Son yılların gözde eğlencesi ve rahatlama aracı boyama kitaplarıyla varlığını hatırlatan "Mandala" üzerine araştırma yaparken, aslında bambaşka bir tarihi ve amacı olduğunu gördüm. Araştırmalarım beni mandala eğitmeni Ezgi Sala Tözün’e ulaştırdı ve mandala üzerine merak ettiklerim üzerine kendisiyle kısa bir sohbet gerçekleştirdik.

Öncelikle bu sohbet için imkân tanıdığınız için teşekkürler Ezgi hanım. İşin uzmanına sormak isterim: Mandala nedir? Ne değildir?

Mandala, ruhsal törenlerde kullanılan evreni, yaşamı ve varoluşu sembolize eden geometrik yapılanmadır. Sanskritçe enerji kabı ya da kutsal çember anlamı gelir. Bir merkezden başlayarak içten dışa doğru aynı daire içinde bulunan sembollerin devamlılığı ile büyür. Makro ve mikro kozmos arasında ilişki kurup bütünleşmemizi sağlayan kuvvetli bir meditasyon aracıdır. Carl Gustav Jung bütünleşme çemberi olarak adlandırdığı mandalayı, benliğimizin bütünleşme arzusunun sembolü olmasından dolayı bütün kültürlerde kendini gösterebileceğini söylemiştir. 40.000 yıllık tarihiyle her kültürde karşımıza çıkan mandala bir çeşit moda, popüler kültürün bir ürünü ya da boyama kitaplarına indirgenecek bir araç değildir.

Benim gibi birçok kişi mandalayı, boyama kitapları ile tanıdı. Sizce mandala boyama kitapları ne ölçüde kişiye yarar sağlıyor?

Aslında mandala hep hayatımızdaydı. Anadolu kültürüne baktığımız zaman mandalayı tezhip sanatında, tılsımlı gömleklerde, mimari eserlerde, dantellerde, kilimlerde görebiliriz Mandala çizmek özgürlüktür. Ne kadar çizeceğinizi ne çizeceğinizi ne renk boyayacağınızı, nasıl çizeceğinizi sadece kişinin kendisinin belirlediği, kendini özgürce ifade edebildiği bir alandır. İyileştirici gücünü o an içinizden kâğıda doğru akan sembollerden ve semboller aracılığı ile iletilen iyi niyet enerjilerinden alır. Kişiye, başkaları tarafından sembolize edilip sınırlandırılmış bir mandala verirsek, kişi sadece boyayarak özgürleşebilir; ama iyileşme eksik kalmış olur.

O zaman mandalayı ortaya çıkarmakla başlayan bir süreç var. Peki mandala çizmenin faydaları nelerdir?

Mandala her şeyden önce evreni, yaşamı ve kendimizi anlamlandırıp bir olmamızı, bütünleşmemizi sağlar. Doğu yaklaşımında denge çakra olarak adlandırılan enerji merkezlerimizin titreşimleriyle ifade edilir. Çakra dediğimiz bu merkezlerin denge titreşimleri haricindeki durumlarda yaşamımızda bizi ruhen, duygusal ve mental seviyede olumsuz tetikleyebilecek durumlar ortaya çıkabilir. Bu doğrultuda kullanılabilecek pek çok yöntemden vardır; reiki bioenerji, holistik şifa, bilinçaltı uygulamaları vb. Mandala da aslında enerjisel dengeleme araçlarından biridir. Örneğin mandala depresyonu tetikleyen geçmişi düşünme ya da kaygı bozukluğunu tetikleyen geleceği düşünmenin tam aksine kişiyi sadece içinde bulunduğu anda tutar. Anda kalabilmek kişiyi sakinleştirir, dikkat dağınıklığını ve konsantrasyon sorununu engeller, iç huzuru yakalamasına ve böylelikle karın çakrası blokajlarından arınmaya yardımcı olur. Kişinin kendisini kolaylıkla ifade ediyor olması özgüvenini arttırır ve boğaz çakrası blokajlarından arınmaya yardımcı olur. İnsani insan yapan özelliklerin atfedildiği sağ beyin devreye girer. Sağ beyin kişiyi daha yaratıcı, daha sezgisel, daha mutlu, kendini daha iyi ifade eden biri haline getirir. Mandala bize sabretmeyi ve içsel dengeyi öğretir. Ayrıca psikomotor bir aktivite olduğundan dolayı Alzheimer’a iyi geldiği bilinmektedir.

O zaman mandala çizmek geniş yaş aralığına hitap ediyor. Tam olarak yaş aralığı nedir ve kimler mandala çizebilir?

4 buçuk yaşından itibaren Down Sendromlu arkadaşlarımızdan, Alzheimer, Parkinson hastalarına kadar eli kalem tutan her yaştan herkes mandala çizebilir. Mandalaya sanatsal bir aktivite olarak bakıp ben çizemem, çöp adam bile çizemiyorum diyorlar. Fakat mandala ruhsal bir araçtır. Hepimizin ruhundan kâğıda öyle eşsiz mandalalar dökülüyor ki kişi ilk mandalasını bitirdiğinde güzelliğinden büyüleniyor adeta. Özellikle günümüzün stresli iş hayatında çalışan pek çok yetişkin de bu alanı keşfetmeye başladı.

Evet, iş hayatının monotonluğuna sıkışıp kalmış pek çok insanımız var ve onlar için iyi bir çıkış yolu olabilir. Bu, günümüzde çalışan memnuniyeti ve performansını düşünen firmalar için de lazım sanırım. Mandala çizmenin kurumlara katkısı nedir?

Günlük aktivitelerimizi yaparken sol beynimizi kullanıyoruz. Günümüz dünyası bize mantıklı, analitik, matematiksel ve pragmatik olmamız gerektiğini söylüyor. Uyanmamızdan itibaren başlayan bir maratonun içindeyiz. İşe yetişirken trafik stresi, yetiştiğimizde iş yeri stresi, eve dönüş stresi ve eve vardığımızda ihtiyaçlarımızı karşıladıktan sonra uyuyakalma…. Peki ya duygular, hisler, zevkler, sanatsallık, yaratıcılık, sezgiler? Bizi biz yapan sağ beynimizi yeterince kullanamıyoruz. Bu yüzden iş yerinde stres ve sorun yaşıyoruz. Çünkü sorunlara yaratıcı çözümler üretemiyoruz, duygularımızı bastırıyoruz, kendimizi ifade edemiyoruz, iletişimimiz bozuluyor ve sezgilerimiz köreliyor. Mandala tam da bu noktada devreye giriyor. Çalışanlara kendilerini ifade etmeleri için bir alan ayırırken bir yandan da yaratıcılıklarını geliştiriyor. Stresle başa çıkabilme yöntemi sunuyor. Toplu olarak yapılan bir etkinlikte ortak bir paylaşım alanı yaratarak çalışanlar arası bir sinerji yaratıyor. Stresten uzak, mutlu ve yaratıcı bir çalışan demek üretken bir kurum demektir. Bu yüzden pek çok yelpazede atölyelerimiz mevcut.

Mandala atölyelerinizde neler yaptırıyorsunuz? Kişiye kazanımı ne oluyor?

Öncelikle mandalanın ne olduğunu ve felsefesini anlatıyorum. Mandalanın bizde yarattığı dönüşüm ve faydaları hakkında bilgi veriyorum. Çizim tekniğini gösteriyorum. Çizime başlamadan önce meditasyon yapıyoruz. Meditasyon aşamasında enerji terapisti ve eğitmeni eşim Taner de yönlendirici ve destekleyici oluyor. Nefes, sesle şifa teknikleri ve şifa enerjilerinin harmanlandığı bir meditasyon... Böylece çizim öncesi tam bir rahatlama ve konsantrasyon sağlanırken mandalanın yaratacağı şifalı dönüşüm destekleniyor. Mandala çizimi ve boyaması bittikten sonra hislerimizi paylaşıyoruz. Bu kısım genelde kişinin farkındalığa eriştiği, varoluşunu anlamlandırmaya ve bütünleşmeye başladığı kısım oluyor. Ayrıca grup atölye çalışmalarımız haricinde bireysel olarak da mandala seansları gerçekleştiriyoruz. Mandala büyüleyici güzellikte şifalı bir yoldur. Ben sadece o yola açılan kapıyı aralıyorum ve böylece insanlar yola çıkmış oluyorlar.

Değerli cevaplarınız ve paylaşımlarınız için teşekkür ediyorum.
İnsanların mandalayı anlamalarına önayak olduğunuz için ben teşekkür ediyorum.