Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde görülen melisa, limona benzer kokusuyla yaz aylarının sonuna doğru küçük beyaz çiçekler açan bir bitkidir. Melisanın bilinen diğer adları; mavi balsam, bal bitkisi, oğulotu ve tatlı balsamdır.
Melisanın genel kullanımı kurutulmuş yapraklardan hazırlanan çaydır ancak kapsül, krem, yağ formlarında bulunabilir.
Peki, melisa çayının faydaları nelerdir?
MELİSA ÇAYININ FAYDALARI
- Melisa bitkisi sinirsel kökenli çarpıntılarda, hafif depresyon, sıkıntı ve streste rahatlatıcı rol oynar.
- Antiseptik (mikrop kırıcı) özelliği bulunmaktadır.
- Vücudu kuvvetlendirerek bitkinlik ve halsizlikleri giderir.
- Spazm çözücüdür.
- Hazmı kolaylaştırır.
- Karın-mide ağrısı ve ishalin tedavisine yardımcı olur.
- Bağırsak gazlarını giderir.
- Cildi güneşin zararlı ışınlarından korur.
- Melisa bitkisinin yaprakları ve tomurcukları, içerdikleri madensel tuzlar ve yağlar sayesinde cildi tazeler, yaşlanmasını geciktirir ve ince kırışıklıkları giderir.
- Hafızayı güçlendirir.
MELİSA ÇAYI NASIL YAPILIR?
Uykusuzluk için melisa çayı yatmadan 20 dakika önce içilmelidir. Günde en fazla 3 fincan tüketilmelidir. Soğuk algınlığına iyi geldiğinden kış çayı olarak bilinen melisa çayı ferahlamak amacıyla sıcak yaz günlerinde soğuk olarak da içilebilir. Yarım litre su kaynatıldıktan sonra 1 tatlı kaşığı melisa yaprağı ilave edilip 10 dakika demlenmeye bırakılır. İçerisindeki faydalı uçucu yağlar buharlaşmaması için demlenirken demliğin ağzı kapatılır.
MELİSA ÇAYI NE ZAMAN İÇİLİR?
Öğleden önce ya da öğleden sonra aç karnına içilmesi gerekir. Çünkü melisa çayının etkisini tam olarak gösterebilmesi için zaman ve açlık önemlidir. Ancak rahatlatıcı etkisi nedeniyle gün içiresinde çalışanların içmesinin bazı sakıncaları olabilir. Uyku sorunu olanların ise akşamları yatmadan 1 saat önce melisa çayını aç karnına içmesi gerekir. Sarı kantaron ile birlikte demlenerek içildiğinde stres ve uykusuzluk sorununa iyi geldiği bilinmektedir. Günün yorgunluğunu atmak ve akşam saatlerinde ortaya çıkan stresi düşürmek için yatmadan önce 1 fincan içilen melisa çayı vücudu rahatlatmaktadır.
Melisa çayı içmeden önce şu önerileri dikkate almak gerekir;
- Melisa çayını sağlık sorunu olanların ve hamilelerin tüketirken uzman görüşü alması gerekir. Özellikle kronik hastalığı olanlar ile ilaç kullananların melisa çayı içmeden önce uzman hekime danışması önemlidir. Her bünyede farklı etkileri olacaktır.
- Büyüme çağındaki çocukların gelişim sürecini etkileme ihtimali olan melisa çayını 16 yaş altındaki çocuklara verirken dikkatli olmak gerekmektedir. Yine uzman hekim görüşü olmadan melisa çayı çocuklara içirilmemelidir.
- Bazı ilaçlarla etkileşime girme ihtimali olan melisa çayı, ilaçların etkisini azaltabilmektedir. Bu nedenle düzenli ilaç alınıyorsa uzman hekim görüşü almadan melisa çayı içilmemelidir.
MELİSA ÇAYINI KİMLER İÇEBİLİR?
- Psikosomatik kökenli sindirim bozuklukları olanlar
- Mide ve bağırsaklarda spazmlar ve ağrıları olanlar
- Şişkinlik sorunu yaşayanlar
- Anksiyete ve sinirlilik sorunu yaşayanlar
- Stresten kaynaklanan çarpıntı şikayetleri olanlar
- Bulantı, kusma, taşıt tutması ya da deniz tutması gibi şikayetleri olanlar.
MELİSA ÇAYINI KİMLER İÇMEMELİ?
Glokom, tiroid hastalığı olanlar ile limon balsamının bir veya daha fazla bileşenine aşırı duyarlılığı olanların içmemesi gerekir. Hamilelikte, emzirme döneminde ve bitkiye karşı aşırı duyarlılığı olanlara önerilmez.
MELİSA ÇAYI NEYE İYİ GELİR?
- Rahatlatıcı ve yatıştırıcı etkisi nedeniyle aşırı strese iyi gelmektedir. Hem antispazmodik hem de yatıştırıcı olarak ikili bir role sahip olan anksiyetenin viseral somatizasyonunda etkin bir şekilde kullanılır. Ayrıca gaz giderici, antiviral, antioksidan ve anti-hormonal özellikleri nedeniyle kullanılması önerilmektedir.
- Sindirim sistemi spazmı yaşayanlara önerilmektedir.
- Şişme ve fermantasyon oluşumunu engellemektedir (karminatif etki).
- Mide bulantısına iyi gelmektedir.
- Bitkinin sahip olduğu antispazmodik ve yatıştırıcı özellikleri sayesinde ajitasyon ve uykusuzluk durumlarının tedavisinde kullanılmaktadır.
- İrritabl kolon, gastrit, kusma, biliyer dispepsi, baş ağrısı, titreme, psikojenik baş dönmesi ve taşikardiye iyi geldiği bilinmektedir.
Ayrıca bazı araştırmalarda melisa özünün, oksidatif stresin neden olduğu hasara karşı koruyucu etkisi gösterilmiştir. Kaygı ve uykusuzluğa karşı melisa bitkisinin etkisi bilinmektedir. Yatıştırıcı ve spazm önleyici özellikleri sayesinde, iç organlardaki somatizasyonlarla ilişkili kaygı durumlarına ve uykusuzluğa karşı etkili bir şekilde kullanılabilir.