Bazı ekonomi kelimelerinin ne anlama geldiği merak edilir. Bu kelimelerden biri de faiz artırımının ne demek olduğudur. Merkez Bankası’nın faiz artırımı ne anlama geliyor? Faiz artırımının sonuçları nelerdir? İşte tüm bu soruların cevaplarını merak ediyorsanız haberimize göz atmanızı tavsiye ediyoruz…

MERKEZ BANKASI EYLÜL FAİZ KARARI AÇIKLANDI

Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) faiz kararını açıkladı. Banka faizi 500 baz puan artışla yüzde 25’ten yüzde 30’a yükseltti.

Piyasada da ortalama beklenti, TCMB’nin bugün politika faizini yüzde 30’a yükselteceği yönündeydi.

Karar öncesinde 26,98 TL seviyesinde olan dolar kuru, karar sonrasında 27,08’e yükseldi. Karar öncesi artıda olan Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, karar sonrasında eksiye geçti.

Açıklamada, “Kurul, dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için parasal sıkılaştırma sürecinin devamına karar vermiştir” denildi.

Banka ayrıca, faiz artışlarının devam edeceği mesajını yenileyerek “Enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırma gerektiği zamanda ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirilecektir” dedi.

FAİZ ARTIRIMI NEDİR?

Merkez Bankaları ülkelerin para politikalarını belirler. Hem ne kadar para basılacağına karar verir hem de bankalara verilen borç paraların faizlerini belirlerler.Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde faiz silahı ısınan ekonomiyi soğutmak için kullanılır. Faizler yukarı çıkınca ekonomik aktivite yavaşlar dolayısıyla enflasyonun gerilemesi beklenir. Yüksek faizler büyüme politikalarını da olumsuz etkiler.

Faiz artırımlarının altında yatan en büyük sebeplerden birisi ödemeler dengesinde açık veren ülkelerin dışarından sıcak para girişini sağlayıp iç piyasayı rahatlatmak olarak görülürken bunun yanında bir başka büyük etkisi ise Türk Lirasının değerlenmesi anlamına gelir. Türk Lirası değerlendikçe kur yükselişinden kaynaklı maliyet enflasyonunun önüne geçilmiş olur. Sadece maliyet enflasyonu değil talep enflasyonunu da engellemiş olması beklenir.

Faiz artırımlarının olumlu etkileri varken olumsuz etkilerinin de oldukça yüksek olduğu düşülmektedir. Yatırımları düşürmesi en büyük olumsuzluk olarak görülürken, enflasyonu düşürmesi olumlu etkisi olarak olarak görülebilir. Faiz artırıldığı zaman tüketimler azalırken tasarruflarda artış beklenir, kaynağın artmasıyla yatırımlar için kaynak bulmak oldukça kolaylaşır, tüketimlerde düşüş ile birlikte enflasyonda gerileme görülürken olumsuz sıralaması ise faizlerin artmasıyla yatırım maliyeti artmış olur, maliyet arttığı için yatırımları engeller, istihdam düşerken büyümenin de aynı şekilde düşmesi beklenir.

FAİZ ARTIRIMI VE ENFLASYON

Faiz artırımının enflasyonun yükselişini durdurma etkisi beklenir. Faizlerin artması ile birlikte piyasada talep azalır, harcama eğilimi düşmeye başlar. Bunun nedeni TCMB bankalardan para talep ettiğinde yüksek faiz uygulamasına sebep olur. Bankalar daha fazla para toplamak için daha yüksek faiz uygulayarak müşterilerinin daha fazla para yatırmalarını sağlamak amacı ile faizleri yükseltir. Bu piyasada risksiz faize para yatırılıp harcama eğiliminden vazgeçilmesini sağlayıp, enflasyonun önü kesilmiş olur.
FAİZ ARTIRIMI VE İŞSİZLİK

Faiz artırımının istihdam piyasasına etkisinin olumsuz olma ihtimali yüksektir. Çünkü faizlerin artması demek yatırımların durması anlamına gelebileceği için risksiz yatırım varken risk alıp iş yeri açmak yatırımcıya zor gelecektir. Bunun neticesinde yüksek faizden yararlanmak daha avantajlı geleceği için işsizliği artırabilecek etken olarak görülebilir.