Sabah sabah yine iç karartıcı haberler. Sanki üstüme kara bir bulut çökmüş. Acaba soyut düşünce boyutuna mı geçsem? Acaba? Derken aklımdan neler neler geçiyor. Örneğin ddokuzuncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’i hatırlıyorum. Onun sıklıkla kullandığı bir deyim vardı. Hep İngilizcesini söylerdi de ilk kelimeyi nedense “ruj” diye telaffuz ederdi: Rogue state, yani serseri devlet.

Hayret, neden takıldım bu deyime? Biraz internette dolaşıp serseri devletle ilgili ne bilgiler var, bakayım dedim. Bir şeyler buldum. Sıkılmazsanız sizinle paylaşmak isterim.

Serseri devlet ya da yasa tanımaz devlet deyimi uluslararası teorisyenlerin dünya barışını tehdit ettiğni düşündükleri devletler için kullandıkları bir deyimmiş. Serseri devlet olmanın kriterleri de şunlarmış:

İnsan haklarını baskı altına alan, teroristleri destekleyen ve kitle imha silahlarının üretimini cesaretlendiren otoriter ya da totaliter rejimlerle yönetilen ülkeler. Bu deyim yaygın olarak ABD yönetimleri tarafından kullanılırmış. ABD Başkanı Trump da serseri devlet deyimini kullanmaya meraklıymış.

Ancak ABD içinde bu deyimin kullanılmasına karşı çıkan düşünürler varmış. Bunların başında Noam Chomsky geliyormuş. Chomsky’ye göre serseri devlet deyimi emperyalizmin bir aleti ve çok iyi bir propaganda malzemesiymiş.

Kimi düşünürlere göre de serseri devlet deyimi, Washington mahfillerinde çok önemli tehdit unsuru olmasalar bile ABD’ye düşmanca davranan ülkeler için kullanılıyormuş (sanki bilmiyoruz da). William Blum gibi kimi yazarlara göre ise ABD ve İsrail serseri devlete güzel örnekler. Blum “Serseri Devlet: Dünyanın Tek Süper Gücünü Anlama Rehberi” adlı çalışmasında ABD’nin salt dış politikası nedeniyle bile serseri devlet olduğunu ortaya koyduğunu savunuyor.

Bir başka kaynakçaya bakıyorum. Burada “Serseri Devlet Deyiminin Türkiye Tarafından Kullanılması ve Türkiye’ye Karşı Kullanımı” başlıklı bir bölüm var. Şöyle:

“23 Şubat 1999’da zamanın Türkiye Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel PKK örgütünü himaye etmekle suçladığı Yunanistan’ın “serseri devlet” olduğunu söylemişti. Haziran 2012’de Suriye iç savaşı sırasında Suriye ordusunun bir Türk savaş uçağını düşürmesinden sonra dönemin Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan Suriye’yı “serseri devlet” ilan etmişti.

İngiliz Independent gazetesi yazarlarından Robert Ellis 2016’da yazdığı bir makalesinde Türkiye’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yönetiminde “serseri devlet” haline gelme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu yazdı. Ellis’e göre otoriterliğin giderek artması, İnsan hakları alanında durumun iyice kötüleşmesi, Suriye’nin iç işlerine karışması ve terorist gruplara destek vermesi Türkiye’yı hızla bir “serseri devlet” olmaya doğru sürüklüyordu.

Hay Allah, soyut boyutta gidip gelirken aklımdan neler neler geçti. Artık burada kesiyorum. Canınızı daha fazla sıkmak istemem!