Et beni, insan vücudunun çeşitli yerlerinde cilt üzerinde oluşan çıkıntılar veya lekeler olarak tanımlanabilir. Vücutta et beni çok küçük olabileceği gibi 1 cm boyutuna kadar ulaşabilmektedir. Et benlerinin rengi genelde cilt rengine yakın olsa da bazen ciltten açık veya koyu kahverengi de olabilir. Toplumda her dört kişiden birinde et beni bulunmaktadır.
Peki et beni nedir? Et beni neden olur? Et beninin insan sağlığına zararları var mı? İşte merak edilen soruların yanıtları...
ET BENİ NEDİR?
Et beni, vücudun farklı bölümlerinde cildin üzerinde küçük bir çıkıntı şeklinde görülen yapılardır. Et beninin yapısını elastik liflerin normal yapısındaki bozulma oluşturur. Bu proteinin cilt dışına doğru birikmesiyle et beni adı verilen yapılar oluşur. Et beni çoğunlukla zararsızdır ve kansere doğru ilerlemez. Ancak bazı kişiler, özellikle et beni yüz gibi görünebilir bir yerdeyse, et beninden kozmetik olarak rahatsız olabilir. Bu gibi durumlarda et beni, dermatologlar ve estetik cerrahlar tarafından güvenli bir şekilde vücuttan uzaklaştırılabilir.
ET BENİ KOPARILIR MI?
Et beni olan kişiler bazen kendi çözümleriyle et benini koparmaya çalışır. Bu davranış doktorların onayladığı bir durum değildir. Kendi başına koparma işlemi küçük et beni için sorun oluşturmayabilir ancak büyük et benlerinin koparılması ciddi kanamaya yol açabilir. Et beninin koparıldığı bölgenin bakımı iyi yapılmazsa ilgili bölge enfeksiyon kapabilir. Yine koparılan bölgede yara iyileşmesi düzgün olmazsa et benini düştüğü yerde iz kalabilir. Bu durum da kişi için rahatsız edici olabilir. Dolayısıyla et beni problemi yaşayan kişilerin doktora başvurmadan bene müdahale etmemesi önerilir.
Et beni olan kişiler, kıyafet ve aksesuar seçiminde dikkatli olmalıdır. Örneğin boyun bölgesinde et beni olan kişi, tam benin üzerine gelecek şekilde bir kolye takarsa bu durum benin kopmasına neden olabilir. Et beni olan bölgelere tıraş, ağda gibi işlemler uygulanırken de titiz davranılmalıdır. Aksi takdirde bu durumlar et beninin kopmasına yol açabilir.
ET BENİ NEDEN ÇIKAR?
Et beninin neden çıktığı henüz tam olarak aydınlatılamamıştır. Ancak et benlerinin özellikle ciltteki katlantı noktalarında çıkması uzmanlara, et beni gelişiminde sürtünmenin etkili olabileceğini düşündürmektedir.
Et beni gelişiminde HPV (Human Papilloma Virus) adı verilen virüsün de etkili olabileceği gösterilmiştir. Vücudun farklı bölgelerinden alınan et beni örneklerinin yaklaşık yarısında HPV DNA’sının olması, genital siğil ve serviks kanseri gibi etkileri olan HPV’nin et beni gelişimi açısından da önemli olduğunu ortaya koymuştur.,
İnsülin direnci, diyabet, hiperlipidemi gibi metabolik durumlar; et beni oluşmasında rol oynar. İnsülin direnci ve diyabet olan kişilerde kan şekeri, hücreler tarafından yeterince kullanılamaz. Bu durumun et beni gelişiminde etkili olduğu bilinmektedir.
Et benleri, gebelik süresince sık görülen bir durumdur. Gebelikteki hormon düzeyi ve kilo değişimlerinin bu durumda etkili olduğu düşünülmektedir. Hormon seviyelerinde değişime neden olan gebelik dışındaki endokrin rahatsızlıkları da et beni çıkmasına sebebiyet verebilir. Sıklıkla merak edilen “Et beni neden olur?” sorusu bu şekilde yanıtlanabilir.
Et benleri bulaşıcı değildir. Ancak et beni oluşumunun genetik bir temeli de vardır. Bu nedenle aile içinde birçok kişide et beni olması normaldir. Et beni gelişimi açısından risk altında bulunan gruplar şu şekilde sıralanabilir:
Kilolu kişiler,
Hamileler,
Ailesindeki kişilerde et beni olanlar,
İnsülin direnci veya Tip 2 diyabeti olanlar,
HPV taşıyıcısı olmak.
ET BENİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Et beni genellikle ciddi bir soruna neden olmaz ve bu nedenle tedavi gerektirmez. Ancak bazı kişiler gerek medikal gerek de estetik nedenlerle et benlerinden kurtulmak isteyebilir. Et beni tedavisinde kullanılan birkaç alternatif yöntem mevcuttur. Bu yöntemler şu şekilde sayılabilir:
Cerrahi: Et beni ameliyatı, makas ya da neşter kullanılarak benin alındığı yöntemdir.
Elektrocerrahi: Koterizasyon olarak da bilinen bu işlem, yüksek akımlı elektrik enerjisi kullanılarak et beninin düşürüldüğü uygulamadır.
Ligasyon: Et benini besleyen damarların bağlandığı işlemdir. Bu işlem sonrası et beninin beslenmesi bozulur ve et beni düşer.
Et beni operasyonu genellikle anestezi gerektirmez. Ancak büyük boyutta veya çok sayıda et beninin alınacağı durumlarda kişiye lokal (bölgesel) anestezi uygulanabilir.
ET BENİ İÇİN HANGİ BÖLÜME GİDİLİR?
Kişi, sahip olduğu et beninin tedavi gerektirip gerektirmediğini öğrenmek için dermatoloji bölümüne başvurmalıdır. Dermatologlar kişiye et beni hakkında bilgi verip gerekli durumlarda tedavi seçeneklerini hastaya açıklar. Kişi edindiği bilgiler ışığında et beni ile ilgili kararını verir.
Et benleri genellikle zararsız, vücutta herhangi bir sorun oluşturmayan yapılardır. Ancak yine de bazı kişiler et benlerinden kurtulmak isteyebilir. Bu durumda herhangi bir işleme karar vermeden önce en yakın sağlık merkezine başvurarak konu ile ilgili bilgi almak faydalı olur.