Çığlık terapisi Ece Gürel'in kaybının ardından gündem oldu. Çığlık terapisi nedir ve gerçekten strese iyi gelir mi? Çığlık terapisi zararlı mı? gibi sorular bu olayın ardından gündeme geldi.

Belgrad Ormanı'nda kaybolan ve 4 gün sonra sağ bulunan, ancak kaldırıldığı hastanede hayatını kaybeden 36 yaşındaki peyzaj mimarı Ece Gürel'in ormana çığlık terapisi yapmak için gittiği öne sürüldü, Peki, çığlık terapisi nedir ve gerçekten strese iyi gelir mi?  

ÇIĞLIK TERAPİSİ NE DEMEK?

Çığlık terapisi (scream therapy), kişinin bastırılmış duygularını dışa vurması amacıyla yüksek sesle bağırarak rahatlamasını sağlayan bir terapi yöntemidir. İlk olarak 1970’lerde Amerikalı psikolog Arthur Janov tarafından geliştirilmiştir. "İlkel Çığlık Terapisi" (Primal Scream Therapy) olarak adlandırılan bu yöntem, bireyin çocukluktan itibaren bastırdığı travmatik anıları ve duyguları serbest bırakmasını hedefler.

Janov’a göre, insanlar çocukluklarında yaşadıkları travmaları bilinçaltına atarak bastırırlar. Bu bastırılmış duygular, ilerleyen yıllarda kaygı, depresyon ve çeşitli psikolojik rahatsızlıklara neden olabilir. Çığlık atarak bu duyguların dışa vurulması, psikolojik rahatlama sağlayabilir.

Cumhuriyet'in aktardığına göre çığlık terapisi, stres ve baskıyı azaltmada etkili bir yöntem olarak görülmektedir. İşte bunun nedenleri:

1. Bastırılmış Duyguları Serbest Bırakır

Bastırılmış öfke, stres ve kaygılar zamanla zihinsel ve bedensel sağlık üzerinde yük oluşturabilir. Çığlık atarak bu duyguları dışarı çıkarmak, kişinin kendini daha hafif ve rahat hissetmesine yardımcı olabilir.

2. Endorfin Salgılanmasını Artırır

Bağırma eylemi sırasında vücut, mutluluk hormonu olarak bilinen endorfinleri salgılar. Bu da bireyin kendini daha huzurlu ve enerjik hissetmesini sağlar.

3. Kas Gerginliğini Azaltır

Stres, vücutta kas gerginliğine yol açar. Çığlık atma, vücuttaki gerilimi boşaltarak kasların rahatlamasına yardımcı olabilir.

4. Solunumu Düzenler ve Oksijen Alımını Artırır

Bağırmak, derin nefes almayı teşvik eder ve vücudun daha fazla oksijen almasını sağlar. Bu da zihinsel netliği artırabilir ve kaygıyı hafifletebilir.

ÇIĞLIK TERAPİSİ TEHLİKELİ Mİ?

Her ne kadar birçok kişi için faydalı olduğu iddia edilse de, çığlık terapisinin bazı riskleri var

Ses tellerine zarar verebilir. Uzun süreli veya aşırı yüksek sesle bağırmak, ses tellerinde tahrişe yol açabilir.

Yanlış uygulandığında kaygıyı artırabilir. Eğer kişi, bağırma eylemi sırasında eski travmalarını hatırlayarak aşırı duygusal bir yoğunluk yaşarsa, bu durum kaygıyı tetikleyebilir.

Çevredekiler rahatsız olabilir. Uygun bir ortam seçilmezse, çevredeki insanlar için rahatsız edici olabilir.

ÇIĞLIK TERAPİSİ TEDAVİ YÖNTEMİ MİDİR?

İlkel terapi psikoloji alanında kabul görmüyor. En az güvenilir psikoterapi biçimlerinden biri olarak kabul ediliyor. Öğle tatilinde bir odaya uğrayıp çığlık atmak, stres atmanın faydalı bir yolu gibi görünebilir; ancak uzmanlar, bu yaklaşımın ruh sağlığı açısından uzun vadeli faydalar sağladığına dair çok az kanıt olduğunu söylüyor.

Zürih Üniversitesi Psikoloji Bölümü'nden, ses üretimi ve duygusal işleme süreçlerinin bilişsel ve sinirsel mekanizmaları üzerine araştırmalar yapan Prof. Sascha Frühholz.

"Bana göre, ilkel çığlık terapisinin zihinsel ve psikolojik bozuklukların tedavisinde herhangi bir olumlu etkisi olduğuna dair bilimsel bir kanıt yok. Modern psikoterapinin kanıta dayalı bir tedavi yaklaşımı olduğu göz önüne alındığında, bugün hiçbir ciddi psikoterapi okulu ilkel çığlık terapisinin hiçbir öğesini kullanmıyor" dedi.

Frühholz ayrıca ilkel çığlık terapisinin çoğunlukla öfke çığlıkları kullandığını ve bunun ters etki yaratabileceğini belirtti.

"Öfkenin bu tür tutarlı ifadelerinin terapötik bir yöntem olarak terapötik sonuç üzerinde hiçbir veya olumsuz etkisi olmadığını biliyoruz," dedi. "Kendi araştırmamız, pozitif çığlıkların - sevinç ve zevk - insanlar için çok daha alakalı olduğunu ve pozitif bir etki olarak sosyal bağları teşvik ettiğini gösteriyor."

Birmingham Şehir Üniversitesi'nde psikoloji alanında kıdemli öğretim görevlisi olan Dr. Rebecca Semmens-Wheeler, çok az araştırma yapılmasına rağmen çığlık atmanın ruh sağlığı açısından uzun vadeli faydaları konusunda da şüpheli olduğunu söyledi.

"Şu anki durumda pek bir şey bilmiyoruz, ama bildiklerimize dayanarak bunun pek de faydalı olma ihtimali yok" dedi.

Endişeleri arasında, çığlık atmanın veya başkalarının çığlık attığını duymanın, vücudun "savaş ya da kaç" mekanizmasını harekete geçirerek adrenalin ve kortizol seviyelerini artırması vardı.