Türkiye'de uzun yıllardır geçmişte olduğu gibi lapa lapa kar yağmaması insanların aklına "neden eskisi gibi kar yağmıyor" sorusunu getiriyor.

Bundan 15 yıl öncesine kadar İstanbul, Ankara başta olmak üzere birçok ilimizde yağan kar tabiri caizse diz kapaklarına kadar yüksekliğe ulaşabiliyordu. Lapa lapa yağan kar zeminde tutarak günlerce bembeyaz bir örtü şekilnde doğayı süslüyordu. 

Ancak son yıllarda artık kar yağışı seyrek bir hale gelirken, yağan kar da eskisi gibi etki yaratmıyor. Peki bunun nedeni ne? Neden eskisi gibi kar yağmıyor?

NEDEN ESKİSİ GİBİ LAPA LAPA KAR YAĞMIYOR?

Artık ülkemizde eskisi gibi kar yağışları göremiyoruz. Çünkü dünya genelinde yaşanan iklim değişikliği hava olaylarını ciddi biçimde etkiliyor. Atmosferdeki sera gazlarının artışı sıcaklıkları yükselterek kış aylarında bile kar yağışını engelliyor.

İklim değişikliği ayrıca mevsimleri de olağan sıralamasından çıkarıyor. Bol bol kar yağan bölgeler bile artık eskisi gibi karla karşılaşmıyor. Kış ayları geçmişe nazaran artık daha sıcak ve kısa geçiyor bu da kar yağışlarını ender görülen bir hale getiriyor.

Eskisi gibi kar yağmamasının nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz...

Şehirleşme 

Şehirlerde eskisi gibi kar yağışına rastlanmıyor çünkü yoğun betonlaşma ve yapılaşma, doğal ortamı etkiliyor. Şehirlerdeki binalar, yollar ve araçlar sıcaklığı artırıyor bu da karın yağmasını zorlaştırıyor. Isı adası etkisi denilen bu durum, şehir merkezlerinde sıcaklıkları çevre kırsal alanlardan birkaç derece daha yüksek hale getiriyor. Bu da yağış olsa bile karın hemen erimesine yol açıyor. Şehirlerde daha fazla yeşil alan oluşturulmadıkça kar yağışını görmek zor olacak.

Nem eksikliği

Eskisi gibi kar yağmıyor çünkü havada yeterince nem yok. Kar yağışı için soğuk hava kadar atmosferde yeterli nem de gerekiyor. Eğer hava soğuksa ama nem azsa kar yerine kuru bir soğukla karşılaşırız. Nem eksikliği bulutların kar oluşturması için yeterli su buharı sağlayamıyor ve kar yerine don ya da sadece bulutlu bir gökyüzüyle yetinmek zorunda kalınıyor. Bu durum özellikle iç bölgelerde sıkça görülüyor. Nem oranının düşük olduğu bölgelerde kar yağışı nadirleşiyor. Hava sıcaklıkları ne kadar düşük olursa olsun nem eksikliği karın önünde büyük bir engel.

Jet Akımları ve Hava Dolaşımı

Eskisi gibi kar yağmıyor çünkü jet akımları ve hava dolaşımı mevsimsel kararlılıkları bozuyor. Jet akımları, yüksek atmosferde hızla hareket eden hava akımlarıdır ve bu akımların yön değiştirmesi kar yağışını etkileyebilir. Bulunduğunuz bölgeye normalde kar getiren hava akımları, bu yıl farklı bir rotada ilerleyebilir. Bu bazen kar yağışını kesintiye uğratır. Küresel hava dolaşımındaki değişimler, mevsimlerin öngörülemez hale gelmesine yol açıyor. Jet akımlarındaki küçük bir değişiklik bile seni kar yerine kuru ve soğuk havalarla baş başa bırakabilir.

Deniz yüzeyi sıcaklıkları

Eskisi gibi kar yağmıyor çünkü deniz yüzeyi sıcaklıkları kar yağışını etkileyebilir. Eğer deniz yüzeyleri normalden daha sıcaksa, bu sıcaklık kar yerine yağmurun oluşmasına yol açar. Kıyı bölgelerinde kar beklenirken, sıcak okyanus akıntıları ve deniz yüzey sıcaklıklarının artışı karın oluşmasını zorlaştırıyor. Denizden gelen nemli hava, soğuk hava kütlesiyle buluştuğunda kar yerine yağmur oluşturabiliyor. Okyanusların ısınması ve buna bağlı hava olayları kar yağışlarının miktarını ve sıklığını azaltıyor bu da karı nadir bir olay haline getiriyor.

Mevsimlerin kayışı

Eskisi gibi kar yağmıyor çünkü mevsimler artık eskisi gibi değil. Geçmiş yıllarda kış ayları daha sert ve uzun geçiyordu ama artık mevsimler kaymış durumda. Küresel iklim değişikliği, kış mevsiminin geç başlamasına ve erken bitmesine neden oluyor. Artık kar yağışlarının yerine daha sık yağmur ve daha kısa kış günleriyle karşılaşıyoruz. 

ESKİSİ GİBİ KAR YAĞAR MI?

Eğer küresel ısınmanın önüne geçilmezse, gelecek kışlarda da karı daha az görebiliriz. Ne zaman ki insanlık bilinçlenir ve doğa dengesini kurarsa, küresel ısınmanın önüne geçilecek somut adımlar atılarsa bu anlamda bir değişiklik görülebilir.