Sinoplu Diyojen, MÖ. 412- 323 yılları arasında yaşamış Kinik felsefenin öncüsü ünlü Yunan filozofudur. Diyojen medeniyet içerisinde medeniyetten uzak bir şekilde yaşamıştır. Kişinin en kısıtlı yaşam koşullarında bile, mutlu ve bağımsız olabileceğini göstermeyi amaçlamıştır. İnsanın kendi kendine yeterli olabilmesi gerektiğini savunmuştur.

  Ama binlerce yıl geçmesine rağmen günümüzde de unutulmaması yaşayış şeklinden dolayı değil büyük İskender’e söylediği ‘’gölge etme başka ihsan istemem’’ sözünün içinde sakladığı derin manadandır.

  İki farklı anlatım vardır söze dair. Şöyle ki;

  Antik Yunan Filozofu olan Diyojen, Makedonya kralı Büyük İskender şehre girdiğinde sağa sola koşuşturan, ayağa kalkan halka inat hiç yerinden kıpırdamaz.

‘’ Sen ne yapıyorsun gelenin kim olduğunu bilmiyor musun?’’ diye bir de tartaklanır.

Durumu gören İskender ‘’ Görmüyor musun? İskender geliyor diye insanlar yerlere yatıp kalkıyor, sen yoksa İskender’i tanımıyor musun?’’ der.

Diyojen:

‘’ Tanıyorum. İyi tanıyorum ve sizi de biliyorum’’ der.

İskender: ‘’ O halde söyle kimim ben? ‘’

Diyojen: ‘’ Bendemin bendesisin (esirimin esiri) ‘’ der.

Bu söz İskender’i sarsar

‘’Ne demek bu?’’

Diyojen: ‘’Sen, toprak için insan öldürüyorsun. Oysa dünya benim esirim, kölem. Sen de benim köleme köle olmuşsun. Kim kime ayağa kalkacak’’ der.

İskender Diyojen’in büyük bir filozof olduğunu anlar ve ‘’ dile benden ne dilersen’’ der.

 Diyojen ‘’ Gölge etme başka ihsan istemem’’ der.

***

  Bir başka hikâye ise şöyledir.

Makedonya Kralı Büyük İskender, geniş topraklarında dolaşmaya çıkmıştır. Diyojeni görür ve bir isteği olup olmadığını sorar. Ünlü filozof ise o esnada güneşlenmektedir. Büyük İskender’in güneşini kapattığını söyleyen Diyojen krala’’ Gölge etme başka ihsan istemem’’ der.

  Diyojen aslında krala, senin bana veremeyeceğin şeyi benden esirgeme demek ister. Yani güneşi.

***

  Her ne şekilde anlatılırsa anlatılsın önemli olan bu sözün üzerinden binlerce yıl geçmesine rağmen hala güncelliğini korumasıdır.

  ‘’Bana veremeyeceğin şeyi benden esirgeme’’

Bir insanın başka bir insana,’’ Dile benden ne dilersen’’ demesi, aslında o insanın özgürlüğünün önündeki en büyük tehdittir. Bir ülkede’’ Demokrasiyi ben getirdim’’ diyen bir yönetici varsa, o ülkede demokrasi yoktur. Bir ülkede geliştirilmiş demokrasiden bahsediliyorsa da özgürlük ve insan hakları büyük tehdit altındadır. Bir ülkeyi’’ demokrasi getireceğim, diktatörlüğe son vereceğim’’ mantığıyla işkal eden, milli zenginliklerini yağmalayan, binlerce insanı öldürenler, insan haklarından ve demokrasiden ne kadar bahsede bilirler ki!

  İnsan kendi kendine yetebilmelidir. Diyojen kendi seçtiği fakir yaşam şekliyle bunu kanıtlama çabasında olmuştur.

  Demek ki kendi seçimin olursa fakirlik filozoflar doğururken, hükümetler eliyle fakirleştirilen insanlardan filozof olmayı bırak, ruh sağlığı bozuk toplumlar doğmaktadır.

  Seçime geri sayım başlamışken bence bu konuyu biraz düşünmek gerekir.

 Sezen Aksu sözleriyle bitiriyorum yazımı☺

Kimseler inancım kalmadı benim

Dost bilip sevdiklerimden

El aman dedim

Beni benden alıp ta gidenler arasında

En büyük ıstırabı çektiren sensin

Haydi artık çek git yoluna

Bıkmışım senden

Gölge etme başka ihsan istemem senden…