ÖZLEM KARA/ YURT GAZETESİ- İzmir, 30 Ekim 2020 tarihinde saat 14.51 sularında merkez üssü Ege Denizi Seferihisar Sisam Adasında meydana gelen 6.9 büyüklüğündeki depremle sarsılmıştı.
Depremde, 117 kişi hayatını kaybetmiş bin 34 kişi yaralanmıştı. Meydana gelen depremde, 17 bina tamamen yıkılmıştı.
Bugün 30 Ekim İzmir depreminin birinci yılında, kapsamlı bir anma töreni gerçekleştirilirken depremin simge yapısı haline gelen Rıza Bey Apartmanı önünde, hayatını kaybeden depremzedelerin isimlerinin yer aldığı anıta karanfil bırakıldı. Ardından anma töreni yapılacak alana yürüyüş düzenlendi.
Öte yandan anma töreninde İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, İzmirli depremzedelerin yaralarını sarmak için Kasım ayında, İzmir Büyükşehir Belediye Meclisine sunacakları üç önemli kararı duyurdu.
"ÜLKEMİZİN GERİ KALANI İZMİR'İ UNUTTU
Anma töreninde konuşma yapan İzmir Depremzedeleri Dayanışma Derneği (İZDEDA) Başkanı Haydar Özkan , "Yaşam ortaklıklar üzerine kurululur. Her birimiz hayatalarımızı bu ortak düzenler, değerler üzerine kurar. Ortak değerlerimiz vardır. Üzüntülerimiz, acılarımız, sevinçlerimiz vardır. En kıymetli anlamlı olan üzüntüde ortaklaşmaktır. Bugün yüreğimizi dağlayan 177 canımızı kaybettiğimiz gün ve saatte burdayız. Depremde hayatını kaybeden canlarımıza, Allah'tan rahmet yakınlarına baş sağlığı diliyoruz. Deprem olduğu günlerde dayanışmanın sıcaklığını yüreğimizde hissettik. Her enkazın başında canla başla çalışan, yardımları ulaştırmak için çalışan gençlerimize, Türkiye nin dört bir yanından acımıza ortak olan halkımıza minnettarız. Devletimizin bütün kurumlarına, değerli belediye başkanlarımıza çalışmalarına minnettarız. Bir ay içinde enkazlarımız kaldırıldı. Her akşam televizyonlarda depremi gösteren kanallar gene ülkenin suni gündemine odaklandı. Depremzedeler kendileriyle baş başa bırakıldı. Açık bir şekilde unutulduğumuzu ve unuttuğumuzu düşünüyoruz. Aslında burda biz öz eleştiri var. Ülkemizin geri kalanı İzmir'i unuttu. Biz depremzedeler de yitirdiğimiz canlarımızı unuttuk. Canlarını yitirmiş canlarımıza büyük bir özür borçlu olduğumuzu düşünüyorum" dedi.
SANDAL: BAYRAKLI AFET BÖLGESİ İLAN EDİLSEYDİ....
Anma töreninde konuşan Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal, "Gerek enkaz süreci gerek çadır gerek geçici konutlara yerleştirme süreçleri dahil İBB öncülüğünde tüm ülkeye örnek olabilecek çalışmaya hep birlikte imza attık. Temel sorunlarımızı belli. Bu sorunların karşısındaki kurumlarda belli. Bayraklı Beldeyeydi , İBB , ilgili bakanlıklarımız dışında gerçekten sorunun çözümünü başka alanda aramak çok doğru değil. Siyasi polemiklere kurban edilmeden kentin sorunun bu bileşenler ile çözmek hepimizin arzusu. Sorunlarımız belli. Aslında temel sorunlardan bir tanesi bölgenin afet bölgesi ilan edilmemesi. Eğer Bayraklı 20 bin yurttaşın dışarıda kaldığı 117 yurttaşımızı yitirdiğimizi bölge afet bölgesi ilan edilseydi. Belki bu gün depremzede yurttaşlarımızın söylediği hiçbir sıkıntıyı bugün konuşmayacaktır. Benze uygulamayı ülkemizin bir çok noktasında gördük. Mevzuat ile ilgili ciddi sıkıtımızı var. Hasarlı bina ile riskli bina arasında sıkışmış yurttaşlarımız var. Ağır orta ve az haslıdan ne kastedildiğinin nalmış değiliz. Binanın oturulup oturulamaz olduğu bizim için önemli olan. Ağır hasarlı binalarda da, orta hasarlılarda da yurttaşlarımız oturamıyor. Ancak orta hasarlı binalardaki yurttaşlarımızın aldığı imkanlar ağır hasalılardan çok farklı. Bu yarayı çözmek için vatandaşımızın ihtiyaç. Duyduğu kredinin ivedilikle ihtiyacı çözen miktarda ve faiz oranları düzenlenerek yeniden gündeme getirilmesi lazım. 400 bin TL ortalama maliyeti olan evin 200 bin TL kredi ile çözüleceği ortada. Bunun 2 yıl ödemesiz 18 yıl geri ödemeli sıfır faizli 400 bin TL'li kredi ile çözüleceği hepimizin malumu.Dün depremzede yurttaşlarımızın yanındaysak, bunun nasıl hep birlikteysek önümüzdeki süreçte de İBB'nin öncülüğünde depremzedelerimiz ile olmaya devam edeceğiz"
"İZMİR’İN EN BÜYÜK ÖNCELİĞİ DİRENÇLİ BIR KENT OLMAK"
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, depremle birlikte İzmir'in en büyük önceliğinin dirençli kent olmak olduğunu ifade ederek,
"Bugün 30 Ekim İzmir depreminin 1. yıldönümünde yitirdiğimiz canlarımızı anmak için bir araya geldik. Şehrimiz derinden sarsan bu afet yazık ki 2020 yılında dünyada meydana gelen depremler arasında en fazla insanın hayatını kaybettiği deprem olarak kaydedildi. Deprem, İzmir’in hafızasına acıdan bir iz kazıdı. Derin acımızı unutmamak ve gelecek kuşaklara hatırlatmak için bu anma merasimi kapsamında 30 Eki deprem anıtının da açılışını gerçekleştirdik. 30 Ekim büyük bir afetin ve İzmir’in gördüğü en destansı dayanışmalardan birinin tarihe not düşüldüğü bir gündür. Tüm İzmirlilerin tek bir afetzedenin dahi sokakta kalmamsın için nasıl büyük bir seferberlik içine girdiğini hatırlıyoruz. Bu sayede evsiz kalan tüm vatandaşlarımız ilk gece bir çadıra yerleşti. 1 ay içinde tüm mağdur vatandaşlarımız bir yuvaya kavuştu. Bunu tüm İzmirliler başardı.
Deprem gösterdi ki İzmir’in en büyük önceliği dirençli bir kent olmak. İzmir’de 1 yıl içinde deprem sel, orman yangını gibi birçok afet yaşadık. Bunlar ülkemizin afet mevzuatında bir an önce köklü değişiklikler yapılması gerektiğini gösteride. Bununla beraber afetlerin önlenmesinde eve yaraların sarılmasında yerel yönetimlerin de önemini ortaya koydu. Biz bu bilinçle bir yandan depremin açtığı yaraları sarmaya devam ederken diğer yandan da afete hazırlıklı bir İzmir için adımlar atmaya başladık. Deprem yaşamamdan önce Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanlığı’nı kurmuştuk. Yaşadığımız bu büyük afet İzmir’in böyle bir yapılanmaya ne kadar çok ihtiyacı olduğunu bir kez daha gösterdi. Ardından İzmir Afet Platformu’nu oluşturulduk. Kentimizin deprem kaynaklı afetlere karşı direncini geliştirmek için 2 çalışma başlattık. Bunlardan ilki yapı stok envanteri projemiz. Bu sayede yapıların mevcut durumlarının kimlik kartını çıkartıyor ve kare kod uygulamasıyla binayla ilgili tüm uygulamaları herkes için erişilebilir hale getiriyoruz. İlk müdahaleler için bölgesel öncelikleri belirliyoruz. 24 mahallede 33 bin yapının incelenmesi tamamlandı. İkinci çalışması ise ülkemizin en kapsamlı deprem, tsunami ve zemin araştırması projesi. Adeta İzmir’in yeraltı röntgenini çeken bir çalışma ODTÜ koordinasyonu, İYT ve Çanakkale 18 Mart Üniversitesinin öncülüğünde 10 üniversiteden 43 bilim insanı ve 18 uzman mühendis İzmir’in sismik hareketliliğini değerlendirerek aktif olan tüm fayları belirliyorlar. Bu çalışmaya kadar bu konuda elimizde sağlıklı bir veri bulunmuyordu. Bu çalışma sonunca İzmir’in depremselliğine ilişkin somut ve net bilgilere ulaşıyoruz. Araştırmalarımızı hem karada hem de körfezde eş zamanlı olarak yürütüyoruz. Böylece dirençli bir kent olmak için gerekli planları tamlayarak şehrin yeni yapılaşma alanlarının yeri ve şeklinde doğru yön verebiliyoruz. Öte yandan 30 Ekim sonrasında hasarlı binalarımızın dönüşümü için gerekli finansman konusunda belediyemiz Hazine ve Maliye Bakanlığı ve İller Bankası’yla çalıştı. Yoğun bir müzakerenin sonucunda acil iyileştirme kredisi için Dünya Banası ile gerekli mutabakatlar kısa sürede tamamlandı. Cumhurbaşkanlığı strateji başkanlığı ve hükümetin diğer yetkililerinin uygun görüşünü takiben hasarlı binaların dönüşü için krediyi vatandaşlarımıza derhal kullandıracağız. İzmir'imizin en önemli konularından biri kentsel dönüşüm. Bu nedenle kentsel dönüşüm yatırımların İzmir tarihinde olmadığı kadar hız verdik. Bin bağımsız bölümü teslim ettik 2 bin 500 bağımsız birimin inşaatına başladık. İZBETON'un yapım ihalelerine dahil olmasını sağlayarak kentsel dönüşüme hız kazandırdık. Tüm bu çalışımlarımızın ortak paydası ise İzmirlileri yıkımlara mahkum etmemek İzmir'in dirençli şehir olabilmesi için imar etmek.
Son olarak depremzedelerimizin yaralarını sarmak için kasım ayında meclisimizin onayına sunacağımız üç önemli kararın bilgisini de paylaşmak istiyorum. Birincisi, Uzundere’de depremzedelere tahsis ettiğimiz konutların kullanımına 6 ay daha ücretsiz imkan tanıyoruz. İkincisi, mevcut yapıların hak kaybı yaşanmadan yapılaşmasını sağlayan bölgelerin belirlenmesi için verilen 5 aylık süreyi uzatıyoruz. Üçüncüsü, ota ve ağır hasarlı yapıların hızla dönüşmesini sağlamak için emsal artışını meclisimizin gündemine getiriyoruz. Çok iyi biliyorum bütün bunlar acılarınız hafifletmeye yetmiyor. Ama emin olun ki acınız acımızdır ve sadece bugün değil yarın da sonuna kadar yanınızda olacağız. Acınızı hafifletmek için eliz iden geleni yapmaya devam edeceğiz. Bugün açılışını gerçekleştirdiğimiz anıtın, 30 Ekim depreminin, içimizdeki acısını hatırlatan kalıcı bir iz olmasını diliyorum. Yaşamını kaybeden her bir vatandaşımızın hatırası önünde saygıyla eğiliyorum. Deprem sonrasında benzeri görülmemiş bir dayanışma örneği gösteren İzmirlilere umudumuzu büyüttükleri için bir kez daha en derin şükranlarımı sunuyorum" dedi.