Arkeofili'de yer alan habere göre, Şanlıurfa’daki bir köy evinin altından, Milattan Önce (MÖ) 1. binyılda doğurganlık kültü için kullanılmış olabileceği tahmin edilen bir yeraltı Demir Çağı kompleksi çıkartıldı.

Yapının dengesiz oluşu ve tam olarak araştırılmayan eski kompleksin duvarlarında Asur üslubunda tasvir edilen bir tanrı alayı içeren nadir kaya sanatı çizimleri de yer alıyor. Bu sanat tarzı, yerel gruplar tarafından benimsenmiş gibi görünüyor ve yeni yapılan araştırmaya göre, Mezopotamya’dan gelen ve daha sonra Anadolu’ya yayılan Yeni Asur İmparatorluğu kültürünün bölgede fethettiği insanlara ne denli güçlü bir biçimde yayıldığını gösteriyor.

"BULGU, ASUR HEGEMONYASININ ERKEN EVRELERİNDE UYGULANDIĞINA TANIKLIK EDİYOR"

Araştırmanın yazarlarından biri olan Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Tarih Doçenti Selim Ferruh Adalı, "Bulgu, bölgede Asur hegemonyasının erken evrelerinde uygulandığına tanıklık ediyor. Duvar panosu, Yeni Asur, Arami ve Suriye-Anadolu tanrısal ikonografisini birleştirirken, bazı tanrıları tanımlamak için Aramice yazı ile daha önce bilinmeyen unsurlarla tanrısal alay tasvirini içeriyor." dedi.

POLİS DEFİNECİLERİ ENGELLEDİ

Defineciler 2017 yılında bir köydeki evin altında yeraltı yapısını keşfettikten sonra bun durumdan haberdar oldular. Polis, definecileri engelledi ve soruşturmayı yürüten yetkililer, kısa sürede definecilerin Başbük köyündeki iki katlı evin zeminini delerek açtığı çukuru ortaya çıkardı. Bu keşif sonrası polis, durumu Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’ne haber verdi. Harekete geçen arkeologlar, yaklaşık 2,2 x 1,5 metre boyutlarındaki çukurun, yeraltı kompleksinde kireçtaşı ana kayaya oyulmuş bir giriş odasına yol açtığını tespit etti. Yeraltı kompleksi, erken Yeni-Asur dönemine (MÖ 9. yüzyıl civarı) tarihleniyor ve giriş odasının yanı sıra bir üst ve alt galeriye sahip. Giriş odasına açılan orijinal açıklık henüz bulunamadı.

KÜLTÜREL DEVRİME İLHAM VERDİ

Aynı habere göre, Asur elitinin yerel Luvi ve Aramice konuşan halklar üzerindeki güçlerini ifade etmek için saray üslubundaki sanatı kullanmasıyla, Yeni Asur İmparatorluğu’nun şimdiki Türkiye’ye doğru genişlemesi kültürel bir devrime ilham verdi. Araştırmacılar, Başbük’teki duvar panosunun Asur sanatının taşra kasaba ve köylerinde Arami tarzına nasıl uyarlandığını gösterdiğini ortaya çıkardı. Araştırmaya göre, panelde tasvir edilen sekiz tanrıdan dördü tanımlanamadı. Aramice yazıtlar dört tanrının adını ortaya koydu: fırtına, yağmur ve gök gürültüsü tanrısı Hadad; bereket ve koruma tanrıçası eşi Atargatis; ay tanrısı Sîn; ve güneş tanrısı Šamaš. Araştırmacılar, Atargatis’in çiziminin bu bölgede Suriye’nin başlıca tanrıçası olan bu tanrıçanın bilinen en eski tasviri olduğunu söylüyor.