YURT GAZETESİ - Ülkemizde ilk vakanın 11 Nisan 2020'de görülmesinin ardından hayatımızın her bölümünü zorlaştıran ve son yılların da en büyük salgını olan koronavirüs yasaklarına rağmen hiçbir zaman durmayan uzun yol şoförlerini nasıl etkilediğini biliyor muydunuz?
İlk sohbetimizi tır şoförlerinden Abbas Onur Yıldız ile gerçekleştirdik.
Yıldız, tüm uzun yol şoförlerinin yaşadığı sıkıntıları bir bir anlattı...
Kaç senedir bu mesleği icra etmektesiniz?
2016 yılının Şubat- Mart ayında bu işe özel bir nakliye firmasında yardımcı şoför olarak başladım. 9 ay kadar burada çalıştıktan sonra kendi aracımı aldım ve o tarihten bu zaman kadar nakliye sektöründe faaliyet göstermekteyim.
Kendi aracınızı almaya nasıl karar verdiniz?
Şirketler bu konuda oldukça acımasızlar... Şoförün gerçekten hiçbir kıymeti yok. Emeğimizin karşılığını alamadığımız gibi üstüne gerek trafik cezaları gerek şirket içi baskılar... Uykusuz, aç susuz gidilen yollar bende böyle bir fikir uyandırdı. Ailemin ve yakın çevremin desteğiyle kendi aracımı aldım.
Şimdi bir aracın fiyatı ortalama ne kadar? Türkiye şartlarında her karar veren bu araçtan alabiliyor mu?
Sıfır km araç fiyatları tır için söylüyorum 1 milyon TL'den başlıyor. İkinci el başımı ağrıtmasın diyeceğiniz orta halli bir çekici şu an treyler hariç 500 bin TL civarında. Bunun sebebi de herkesin bildiği gibi ticari taşıtta uygulanan yüksek ÖTV ve KDV oranlarıdır.
ÖTV ve KDV oranları demişken mazot zamlarına da geleceğiz ama konu dağılmadan önce yaptığınız seferlerde ne tür zorluklarla karşılaştığınızdan biraz bahsedelim...
Yolların uzun, araçların eski olmasından kaynaklı takograf sürelerimiz yetmediğinden dolayı petrol ve tesislerin park alanı küçük olduğu için mola veremiyoruz. Dolayısı ile polislerden takograf kontrolü cezası yiyoruz bu da bizim kazancımızı etkiliyor. Yollarda gerek parçaların gerek işçiliğin pahalı olmasından dolayı kazançlarımız gün geçtikçe daha da düşüyor.
Pandemi döneminde tedbirler neticesinde yasaklar sürerken birçok iş kolu kapatıldı ya da esnetildi fakat siz hep yollardaydınız... Bu durum hakkında ne düşünüyorsunuz?
Pandemi döneminde de çalışmaya devam ettik evet ama bu süreçte bir çok fabrika ya kapatıldı ya da üretimlerini askıya aldılar. Dolayısıyla sektörümüzde iş anlamında bir azalma oluştu ve bu da rekabeti doğurdu haliyle nakliye ücretlerinde düşüş yaşandı. Tek avantajı akaryakıt fiyatlarının düşmesiydi ama dediğim gibi bununla orantılı nakliye ücretleri düştü bizde hala bir şey anlamış değiliz.
Pandemi döneminde polis çevirmeleri ne sıklıkta oluyor?
İzin belgesi kontrolü konusunda polislerimiz bize zorluk çıkarmıyorlar sağ olsunlar. Ancak yol denetimlerinin ve evrak kontrollerinin bu dönemde biraz arttığını söyleyebilirim. Meslektaşlarımın çoğu çok büyük trafik cezaları ödediler. Yolların boş kalmasından dolayı fazla dikkat çektik galiba...
Çevirmelerin sıklığı ve belge kontrolü ile ilgili dur-kalk ve vakit kaybınız oldu mu?
Yasaklar ilk başladığında özellikle şehir içinde yapılan kontrollere denk geldiğimizde çok zorlanıyorduk. Özellikle Daha büyük şehirlerde yaşayan meslektaşlarım bu durumdan oldukça muzdariplerdi. Şu an çoğu denetim noktasında memur arkadaşlar vakit kaybı yaşanmaması ve sıkışıklığı gidermek adına transit geçişe izin veriyorlar.
Peki sürekli yollarda olan bir emekçi olarak yapılan mazot zammına ilişkin neler söylemek istersiniz?
Ne söylenebilir ki... Alıştık artık, daha doğrusu alıştırıldık. Son zam litrede 70 kr olarak yansıdı pompa fiyatlarına. Baktığınızda Çok büyük bir rakam! Bir yerde haber oldu mu? Bir itiraz geldi mi? Hayır. Ne zaman bir yerlere ya da birilerine destek verileceği, yardımcı olunacağı açıklaması gelse ertesi gün zam! Bir yerden verilip bir yerden alınıyor. Kimsenin nefes alacak hali kalmadı.
Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Abartısız etrafınızda gördüğünüz her şeyde bir şoförün alın teri var. Fark edilmek istiyoruz verdiğimiz emeğin karşılığını almak istiyoruz AB uyum sağlamak adına takografla ilgili yeni kurallar getirildi. Ama ne yollarımız ne araçlarımız buna uygun değil. Yeterli dinlenme ve park alanımız yok. Nakliye ücretlerinin standart hale gelmesini ton/km üzerinden hesaplanmasını istiyoruz. Lastik amortisman sanayi otoyol ücreti trafik cezası akaryakıt zammı derken nefes alamaz hale geldik. Her ekonomik krizde üzerimize basılmasından bıktık. Nefes almak istiyoruz. Son olarak küçük araçlar bizi gördüklerinde biraz daha ciddiye alırlarsa çok seviniriz.