Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri iken 31 Mart 2018 seçimlerinde Chp’den Muğla Büyükşehir Belediye Başkan Aday Adayı olan  Mülkiye Başmüfettişi Oral Karakaya ilk kitabını yayımladı.  

Okuyucularla buluşan Karakaya’nın "Türkiye’de Büyükşehir Belediyeciliğinin Bilançosu" adlı kitabında; Türkiye’de uygulanan büyükşehir belediye yönetimi modelinin, yerel yönetim reformu ve yerelleşme politikaları bağlamında, yerelleşme-merkezileşme ekseninde işlevsel ve örgütsel açılardan kapsamlı bir şekilde analizi yapılıyor. 2014 yerel seçimleriyle faaliyete geçen büyükşehir belediyelerinin röntgeni çekiliyor. 

Yine kitapta, merkezi yönetimin büyükşehir belediyeleri üzerinde ve büyükşehir belediyelerinin de ilçe belediyeleri üzerinde kullandığı vesayet yetkileri ve büyükşehir belediye yönetiminde uygulanan başkanlık sistemi eleştiriliyor.  

Aynı zamanda ilçeler arasında kaynak dağılımındaki adaletsizliğe değinilirken kırsal alanın ise ihmal edildiği vurgulanıyor. 

Karakaya, kitabında yurttaşların yerel hizmetlerden memnuniyet düzeyi bakımından tüm yerel yönetimler arasında karşılaştırma yapıyor. Özellikle altyapı ve içme suyu alanlarında büyükşehir belediye yönetimlerinin başarılı olduklarını belirtiyor. Büyükşehir belediyelerinin kendi aralarında karşılaştırması yapılarak, performanslarına ilişkin bazı veriler de kitapta yer alıyor. 

Kitabın en önemli tespiti ise, Türkiye’de yerelleşmenin değil merkezileşmenin yaygınlaşması.

Büyükşehir yönetimi modelinin demokrasi açısından da sorunlu olduğu, ancak bu sorunların ulusal düzeydekine paralel olduğu belirtiliyor.

Mülkiye Başmüfettişi Oral Karakaya, kitabında şöyle diyor:

 “Metropollerin işletmecilik ilkeleri doğrultusunda biçimlenen yönetim yapısı, profesyonelleşmeye dayalı örgütlenmesi, kent iktidarının belli ellerde toplanması, kentte yaşayan yurttaşların önemli bölümünün depolitizasyonunu da beraberinde getirmiştir. Düşük gelir düzeyiyle yaşamlarını sürdüren metropol yoksullarının, politikayla uğraşmaya ne zamanları ne de mali güçleri vardır. Ölçek boyutu nedeniyle yönetime katılma ya da hesap sorma imkânları da sınırlıdır. Bu durumda, “kent yurttaşlığı” ve “kent iktidarı”, politikaya zaman ve para harcayabilecek bir azınlığın tekeline girmektedir. Kent yoksulları da metropol yönetimi sosyal politika desteği olarak görmekte, kent rantının dağıtımı mücadelesinin dışında konumlanmaktadırlar.”

Kitapta, büyükşehir belediye yönetimi modelinin aksaklıkları belirlenerek, bunları giderecek çözüm önerileri tartışmaya açılıyor.