Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Altaş,  sektörün 2019 senesi değerlendirmesi ve 2020 beklentilerine ait ANADOLU AJANSI muhabirine yaptığı izahta, AYD olarak 2010 seneninden beri aylık olarak AYD ALIŞVERİŞ MERKEZİ Perakende Ciro endeksini yayınladıklarını ve bu endekste ALIŞVERİŞ MERKEZİ’lerde gerçekleşen ciro, metrekare verimliliği, ziyaret sayısı gibi verileri ölçümlediklerini hatırlattı.

Endekse göre, 2019 seneyin ilk 10 ayı itibarıyla ALIŞVERİŞ MERKEZİ’lerde gerçekleşen ciroların artmaya devam ettiğini ifade eden Altaş, şunları kaydetti:

"Cirolarda artış yaşanmakla beraber artış oranlarının yalnızca mart, mayıs ve haziran dönemlerinde enflasyonun üstünde arttığını, diğer aylarda ise artışın enflasyonun altında kaldığını görüyoruz. Alışveriş merkezi yatırımlarının hızına baktığımızda da büyüme hızında yavaşlama olduğunu görüyoruz. Ülkemizde şu anda 436 ALIŞVERİŞ MERKEZİ’miz, 13,2 milyon metrekare kiralanabilir alanı ile ekonomimize değer katıyor. Türkiye’nin bir hayli bölgesinde alışveriş merkezi yatırımları belli bir doygunluğa erişti.

Bundan sonraki süreçte yeni alışveriş merkezi yatırımlarının azalacağını öngörebiliriz. 2020 seneninde Kayseri, İzmir, Ankara, Antalya, İstanbul gibi şehirlerimizde devam eden ehemmiyetli projelerin açılışlarının gerçekleştirileceğini öngörüyoruz. Önümüzdeki dönemde mevcut alışveriş merkezlerinde yenileme yatırımları ön tasarı çıkacaktır. Nitekim 2019 seneninde şu ana kadar yeni açılan ALIŞVERİŞ MERKEZİ sayısı 5. 2019 sene nihayetinde cironun 160 milyar TL düzeylerinde, ziyaretçi sayısının ise 2,4 milyar kişi olarak gerçekleşeceğini öngörüyoruz."

2020 yılı sonu itibarıyla hedef 445 ALIŞVERİŞ MERKEZİ

Altaş, bundan sonraki süreçte projelendirilmesi bitirmiş ve finansman kaynakları planlanmış ALIŞVERİŞ MERKEZİ’lerin inşaat çalışmalarının devam edeceğini aktararak, "Sektörün 2020 yılı sonu itibarıyla vasati 445 ALIŞVERİŞ MERKEZİ’ye erişeceğini öngörüyoruz. Sektörümüzün önümüzdeki dönemlerde hedefi perakende sektörü ile sıhhatli ve sürdürülebilir bir büyümeye odaklanmak olacaktır." dedi.

Ziyaret sayısında düşüş yaşanmakla birlikte metrekare verimliliğinin artmasının ihtiyaç odaklı alışveriş yapıldığını gösterdiğini ifade eden Altaş, alışveriş merkezlerinin alışveriş yapılan mekanlar olmanın ötesinde artık bu arada birer hayat merkezi olduğunu, yeme-içme, kültür-sanat ve eğlence gibi alanların alışveriş merkezlerinde ağırlığının artmasıyla yeni ALIŞVERİŞ MERKEZİ’lerin mimari yapısının da bu doğrultuda şekillendiğini söyledi.

Altaş, mevcut alışveriş merkezlerinin de yenilenme projeleri ile hem mimarilerini günün ihtiyaçları doğrultusunda yine tasarladığını hem de eskiyen yapıyı yeniden canlandırdığını ifade etti.

ALIŞVERİŞ MERKEZİ'lerin metrekare verimliliği yükselişte

Hüseyin Altaş, Türkiye’de alışveriş merkezi yatırımlarının bilhassa 2000’li yıllardan itibaren hızlı bir büyüme gösterdiğini belirterek, "Yatırımların hızla arttığı bu dönemde yabancı yatırımcının da alakası Türkiye’deki ticari gayrimenkule yöneldi. Bu dönemde yerli ve yabancı ortaklı yapılara baktığımızda alışveriş merkezlerinde yabancı yatırımcı oranının yüzde 30’lara eriştiğini görüyoruz. Sektörün yatırım değeri 58 milyar doları aşkın bir orana erişirken bu yatırımların 17 milyar dolardan fazlası yabancı yatırımcı tarafından gerçekleştirilmiştir." dedi.

Sektörün ehemmiyetli gündem maddelerinden biri olan Ticari Gayrimenkul Kiralama asallarının ayrı bir yasayla belirlenmesi konusu çözüme kavuşursa bilhassa yabancı yatırımcılar için ALIŞVERİŞ MERKEZİ yatırımlarının yine cazip hale geleceğine inandıklarını ifade eden Altaş, metrekare başına verimliliğe ait şunları kaydetti:

"2019 seneyin ilk 10 ayı itibarıyla artan ciro endeksine paralel olarak metrekare verimlilikleri de yükseldi. En son yayınlanan ekim ayı verileri itibarıyla metrekare verimliliği Türkiye genelinde 1223 TL şeklinde meydana geldi. Metrekare verimliliğinin en yüksek oranlarda arttığı kasım ve aralık aylarında da yeniden yükseliş ivmesinin devam edeceğini öngörüyoruz."