Detayları Vergi Uzmanı Mahmut Aydoğmuş ile konuştuk.
2025 yılı vergi denetimleri ve çalışmaları açısından nasıl bir yıl oldu?
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek “2025 yılında kapısını çalmayacağımız mükellef kalmayacak.” şeklinde açıklamada bulunmuştu. 2024 yılı vergi denetimi açısından yoğun bir yıl oldu. 2025 yılında ise bu periyot devam ediyor. Hali hazırda vergi denetiminin iki boyutu bulunuyor. İlkinde; vergi müfettişleri tarafından yürütülen çalışmalar yer alıyor. Bu kapsamda; kırmızı et üreticileri, doktorlar başta olmak üzere serbest meslek faaliyetinde bulunanlar, demir-çelik, tütün, işlenmemiş gıda, kuyumculuk sektörlerinde yoğun bir denetim var.
İkincisinde ise; yoklama memurları ve gelir uzmanları tarafından yürütülen hasılat tespiti çalışmaları bulunuyor. Bu denetim çalışmalarıyla vergide adaletin sağlanması ve etkin rekabet ortamının sağlanması amaçlanıyor.
2024 bütçe açığı hedefi başarıya ulaştı mı? 2025 yılı açısından öngörünüz nedir?
“2024 YILI BÜTÇE AÇIĞI SONUCU OLUMLU AMA 2025 ZOR BİR YIL OLACAK”
2024 yılında bütçe açığı hedefi 2.6 trilyon liraydı ancak 2 trilyon bütçe açığı ile tamamlandı. 2025 yılında ise yüksek seviyede seyreden enflasyona rağmen bütçe açığı hedefi 1.9 trilyon olarak belirlendi. Rakamlar böyle olunca gelir boyutu ile vergi tahsilat hedeflerinde mutlak bir başarı gerekti. 2024 yılına göre daha düşük seviyede bütçe açığı hedefinin başarıya ulaşabilmesi için de bütçe disiplininin sağlanması şart oldu.
Güncel vergi borcu tutarı ne kadara ulaştı?
Bir yandan vergi denetimi ve yoklama faaliyetleriyle kayıt dışı mücadelesi sürüyor, diğer yandan Maliyenin ciddi anlamda tahsilat sorunu gündemde yer alıyor. Pandemi sonrası bozulan ekonomi koşullarını ve yansımalarını hem vergi mükellefleri hem de vatandaşımız canlı olarak yaşıyor.
“VERGİ BORCU 2 TRİLYONU AŞTI”
Hal böyle olunca vergi ödeme noktasında sorunlar silsilesi devam ediyor. Şuanda 2 trilyonu aşkın tutarda tahsil edilemeyen vergi borçları söz konusu.
“MALİYE BAKANLIĞI BİR ANLAMDA GAYRİMENKUL ZENGİNİ”
Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, tahsilat sorununun çözümü için her türlü cebri takip sürecini sürdürüyor. 18 Şubat 2025 tarihi itibariyle satışa konulan 68 adet taşınmaz satış ilanı var ve buradan KDV hariç 238 milyon TL tahsilat hedefi var. Bu taşınmazlar vergi borçlularının haczedilmiş ve satışa sunulan varlıkları. Bunun kat kat misli düzeyde hacizli olan ancak henüz satışa konuşmayan taşınmaz da var. Dolayısıyla Maliye Bakanlığı bir anlamda gayrimenkul zengini diyebiliriz. Tabi ödeme güçlüğü çeken vatandaşların bunun üzerine taşınmazlarının haczedilmesi ve satışa sunulması sürecini vergi direnci oluşması açısından sosyolojik olarak iyi analiz edilmesi gerekiyor. Konu sadece taşınmazlarla sınırlı değil. Şuanda İzmir’de 285, İstanbul’da 259, Ankara’da 75, Bursa’da 108, Antalya’da 211, Adana’da 115 motorlu araç hacizli. Türkiye genelinde toplam rakam 3.000’i aşıyor ve bunlarda satışa konu edilecek.
Vergi affı çıkar mı?
Vergi mükellefleri yaşanan ekonomik zorluklar sebebiyle adeta bunalmış vaziyette ve iktisadi problemlerle mücadele ediyor. Her sektörde boy gösteren kayıt dışılığı ve tahakkuk eden vergilerin ödenememesini, mükelleflerin kötü niyetine bağlamak mümkün değil. Vatandaşlarımızın yaşadığı iklimi görmek lazım. Yüksek enflasyon toplumun tüm kesimlerinin psikolojisini bozmuş durumda ve vergi ödeme konusunda bir dirence sebep oluyor. Bu atmosferin ortadan kaldırılabilmesi için vergi affını tasvip etmesem de gündeme gelmesini faydalı buluyorum. Mart ve Nisan aylarında gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri verildikten sonra, Meclis iradesinin bu durumu görmesi ve vergi affına/borç yapılandırmasına ilişkin bir kanuni düzenleme yapılması gerekiyor. Aksi durumda mevcut ekonomik koşullardaki olumsuzluk 2025 yılında devam edecek. Özellikle vatandaşın evini, işyerini, arabası satmak, banka hesaplarına haciz koymak belki hazine açısından tahsilat imkanı sağlayacak ancak buna karşı oluşacak tepki düzeyi sebebiyle toplamda hazinenin kaybının daha yüksek olacağını da ifade etmek gerekiyor.
Haber Editörü Sevgi Uçar