İşsizliğe isyan

İşsizliğe isyan

Başrolde işsizliğin olduğu ünlü İngiliz komedi filmi The Full Monty, coşkulu bir ekip tarafından ve Çıplak Vatandaşlar ismiyle tiyatroya uyarlandı.

90'ların en yaratıcı komedilerinden biriydi The Full Monty. Bizde Anadan Doğma ismiyle vizyona giren bu İngiliz yapımı, Thatcher'ın özelleştirme politikasının işçiler cephesinde yarattığı tahribatı ve aynı zamanda kadınların toplumda artan etkisini anlatıyordu. İngiliz komedisinin mesafeli ve aniden ortaya çıkan absürtlüğüyle... Yaklaşık 20 sene sonra bu filmin kahramanlarını ve hikayesini tiyatro sahnesinde izliyoruz.

Oyunun, The Full Monty'nin vizyon adıyla değil de Çıplak Vatandaşlar ismiyle sahnelenmesi yerinde bir tercih. 1985 yapımı Başar Sabuncu filmi Çıplak Vatandaş'a a hoş bir gönderme olmuş böylece. O filmde Şener Şen'in canlandırdığı İbrahim'in geçim derdinden kendini çıplak sokaklara atışını hatırlamayan yoktur herhalde. Dolayısıyla 90'ların İngiliz işçisinin yaşadığı sorunlar, 80'lerin Türkiyesinden benzer bir sorunla hemhal olup 2019'un işsizlikte rekor kıran Türkiyesinde yeniden vücut buluyor.  

Filmin sadık bir uyarlaması olan oyunda, çalıştıkları çelik fabrikası özelleştirilince ortada kalan bir grup işsizle tanışıyoruz. Oğlunun nafakasını ödeyemeyen Gaz'in gazlamasıyla 6 işsiz erkek, kasabanın kulübünde kadınlar için striptiz yapmaya karar veriyor. Bu şov sayesinde hem para kazanacak hem de hayatlarına bir amaç katacaklardır.  Cümlenin başında da yazdığım gibi filmin sadık bir uyarlaması Çıplak Vatandaşlar. Filmin başındaki belgesel bölüm için bile güzel bir çözüm bulunmuş. Bu bilgiler, Reha Özcan ve Suna Yıldızoğlu'nun (oyunda karı-kocayı canlandırıyorlar) pek enerjik dans şovunda seyirciye aktarılmış. Oyunun, filme ekleme yaptığı bir bölüm de var; eşcinsellik üzerine konuşma sahnesi. Filmde 2-3 sahnede kısacık vurgulanan bu konuya oyunda daha geniş yer verilmiş.           

Yönetmen Laçin Ceylan, yer yer filmden de dinamik ve coşkulu bir rejiyle buluşturmakta seyirciyi. Müzik ve sahne tasarımı da bu dinamizmi destekliyor. Oyunu izlerken 'acaba bizden bir şeyler de katılamaz mıydı oyuna' diye düşünmedim değil. Özellikle işsizlik ve şeker fabrikalarının özelleştirilmesi gündemimizden hiç düşmüyorken... Yine de muhafazakârlaşmanın tartışıldığı bir dönemde bu cesur oyunu sahnelemek kolay iş değil. Bu açıdan tüm ekibi özellikle tebrik etmek gerek.                

Çıplak Vatandaşlar'ın oyuncu kadrosunda özellikle Reha Özcan çok başarılı. The Full Monty'de Tom Wilkinson'ın karakterini canlandıran Özcan, Gerald rolünde orijinalini kıskandıracak bir performans sergiliyor. Hem kendi yorumunu katıyor hem de karakterin aslına ters düşmüyor. Filmde Robert Carlyle'ın canlandırdığı Gaz karakterine Cansel Elçin hayat veriyor. Dans konusunda başarılı olan oyuncu, karakterini ise işsiz bir mavi yakalıdan ziyade zordaki bir beyaz yakalıymış gibi oynamış. Kankası Dave rolündeki Alican Altun da karakterinin iç dünyasındaki sorunları yansıtmaya çalışırken zaman zaman mesafe koyuyor karakteriyle ve seyirciyle arasına. Lomper'da Bedir Bedir ve Guy'da Sedat Mert, seyirciyi hemencecik etkileyebilen enerjiye sahipler.  Aygır'ı canlandıran Erdal Uğurlu'yu ayrıca tebrik etmek gerekiyor. Çünkü koreografide onun imzası var. Tüm ekibin fiziki perfomans için çok çalıştığı ve seyirciye bu çabasını göstermekten keyif aldığı ortada. Filmi izlemiş olanların bildiği o müthiş final, oyunun da zirve noktası. Muhtemelen o finalden sonra sizin de yüzünüzdeki muzipçe gülümseme bir süre daha devam edecek. 

Müjde Işıl