Meclis’te bekleyen yeni vergi yasası tasarısı toplumda büyük tepkilere neden oldu. Ekonomi yazarı ve maliye uzmanı Mustafa Pamukoğlu ile TBMM’ne yeni sevk edilen vergi yasası teklifi üzerinde değerlendirme yaptık. Kendisi geçen hafta yayınladığı köşe yazısında bu vergileri sağanağa benzetmişti.

YURT: Şu soruyla başlamak istiyoruz. Bu yeni vergiler neden getirilmek isteniyor?

MP Öncelikle verginin devletin gider ve ödemlerini karşılamada en önemli kaynak olduğunu belirtelim. Bütçe gelirleri içinde vergi gelirleri yaklaşık yüzde 90 nispi paya sahiptir. Eğer kamu harcamaları artar ve bütçe açığı verilirse -ki bizim bütçemiz sürekli açık veren bir bütçedir- bu açığı kapamanın üç yolu vardır. 1- Vergi tahsilatlarını artırmak (ödenmeyen vergileri tahsil etmek). 2- Vergi gelirlerini artırmak (vergi oranlarını değiştirerek ve yeni vergiler getirerek). 3- İç ve dış borçlanma.

Borçlanma, faiz yükünün artması ve borçlanma olanaklarının her zaman istendiği şekilde olmaması nedeniyle en kolay yol vergilere dokunmaktır.

YURT- Yani bu yeni vergiler bütçe açığını kapamak için mi getirilmek isteniyor?

MP- Evet. Bütçemiz Merkez Bankası kârlarının bütçeye gelir yazılmasına rağmen bütçe harcamaları o kadar yüksek ki, deyim yerinde ise savurganlık ve gereksiz yatırımlar o kadar fazla ki, bütçemiz ciddi açık veriyor. Bu açıkta faiz giderlerinin payı da yüksek. Bu nedenle en kolay yol vergi gelirlerini artırmak. Ama Maliye’nin hakkını da verelim. Vergi adaleti ve güvenliği gerekçeleri de var.

YURT- Bütçemiz ne durumda?

MP- 2018 yılı Ocak-Eylül döneminde 56,7 milyar TL açık veren bütçe, 2019 yılı Ocak-Eylül döneminde 85,8 milyar TL açık vermiştir. Yani bütçe açığımız büyümüştür.

2019 yılı Ocak-Eylül döneminde bütçe gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde

19,6 oranında artarak 653,8 milyar TL olmuştur. Bütçe giderleri ise yüzde 22,5 oranında artarak 739,6 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.

2019 yılı Ocak-Eylül döneminde vergi gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,6 oranında artarak 485,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz hariç bütçe giderleri ise yüzde 21,2 oranında artarak 658,1 milyar TL olmuştur.

YURT- Yani bütçemizin açığı büyüyor. Açığı kapama da zorlaşıyor.

MP- Evet. Bu açığı kapama borçlanma ile kapatılsa ciddi faiz yükü gelecek. Üstelik borçlanma seçeneklerimiz de azalmış durumda.

YURT- Bu durumda gelsin vergiler.

MP- Aynen öyle. Yeni vergi yasa tasarısının amacı da bu.

ZOR BİR DÖNEME GİRİYORUZ

YURT- O zaman kanun teklifine geçebiliriz. Bu yasada temel olarak ne yenilikler var?

MP- Önemli sayabileceğimiz değişiklik önerilerini yasa tasarısının gerekçeleri ile şöyle sıralayabiliriz:

1-Belli istisna tutarını aşan serbest meslek kazançları ile belli tutarı aşan ücret gelirlerinin yıllık beyanname ile bildirilmesi sistemi geliyor. Şu anda kesinti yoluyla vergi alındığından beyanname verilmiyor.

2-Çalışanlara verilen toplu ulaşım kartı, bileti ve diğer araçlar istisna kapsamına alınıyor.

3-Spor hakemlerine ödenen ücretlerde uygulanan istisna kaldırılıyor. Sporculara ödenen ücretler için de gelir vergisi beyannamesi verilmesi esası getiriliyor.

4-Gelir Vergisi tarifesine yüzde 40 oranında bir tarife ekleniyor.

5-Değerli konutlara “ değerli konut vergisi” geliyor.

6-Konaklama hizmeti ve bu hizmetle birlikte verilen tüm hizmetlere “konaklama vergisi” adıyla yeni bir vergi geliyor.

7-Kambiye satışlarında uygulanan banka ve sigorta muameleleri vergisi binde 1’den binde 2’ye çıkartılıyor.

8-Vergi teşvikleri geliyor. Uyumlu mükelleflere indirim ve vergi ve cezalarda her aşamada uygulanacak indirimler sağlanıyor.

9-Vergi maktu ve nispi oranlarda değişiklik yapılması konusunda Cumhurbaşkanına yetki veriliyor. Yetki düzenlemesi yapılıyor.

10-Dijital vergisi getiriliyor.

11-Bunun dışında usul esaslarında değişiklikler yapılıyor. Vergi güvenliğini artırıcı prensipler getiriliyor.

Temel değişiklikler bunlar.

Röportajın tamamına ulaşmak için buraya tuklayınız.