Barış CAN / YURT

Temiz Seçim Platformu, AKP ve MHP tarafından TBMM’ye sunulan 26 maddelik seçim kanununda değişiklik ve ittifak yasa tasarısının, çok ciddi sıkıntılar getirebilecek düzenlemeler içerdiği gerekçesiyle uyarılarda bulundu.

Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı ve Platform Başkanı Yaşar Okuyan tarafından yapılan açıklamada, Temiz Seçim Platformunun, ittifak tasarısı ile ilgili çekinceleri özetle şöyle sıralandı:

-YSK seçmenleri istenen farklı sandık bölgelerine kaydedebilecek.

-Yürürlükten kaldırılan 14’üncü madde 2. fıkrada, YSK’nın “YSK’nın filigranını taşıyan birleşik oy pusulalarını aynı numaraya göre bastırması ve her sandık için hazırlanan paketi ilçe seçim kurullarına ulaşımını sağlanması” yetkisi tanımlanmaktadır.

-YSK seçim güvenliğinin sağlanması amacıyla, vali veya il seçim kurulu başkanının talebi üzerine sandıkların taşınmasına, sandık bölgelerinde seçmen listelerinin karma şekilde düzenlenmesine karar verebilecektir.

-Ayrıca YSK, seyyar sandık kurulu oluşturma, oyların kullanılması ile sayım ve döküm ile birleştirme işlemlerine ilişkin usul ve esasları belirleyecektir. Hastalık ve engel durumları nasıl sınıflandırılacaktır! Hangi seçmenler bu kapsam içine alınacaktır, belirsizlikler vardır.

-Üçüncü maddedeki düzenlemeyle ilçe seçim kurulu başkanı, sandık kurulu başkanlarını kamu görevlileri arasından ad çekme yöntemiyle belirleyecektir. Siyasi parti temsilcileri ad çekme sürecine refakat edebilecekler midir?

-İlçe seçim kurulu başkanı sandık kurulu başkanını kamu görevlileri arasından ad çekme yöntemiyle belirleyecektir.

-Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerinde farklı oy pusulalarının aynı zarfa konulması tasnif sayımda karışıklıklara neden olabilecektir.

-YSK’ya oy serbestliğini ve gizliliğini sağlayacak şekilde daha ekonomik ve kullanışlı kabin yaptırma imkanı tanınmaktadır. Ancak düzenlemede, kabinlerin nasıl olacağı ayrıntılarıyla tanımlanmamıştır.

-Yeni düzenlemeye göre, YSK oy pusulası zarfının boyutlarını istediği gibi değiştirebilecektir.

-Sandık alanı ile sandık çevresi uygulamasından vazgeçilmekte, sandık kurulu başkanının uzaklık belirleme yetkisi belirsiz bırakılmaktadır.

-Yeni düzenleme ile bir seçmenin ihbarı üzerine kolluk güçlerinin sandık kurulu çevresine müdahale etme yetkisi getirilmektedir.

-Teklifle sandık kurulu mührü etkisiz hale getirilmektedir. Değişiklik talep edilen maddede tanımlandığı üzere nitelikli ve liyakatli kamu görevlileri arasından seçilen sandık kurulu başkanı, zarflara mühür basmayı nasıl unutabilir?

-Teklifle, seçmene çok alternatifli bir tercih sistemi sunulmaktadır. Bu durum karışıklıklara neden olabilecektir.

-Düzenlemeyle sandık kurulu mührü etkisiz kılınmaktadır.

-Seçmenin sadece ittifak içindeki bir partiyi işaretlemesi, sadece ittifak amblemini işaretlemesi, hem siyasi parti ve hemde ittifakı işaretlemesi yada ittifak ile siyasi partilerin hepsini işaretlemesi mümkün hale gelmektedir. Bu durum sayım, döküm ve birleştirme işlemlerinde karışıklığa neden olabilecektir.

-Düzenlemeyle, bir kimsenin üyesi olduğu siyasi partinin seçimlere katılma yeterliliği bulunmasına rağmen, seçime katılmaması halinde kendisinin ve üyesi olduğu siyasi partinin yazılı muvafakati alınarak, partisinden istifa etmeden başka bir siyasi parti tarafından aday gösterilmesine imkân tanınmaktadır. Düzenlemeyle kişilere ayrıcalıklı imtiyaz tanınmaktadır... Bu durum imkan ve fırsat eşitliğini zedelemektedir...

-Teklifle ittifak partilerine ayrıcalık tanınarak, yüzde 10 seçim barajı etkisiz hale getirilmektedir.

-Ayrıca yüzde 10 seçim barajını geçemeyen ittifak partilerine ayrıcalık sağlanmakta, bu partilerin daha fazla milletvekili çıkarmalarına olanak getirilmektedir.

-Düzenlemeyle ittifakların ortak oy sayısıyla ortak oylarından gelen payın ilçe birleştirme tutanağında yer alacağı hükme bağlanmaktadır.

- Teklifle, 2972 sayılı Kanunun 19 uncu maddesinde yapılması öngörülen değişiklikle, il genel meclisi üyeliği, belediye ve muhtarlık seçimlerinde oy pusulalarının aynı zarfa konulmasının öngörülmesine bağlı olarak 32 nci maddenin ikinci fıkrası ile üçüncü fıkrasının son cümlesi yürürlükten kaldırılmaktadır.