Savaş ya da kaç!

Savaş ya da kaç!

Bir araştırma, vücudumuz stres karşısında olduğunda, adrenalinin kemiklerimizden salınan başka bir hormondan daha az önemli olduğunu ortaya koydu.

Columbia Üniversitesi’nden genetisyen Gérard Karsenty, “İskeletimiz, vücudumuz için gerekli sert kemikler olmaktan çok daha fazlası.” diyor.

Kemiklerimiz, 1970’lerde keşfedilen ve iskeleti yeniden oluşturan osteokalsin adında bir protein salgılıyor.

Karsenty ve ekibi 2007 yılında bu proteinin kan şekeri seviyesini kontrol altında tutup, yağ yakmada bir hormon görevi gördüğünü keşfetmişti.

Ardından Karsenty’nin ekibi, hormonun beyin fonksiyonlarını yerine getirmede ve fiziksel sağlığı korumada, yaşlı farelerde hafızanın onarımında, yine yaşlı farelerde ve insanlarda egzersiz sırasında performansı artırmada oldukça önemli olduğunu keşfetti.

Bu bulgular Karsenty’i, evrimsel süreçte hayvanların tehlikelerden kaçmak için kemikli iskeletler geliştirmiş olabileceğini düşünmeye itti.

Karsenty ve meslektaşları, farelerin ayaklarına hafif bir elektrik vererek ve doğuştan gelen korkularını tetikleyen tilki idrarı koklatarak onları birçok strese maruz bıraktı. Ardından araştırmacılar, hayvanların kanındaki osteokalsin seviyesini ölçtü.

Cell Metabolism dergisinde yayınlanan araştırma sonuçlarına göre, 2-3 dakikalığına strese maruz kalan farelerde osteokalsin seviyesi dört katına çıktı.

İnsanlardaki klasik bir stres etkeninin de benzer bir etkiye sahip olduğu gözlemlendi: Araştırmacılar, katılımcılardan seyircilerin önünde konuşmalarını istediğinde katılımcıların osteokalsin seviyeleri yükseldi.

Daha sonra Karsenty’nin ekibi, osteokalsinin bir tehdit karşısında istemsiz bir fiziksel tepki olarak verdiğimiz “savaş ya da kaç” tepkisini tetikleyip tetiklemediğini anlayabilmek için kolları sıvadı. Tepkiler arasında nabzın hızlanması, daha ağır nefes alma ve kan şekerinin yükselmesi bulunuyor; ayrıca bu tepki, hızlıca kaçabilmemiz için vücuda fazladan enerji sağlamasıyla biliniyor.

Kemirgenlerin beyinleri ve iskeletleri arasındaki sinirsel bağlantıları inceleyen ekip, osteokalsinin savaş ya da kaç tepkisini nasıl etkilediğini keşfetti.

Karsenty, bu bulguların vücudun ne zaman savaş ya da kaç tepkisi vereceğini belirleyenin adrenalin değil osteokalsin olduğunu gösterdiğini söyledi.

New Jersey’deki Rutgers Üniversitesi’nde bir kemik fizyoloğu olan Patricia Buckendahl, çalışmada yer almamasına rağmen bulguların, “kesinlikle bahsedilmeye değer” olduğunu ve hayvanların avcılardan ve diğer tehditlerden kaçmasına yardım etmesi için geliştirilen kemiklerin olabileceği desteklediğini söylüyor. Aslında Buckendahl, osteokalsinin sıçanlarda bir stres hormonu olarak bulunduğuna dair ilk bulguları 20 yıl önce sunmuştu, ancak kimse o zaman bu fikri çok fazla ciddiye almamıştı.

YURT HABER