında geldiği Yozgat’ta, 2017'den itibaren sağlıkta dönüşüm programının ikinci fazını yürürlüğe koyacaklarını ve 3 yıl içinde de gerçekleştireceklerini belirtmişti. Akdağ’ın sözünü ettiği ikinci faz çalışması kamu özel ortaklığı (KÖO) modeliyle yapılmakta olup, 2017 yılından itibaren açılmaya başlanan “entegre sağlık kampüsleri”nden oluşuyor. Genellikle şehir dışında yapılan bu hastanelere de ironik biçimde “şehir hastanesi” adı verilmişti. KÖO hastanelerinin anavatanı Birleşik Krallık olarak biliniyor. Ülkemizde son dönemde sağlık alanının gündemine oturan şehir hastaneleri de, Birleşik Krallık’tan ithal edilen KÖO modeline göre yapılıyor. Ülkemizde bu alana ilişkin çalışmalar Sağlık Bakanlığı ile İngiliz Hazinesi Kamu Özel Ortaklığı Tanıtım Biriminin yaptığı toplantılar sonrasında başlıyor. 

BU OLAY BİZİ BATIRIR MI? 
Birleşik Krallık’ta 2017 yılında hazırlanan bir raporda KÖO’nün İngiliz Sağlık Sistemini nasıl çökerttiğinden söz ediliyor. Raporda, KÖO sözleşmelerine göre, özel şirketlerin kamusal altyapı oluşturup kamu hizmetleri verdiği; ancak ortadaki finansal riskin büyük bölümünün ilgili kamu kurumunun üzerine kaldığı belirtiliyor. Bu modelde KÖO’lar, hükümetin projelerini  gerçekleştirmek için kendisinin borçlanması halinde ortaya çıkacak maliyetin çok daha fazlasına mâl oluyor. KÖO’da özel sektör, tüm riskin kamu tarafından üstlenilmesini sağlayacak şekilde hükümet güvenceleri istiyor. KÖO’lar, kamu hizmetleri sunumunda kâr dürtülü piyasa mantığının yerleşmesine ve giderek şirketleşen bir kamu hizmet yönetimi katmanı oluşmasına yol açıyor. Manchester İşletme Okulu’ndan Prof. Jean Shaoul, Birleşik Krallık’taki KÖO’ların “maliyet açısından büyük bir finansal felaket olduğunu” belirtiyor.

SAĞLIK BAKANLIĞI KENDİ ÜLKESİNDE KİRACI
Sağlık Bakanlığı’nın kiracı olduğu bir hastane işletme modeli olan şehir hastaneleri, bedelsiz olarak şirketlere tahsis edilen Hazine arazileri üzerine şirketler tarafından kuruluyor. Sağlık Bakanlığı şirketlere en az 25 yıl boyunca kira ödeyecektir. Sağlık Bakanlığı, kiracı olmasının yanı sıra Şehir Hastanesini inşa eden şirketten hizmet satın alıyor. Şirketler (ya da yüklenici firma/firmalar) hastane içi ve çevresinde yaptıkları tüm ticari işletmeleri işletiyor ve Sağlık Bakanlığı’ndan bedelini alıyorlar.

Tüm bu durumlar çerçevesinde çıkan son skandal ise sayıştay raporuna yansıdı. İngiliz hissedarlar Türk Yargı sistemine güvenmeyip, tüm şehir hastanelerinin hukuki sürecini Londra’ya devretti. Bu skandal karar sayıştay raporunda gizlendi.

Muzaffer Susamış / Özel haber