Resmi Gazete’de yayınlanan 2019 tarım desteklerinde mazot desteği dışında bir çok kalemde geçen yıla göre artış yapılmadı.

Cumhurbaşkanlığının bugün Resmi Gazete’de yayınlanan Kararnamesi ile 2019 Tarım destekleri nihayet açıklandı. Çiftçilerin aylardır beklediği destekleme kararnamesinde, mazot desteğindeki artışlar dışında dikkat çekici bir artış yapılmadığı görülüyor. Daha önce açıklandığı gibi buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale destekleme primi 5 kuruştan 10 kuruşa çıkarılırken, dane zeytin ilk kez destekleme kapsamına alındı. Pamuk, yağlı tohumlar, bakliyat, zeytinyağı, çay ve diğer ürünlerdeki fark ödemesi(prim) desteklerinde ise hiç bir artış yapılmadı.

MAZOT ARTTI GÜBREDE ARTIŞ YOK

Alan bazlı destekler kapsamında “2019 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemelere İlişkin Karar” a göre, 2019 ürünü buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale için dekar başına 19 lira mazot 8 lira gübre desteği olmak üzere toplamda 27 lira destek ödemesi yapılacak. Geçen yıl bu ürünlere toplamda dekar başına 19 lira destek verilmişti.

Pamuk ve çeltik üretenlere dekara 62 lira mazot ve 4 lira gübre desteği olmak üzere toplamda 66 lira destek verilecek. Nohut, kuru fasulye ve mercimek üretimine dekar başına 22 lira mazot ve 4 lira gübre desteği olmak üzere 26 lira, patates üreticilerine dekara 27 lira mazot ve 4 lira gübre olmak üzere 31 lira, yağlık ayçiçeği ve soyada dekara 26 lira mazot ve 4 lira gübre dahil dekara 30 lira destek sağlanacak.

Dane mısırda mazot desteği dekara 25 lira, gübre desteği 4 lira olmak üzere 29 lira olurken, kuru soğan, kanola, aspir, yaş çay, fındık, yem bitkilerinde dekara 17 lira mazot ve 4 liralık gübre desteği ile 21 lira destek ödemesi yapılacak. Zeytin de dahil diğer ürünlerde dekara 15 lira mazot ve 4 lira gübre desteği sağlanacak. Nadasa bırakılan tarım arazileri için 8 lira destek sağlanacak.

ORGANİK GÜBRE DESTEĞİ İLK KEZ VERİLECEK

Bu yıl ilk kez katı organik-organomineral gübre desteği uygulanacak. Bu kapsamda organik gübre kullanan çiftçilere dekara 10 lira destek sağlanacak.

TOPRAK ANALİZ, ORGANİK VE İYİ TARIM DESTEKLERİ

Toprak Analiz Desteği, asgari 50 dekar ve üzeri tarım arazilerinde, ilave her 50 dekara kadar bir analiz için Tarım ve Orman Bakanlığı’nca yetkilendirilmiş Toprak Analiz Laboratuvarlarma analiz başına geçen yıl olduğu gibi 40 lira destek ödenecek.

Organik tarım yapan çiftçilere yapılacak desteklemeler ürün sertifikasına göre farklılaştırıldı. Geçen yıl üç kategoride ödenen organik tarım desteği bu yıl bireysel ürün sertifikası ve üretici grubu ürün sertifikasına göre ödeme yapılacak. Geçen yıl iyi tarım destekleri meyve, sebze, süs bitkileri, tıbbi aromatik bitkiler, örtüaltı, çeltik, su ürünleri gibi ürün gruplarına göre verilirken, 2019 üretim yılında bireysel veya grup sertifıkasyonu seçeneğine göre düzenlenmiş iyi tarım uygulamaları sertifikasına sahip olan çiftçilere destek verilecek.

FINDIK DESTEĞİ DEKARA 170 LİRA

Fındık Alanlarının Tespitine Dair Karar ile belirlenen ve ruhsat verilen alanlarda, 2019 üretim yılında Çiftçi Kayıt Sistemi ve Fındık Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçilere dekar başına 170 lira alan bazlı destek ödemesi yapılacak.

DANE ZEYTİNE İLK KEZ PRİM VERİLECEK

Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında bu yıl ilk kez dane zeytine prim verilecek. Kararnameye göre dane zeytine kilo başına 15 kuruş ödeme yapılacak. Zeytinde ayrıca geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 lira destekleme ödemesi verilecek.

YAĞLI TOHUM VE PAMUK DESTEKLERİNDE ARTIŞ YOK

Fark ödemesi (prim) desteği sağlanan ürünler arasında sadece buğday arpa, yulaf, çavdar, tritikale için geçen yıl kilobaşına 5 kuruş olan destek primi bu yıl 10 liraya çıkarılıyor. Nohut, mercimek ve kuru fasulyede kilogram başına geçen yıl olduğu gibi 50 kuruş, kütlü pamuğa kilo başına 80 kuruş, dane mısıra 3, yağlık ayçiçeğine 40, soya fasulyesine 60, kanolaya 50,aspire 55, çeltiğe 10,çaya 13 ve zeytinyağına da kilogram başına 80 kuruş destekleme primi ödenecek.

HAYVANCILIK DESTEKLERİNDE KRİTERLER DEĞİŞTİ

İki yıl önce hayvancılık desteklerinde belli oranda sadeleştirme yapılarak destekleme kalemlerinde sayı azaltılırken bu yıl daha karmaşık bir destekleme uygulaması benimsendi. Yem bitkileri, buzağı desteği, manda gibi hayvancılık desteklerinde kriterler büyük oranda değiştirildi.

Destekleme kararnamesinde en önemli değişiklikler hayvancılık desteklerinde yapıldı. Buzağı/ malak/manda desteği kapsamında, programlı aşıları tamamlanmış, 4 ay ve üzeri yaşta, destekleme yılında ilk doğumunu yapan ve ilkine buzağılama yaşı en fazla 810 gün olan düvelerin buzağıları ile son iki buzağılama arası süre en fazla 450 gün olan ineklerin doğan buzağılarına 350 lira ödenecek. Üreme kriterleri bu Kararın yayımlandığı tarihten sonra tohumlanan sığırlardan doğan buzağılar için uygulanacak.

MANDA DESTEĞİ

Dişi mandalara 250 TL/baş, soy kütüğüne kayıtlı dişi mandalara ilave 200 TL/baş, programlı aşıları tamamlanmak kaydıyla 4 ay ve üzeri malaklara 250 TL/baş, soy kütüğüne kayıtlı malaklara ilave 200 TL/baş, destek ödenecek.

SÜT İNEĞİNE 150 LİRA DESTEK

Tarımsal destekleme Kararnamesine göre, ıslah amaçlı süt içerik analizi desteği verilecek. Buna göre, ıslah amaçlı süt içerik analizi yapılan ve Bakanlıkça belirlenen süt kalite kriterlerini sağlayan her bir inek için 150 TL/baş’a kadar Bakanlıkça belirlenen miktarda destek ödenecek.

DÜVE ALIMINA YÜZDE 40 HİBE DESTEĞİ

En az 1 baş, en fazla 10 baş düve (manda dahil) alımına, Bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzde 40 kadar destekleme ödemesi yapılacak.

HASTALIKTAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ

Hastalıktan ari işletmeler için sağlık sertifikasına sahip olan işletmelerde bulunan, damızlık boğalar dışındaki altı ay yaşın üzerindeki erkek hayvanlar hariç, tüm sığırlar için hayvan sahiplerine hayvan başına 450 lira ödeme yapılacak. Ari sığır başına ödeme birim miktarları 500 başa kadar tam( yani 450 lira), 501 baş ve üzeri için yüzde 50 az ödeme yani hayvan başına 225 lira ödenecek. Ayrıca, onaylı süt çiftliği sertifikasına sahip olan işletmelerdeki ari işletme desteği alan tüm sığırlar için, ilave olarak hayvan başına 100 lira verilecek.

BESİ DESTEĞİ 250 LİRA

Bakanlık kayıt sistemlerine kayıtlı, yurt içinde doğmuş ve besi süresini tamamlamış erkek sığırlarını (manda dâhil), mevzuatına uygun kesimhanelerde kestiren yetiştiricilere 1- 200 baş için (200 dâhil), hayvan başına 250 lira destekleme ödenecek.

KÜÇÜKBAŞ HAYVANCILIK DESTEKLERİ

Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde; Çoban istihdam desteği, 100 baş ve üzeri anaç koyun keçi varlığına sahip işletmelere veya çobanlara yıllık 5 bin lira ödenecek. Geçen yıl en az 200 baş olan hayvan sayısı bu yıl 100 başa düşürüldü.

CUMHURBAŞKANI’NIN 100 LİRA DESTEK SÖZÜ ŞARTA BAĞLANDI

Cumhurbaşkanı Erdoğan, yerel seçim öncesinde koyun ve keçi desteğinin hayvan başına 100 lira olacağını söylemişti. Kararnamede destek geçen yıl olduğu gibi 25 lira olarak açıklandı. Ancak belli şartlar yerine getirilirse 100 liraya kadar çıkıyor.

YEM BİTKİLERİ DESTEKLERİ

Yem bitkileri desteğinde geçen yıl tek yıllıklar, çok yıllıklar diye destekler kısmen sadeleştirilirken bu yılki kararnamede yem bitkileri yeniden sulu, kuru diye her biri ayrı kategoride değerlendirilerek destek verilmesi benimsendi.

BUZAĞI DESTEĞİNDE FARKLILAŞMA

Çiftçilerin aylardır beklediği 2019 tarım destekleri nihayet açıklandı. Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile belirlenen 2019 tarım desteklerinde mazot desteği dışında bir çok kalemde geçen yıla göre artış yapılmadı. Desteklerin dikkat çekici bölümleri ise şöyle sıralandı: Dane zeytin ilk kez destekleme kapsamına alındı. Zeytinde dekar başına 15 lira mazot,4 lira gübre desteğinin yanı sıra kilosuna 15 kuruş fark ödemesi de yapılacak…. Pamuk üreticileri artan yüksek maliyetlerine rağmen fiyatların düştüğünü belirterek pamukta kilo başına en az 1 lira 25 kuruş destekleme primi ödenmesini istiyordu. Ancak, pamuk destekleme primi geçen yıl olduğu gibi yine 80 kuruş olarak ödenecek… Geçen yıl buzağı desteklemesinde ilave destek alan 9 il bu kapsamın dışına çıkarılırken Hakkari kapsam içine alındı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın küçükbaş hayvan başına 100 lira destek sözü ise şartlara bağlandı. Nadasa bırakılan tarım arazileri için 8 lira organik gübre kullanan çiftçilere dekara 10 lira destek sağlanacak. Belirtilen şartları taşıyan saf sütçü sığır ırklarının 5 yaş üzeri olanları ile diğer sığır ırklarının etçi veya kombine ırk; bakanlıkça izinli tabii tohumlama boğaları veya suni tohumlama sonucu doğan buzağılarına 600 lira destek verilecek.

En az 20 baş ve üzeri doğuran inek varlığına sahip işletmelerde, doğuran saf sütçü ırk inek varlığının en fazla yüzde 60’ınm (5 yaş ve üzeri olanlar dahil), etçi ırk boğalardan Bakanlıkça izinli tabii tohumlama boğaları veya suni tohumlama sonucu doğan buzağılarına 600 TL/baş ödenecek.

9 İL, İLAVE BUZAĞI DESTEĞİ KAPSAMI DIŞINA ÇIKARILDI

Buzağı desteği ile ilgili yapılan düzenleme ile, geçen yıl 30 ilde buzağı başına ilave 200 lira destek verilirken bu yıl kapsam daraltıldı ve destek yarı yarıya düşürüldü. Bu yıl Hakkari’nin de ilave edilmesi ile 30 yerine 22 ilde ilave 100 lira buzağı desteği ödenecek. Kararnameye göre Ağrı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, İğdır, Kars, Muş, Ordu, Rize, Sivas, Şırak, Trabzon, Tunceli, Van illerinde doğan buzağılara, buzağı başına ilave 100 lira ödenecek. Geçen yıl ilave destek verilen, Çankırı, Çorum, Kastamonu, Kayseri, Kırşehir, Malatya, Samsun, Tokat ve Yozgat’taki yetiştiriciler bu yıl ilave destek alamayacak. Geçen yıl listede olmayan Hakkari ise bu yıl ilave destek alacak iller arasında yer aldı.

SOY KÜTÜĞÜNE KAYITLI BUZAĞILARA İLAVE 175 TL/ BAŞ ÖDENECEK

Tarım Bakanlığının izin verdiği yerli sperma üretim merkezlerinde Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, suni tohumlama sonucu doğan buzağılara ilave buzağı başına 50 lira ödeme yapılacak.