‘Prangaları kırmak’ tabiri Kur’an’ındır. Hz. Muhammed’in peygamberlik misyonunu anlatırken kullanıyor:

“O Pey­gam­ber, ken­di­si­ni iz­le­yen­le­rin... sırt­la­rın­da­ki ağır­lık­la­rı­nı in­di­rir, üzer­le­rin­de­ki pran­ga­la­rı-zin­cir­le­ri, bağ­la­rı sö­küp atar.” (Âraf su­re­si 157)

‘Kendisi olmak’ tabiri ise Protestan ilahiyatçı-filozof Paul Tillich’in. Yüzyılımızın en büyük ilahiyatçı filozofu olarak gördüğümüz Paul Tillich (ölm. 1965), özgür benliği tanıtırken onu ‘kendisi olan insan’ diye niteliyor. Kendisi olan insan, riyakârlık denen çürümüşlükten de uzak kalan insandır, yani gerçek insandır. Şöyle diyor Tillich:

“Kendi veya kendinden deyimi, ego (ben, benlik) deyiminden daha kuşatıcı bir şeydir. İnsan, tam gelişmiş ve kendinde merkezleşen bir ‘kendisi’dir. Kendisi olmak, onun dı-şındaki diğer tüm ‘kendisi olanlar’dan bir biçimde ayrı olan bir varlık ifade eder. İn-san, mümkün olan tüm varlık çevrelerini aşan bir ‘kendisi olan benlik’ taşımaktadır. İnsan, herhangi bir varlık çevresiyle tamamen kuşatılmanın ötesindedir. O, her hal ve şartta çevreyi, kozmik kural ve ideler yönünde kavrayıp şekillendirmek sûretiyle aşar. İnsan, en sınırlı çevrelerde bile, evreni kuşatıp kucaklar. Onun bağımsız bir dünyası vardır. Bağımsız bir dünyaya sahip olmak, çevreyi aşmak meselesinde, temel ifade un-suru olarak dilin kozmik bir gücü vardır. Kendisi olan benlik o benliktir ki, konuşabilir ve konuşarak önceden belirlenmiş tüm sınırları aşar. Bağımsız bir dünyadan yoksun olan benlik boş, bağımsız benlikten yoksun olan dünya ölüdür… Egzistansiyel felsefenin, insana musallat olan tehditleri aşacak gücü yoktur. Bu tehdidi aşmanın yolu, işi, ‘kendisi olan benlik’ e havale etmektir; yani cesarete.” (Tillich, Systematich Theology, 1/169-171, 189)

Tillich, bu sözleriyle (daha birçok sözüyle yaptığı gibi), Kur’an’ın özgür benlik anlayışının açılımını vermektedir. Gönül isterdi ki bu sözler, İslam ve sünnet avukatlığını kimselere bı-rakmayan dinci yazar-çizer takımından zuhur etsin. Ne yazık ki onlardan zuhur eden sözler, Paul Tillich gibilere sövmekle Arapçılık meddahlığı yapmanın ötesinde bir şey olmuyor. Yıl-lar ve yıllardır böyle. Yaptıkları iki şey var: Aklı öne çıkaranlara sövmek, yedek ilah haline getirdikleri Mâûn suresi mücrimi efendilerini övmek.

MEZARLIK KİTABI DEĞİL, PRANGA KIRAN KİTAP

Kur'an, ay­nı za­man­da pran­ga kı­ran, baş­ka­la­rı­nın pran­ga­cı­lık yap­ma­sı­na sa­vaş açan ki­tap­tır.  Pran­ga kır­mak, ba­zen, pran­ga vur­ma­yı mes­lek edi­nen­le­rin el­le­ri­ni kır­mak şek­linde bir zo­run­lu­luk ha­li­ne ge­le­bil­mek­te­dir. Bu yüz­den Kur'an, in­san onu­ru­nun ge­rek­li kıl­ma­sı ko­şu­luy­la, sa­va­şı bir insanlık borcu say­mak­ta­dır. İnsan haklarını koruyan ve kurtaran savaş nasıl onursa, bunun aksi için savaş da o kadar onursuzluktur. Meşruiyet koşulları tam oluşmamış bir savaş cinayettir. Siz, bu cinayetin ‘îla-i kelimetillah’ (!) için yapıldığını söyleseniz de o, cinayettir.

Kur’an, prangaları nasıl kırıyor? Her­ şey­den ön­ce, in­sa­nın, ken­di­si dı­şın­da­ki var­lık­lar kar­şı­sın­da pran­ga­sız­lı­ğı sağ­lan­mış­tır. Bu, kula kulluğun dışlanması demektir. Bunun içindir ki, in­sa­nın ka­de­ri­ni ba­ğım­lı­lık al­tı­na alan şirke yani ye­dek ilah­lar sis­te­mi­ne sa­vaş açıl­mış­tır.

Tüm put­lar; is­ter di­ni, is­ter dinsiz­li­ği sem­bo­li­ze et­sin­ler, in­san ka­de­ri­ni pran­ga­la­ma­nın araç­la­rı ol­duk­la­rın­dan, kı­rıl­ma­lı­dır. Al­lah'ın ye­ri­ni al­ma­ya kal­kan Fi­ra­vun'la, Al­lah'ın ya­nı­na ko­nan Lât ve Me­nât ka­dar, Pey­gam­ber'in ye­ri­ne ko­nan ‘mürşit’ mas­ke­li sahtekârlar ve bun­la­rın tür­be­pe­rest sö­mü­rü ide­o­lo­ji­le­ri de put­tur. Çün­kü bun­la­rın tü­mü, in­sa­nın, ya­rın­la­rı­nı ken­di eliy­le oluş­tur­ma imkânını or­ta­dan kaldır­mak­ta, kit­le­le­ri pran­ga mahkûmuna çe­vir­mek­te­dir.

Sü­rü­leş­me­ye kar­şı çı­kıl­mış, in­san, sü­rü­leş­me­ye is­ya­n etmeye çağ­rıl­mış­tır. Ba­ka­ra su­re­si 104. ayet­te ve­rilen ve üstü asırlarca örtülen bu mesaj, Türk insanına ilk kez, bi­zim yap­tı­ğı­mız Kur’an çevirisiyle tanıtılmıştır.

Top­lu­mu ra­iy­ye (pa­di­şa­hın, kralın, halifenin ku­lu) ya­pan yö­ne­tim­ler, slo­gan­la­rı ne ka­dar ‘din­ci’ olur­sa ol­sun, Kur'an'ın gö­zün­de dinsizliktir.