Pandemi tedbirleri gereği işletmelerin yalnızca paket servise geçmesi ve haftasonu sokağa çıkma kısıtlamaları ülke genelinde esnafı zora soktu. Paket servis yapamayan işletmeler birer birer kapanmaya başladı. ANKA Haber Ajansı, Kırıkkale’de, en mağdur kesimlerden olan kıraathane ve çay ocağı esnafının sorunlarını dinledi. Şehrin sokaklarında “devren satılık”, “devren kiralık” ilanların çokluğu dikkat çekti.
“DEVLET 7 MÜTEAHHİTİNE SAHİP ÇIKSIN, BÖYLE ADALETSİZLİK YOK”
Pandemide kıraathanesi kapanan Tahsin Deveci de, duygularını, kızgınlığını şöyle dile getirdi:
“Bu işletmeyi ben 5 yıldır işletiyordum. Pandemiden dolayı kapattık perişan olduk. Üç de eleman vardı. Hepsi de perişan oldu. Vaziyet bu, viran olduk gidiyoruz. Alınan hiçbir destek yok. 1000 lira veriyormuş, kendilerinin olsun biz onu da istemiyoruz. 20 bin lira olmuş buranın borcu. Yani 10 aylık kira borcu 20 bin lira olmuş. Devlet, 7 müteahhidine sahip olsun. Bizlik bir şey yok. Böyle bir adaletsizlik yok ve olmadı. Sen neyin peşindesin arkadaşım? Sizler neyin peşindesiniz? Yok PKK’yı vuruyorum, yok anarşisti vuruyorum, yok FETÖ’yü yapıyorum. Beni kurtar kardeşim. Ben senin halkınım senin vatandaşınım."
“DÜNYAMIZ KARANLIK”
Deveci, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Kapanan dükkan yok” açıklamasını da kabul etmezken, “Kapanan işyeri yokmuş. İşte bakın çekin görsünler viran olmuş. Perişanlığımız diz boyu ne ev kiraları ne dükkan kiraları ne vergileri hiçbir şey ödeyemiyoruz. Kurtuluşumuz yok. Şu anda yaptığım hiçbir iş yok. Buranın viraneliğine bir bak. Bu adaletse Allah için kabul ederim, bunun vergisi de çalışıyor yani. Gelir yok ev kira, iş yeri kira 10 ay olmuş. Dünyamız karanlık” diye sitem etti.
İşletmelerin tekrar açılmasını isteyen Deveci, şöyle konuştu:
“Tekrar açılsak burayı toparlamam 6 ay sürer. Açılmasını istiyoruz. Burada belki 20 gariban ekmek yiyor bizim sayemizde. Birinin ekmeği, suyu olmuyor bunların hepsini tedarik ediyorduk biz burada. Yani 3 kişi ile kalmıyor bu mekan. Minibüslerde otobüslerde insanlar ağız ağıza, zenginlerin podyumlarında herkes ağız ağıza, garibanın çay ocağında kahvehanesinde aman mesafe koruyun virüs var."
“BAKAN ESNAFI BİTİRDİ"
Kendisini “Vatansever, milliyetçi, bitik esnaf” olarak tanımlayan ve adını açıklamak istemeyen esnaf da yaşadığı kızgınlığı şu şekilde anlattı:
“Açıkçası muhalif değilim. Ben bu teşkilatta görev alan birisiyim. Ben bu vatana şehit veren insanım, ben şehit ailesiyim. Ama Allah rızası için doğruları konuşmak gerekirse; bir Maliye ve Hazine Bakanı dedi ki her esnafın arkasında Bakan vardır, 25 bin lira kredi veriyorum dedi. Sıfır faiz neredeyse, ben de başvurdum, çıktı. Gittim 25 bin lira aldım. 6 ay sonra ödeme başladı, benim taksitlerim 4 bin küsurken bankaya gittim benim taksitim 6 bin 500 olmuş. Bana verilen 25 bin lira, 33 bin lira olmuş. Yani her esnafın arkasında olan Maliye ve Hazine Bakanı, bize ayak üstü geçirdi. Kaçtı gitti. Esnafı bitirdi kazığı attı gitti."
“BİN LİRAYI YOLDAN GEÇEN VATANDAŞ ACIR DA VERİR”
Tepkili "Vatansever bitik esnaf" bin liralık yardımın yetersizliğini de şöyle anlattı:
“Esnafın hali şu anda kan ağlıyor. Bin lira esnaf desteğini ben nereye vereceğim. Benim aylık kiram 3 bin lira, duruyor. Evim kira duruyor. Benim 2 çocuğum var, ben bin lira ile ne yapacağım, nasıl bakacağım? Yahu belki buradan geçen bir vatandaş acır bize, bin lira verir yani. Esnafın durumu iyi değil, kime sorarsanız sorun."
“40 YILLIK ESNAFIM, BU ZULMÜN ÖRNEĞİ HİÇBİR DÖNEMDE YOK”
“40 yıllık esnafım böyle bir zulmün örneği hiçbir dönemde yok” diyen esnaf tepkisini şöyle dile getirdi:
“Biri çıkar benim durumum çok iyidir derse ya yalakacıdır ya da hırsızdır. Memlekette öyle bir olmuşuz ki, doğru konuşana vatan haini diyorlar. Ben vatan haini değilim, ben gerçekten vatansever milliyetçi bir insanım. Ben bu vatan için evladını da şehit veren bir insanım ama gerçekten durumumuz iyi değil. 49 yaşındayım 40 yıllık esnafım, böyle bir şey yaşamadım. Son zamanlarda küçük esnafa yapılan zulmün örneği hiçbir dönem de yok. Yani desteklerimiz olmadı. Kredilerimiz olmadı, maliyeden sıkıntı çektik, zabıtadan sıkıntı çektik, belediye yerel yönetimlerin hepsinden… Küçük esnafı bitirmek için her türlü mücadeleyi verdiler sağ olsunlar bittik.”
“KAPALI ÇAY OCAĞIMIN ELEKTRİĞİ KESİLDİ”
Çayevi kapanan Hakan, “Pandemide hiçbir yardımdan faydalanamadım. Dükkan bir yıldır kapalı. Sağda solda çalışarak geçinmeye çalışıyoruz. 7 yaşında bir çocuğum var. Bu şekilde gitmez şu anda dükkanımın elektriği kesik. Çaycılar kapalı olduğu halde geldi TEDAŞ elektriği kesti, tüple idare ediyoruz. Bin lira yardım vardı ondan haberimiz yoktu başvuru yapamadık. Zaten bin lira kurtarmazdı dükkan kirası 1.500 lira. Dükkan sahibi kirasından vazgeçiyor mu? Geçmiyor” diye dert yandı.
"ESNAFA HAYIRLI İŞLER DEMEYE UTANIYORUM"
Lokantacılar, Pastacılar, Pideciler, Kebapçılar Esnaf Odası Başkanı Yurdoğan Eroğlu, esnafın durumunu şöyle anlattı:
“Bir senedir esnafımız restorancı kantinci, sulu yemek yapan esnaf çok mağdur. Devletten daha kapsamlı teşvik bekliyoruz. Ana caddede eskiden kiralık dükkan bulamazdın şimdi devren satılık, kiralık diye kapalı. Pandemi yardımlarından çoğu esnaf faydalanamamış, kira gelmedi diyor çoğu. Ben esnafa selam vermeye, 'hayırlı işler' demeye çekinir oldum, 'hayırlı işler' diyemiyorum utanıyorum. Esnafımız gerçekten mağdur”
“ZİNCİR GRUPLAR ESNAFIN BELİNİ BÜKTÜ”
Bakkallar Bayiler ve Büfeciler Odası Başkanı Adem Yurttan ise, zincir market ve hazır yemek gruplarının esnafı zora soktuğunu söyleyerek şöyle konuştu:
“Gıda sektörü rahat diyorlar ama zincir gruplar küçük esnafın belini büktü. Bakkallarımız kiralarını ödemekte zorlanıyorlar. Hafta sonu kısıtlamalar olduğunda büyük zincir marketler kapanırsa, küçük esnafa bin lira verilen desteğin 3 katı destek vermiş olur”