EKONOMİK REFORM PAKETİ DEĞERLENDİRMESİ-2

Açıklanan Ekonomik Reform Paketinde dikkat çeken bir konu değişik alanlarda yeni kurulacağı ifade edilen kurumlar ve kurullar.  Reform paketi metninden çıkarabildiğim kurum ve kurullar şunlar. Ekonomi Koordinasyon Kurulu, Finansal İstikrar Komitesi, Piyasa Denetimi ve Gözetimi Kurumu,  Yatırım Uyuşmazlığı Kurumu, Yazılım ve Donanım Endüstrileri Başkanlığı, Sağlık Endüstrileri Başkanlığı, eksik oldu ise okuyucular kusura bakmasınlar, bir de eskiden Hazine Maliye Bakanlığına bağlı olarak çalışan kısa asıyla TUİK, Türkiye İstatistik Kurumunun yapısının ilgili kuruluş haline getirileceği yazılı. Bu kurum ve kurullar, makroekonomik istikrarın temini amacıyla alanına göre fiyat istikrarı, gıda üretim ve dağıtım zinciri denetimi, tarımsal üretimde israfın önlenmesi, finansal sektör dalgalanmalarına karşı önleyici tedbirler, rekabetin temini için çalışmalar, cari açığın azaltılması için sağlık endüstrileri alanında ürün geliştirme, özel sektörün tahkim uyuşmazlıklarında arabulucu benzeri görevler, kamu harcamaları konusunda çalışmalar vb. sorumluluklar ve görevler üstlenecek.  


Sevgili okurlar;


Öncelikle belirtmek isterim ki, son birkaç yıldır her yeni paket veya program açıklandığında yeni kurumlar ve kurullar oluşturuluyor veya yeniden yapılandırılıyor. İnanın, program açıklanacağı zaman televizyonun karşısına geçince oğlum, baba acaba hangi yeni kurum kurulacak merak ediyorum dedi.  Ortalıkta o kadar yeni diye kurum veya kurul var ki, her paketle yeni bir kurum ihdas ediyoruz ya da yeniden yapılandırıyoruz. 


Bu kurum veya kurulların pek çoğu zaten var, bazıları Resmî Gazetede yayınlanmış.  Finansal İstikrar Komitesi 2011 yılında TCMB bünyesinde kurulmuş, başkanlığını da Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yapmakta. 


Ekonomi Koordinasyon Kurulu çok öncelerden var olan bir kuruluş. 1981 yılında kurulmuş Ekonomik İşler Yüksek Koordinasyon Kurulu (EKK) olarak yeni adı. Zaman zaman CHP Genel Başkanı Sn. Kılıçdaroğlu’nun bahsettiği Ekonomik Sosyal Konsey’in bir başka şekli, hatta bir ara AKP’nin ilk döneminde Başbakan Yardımcısı’nın başkanlığında birkaç defa toplanmıştı. 


Piyasa Gözetim ve Denetim Komitesi şu anda Ticaret Bakanlığı bünyesinde mevcut çalışıyor. Ek olarak Gıda Güvenliği ile ilgili görevleri de var, Genel Müdürlüğü de var. Yeni kurulacağı ifade edilen Piyasa Gözetim ve Denetim Komitesine ilişkin şu ifade dikkat çekici. “Kurum, adil ve rekabetçi bir piyasa oluşumunun temini için bağımsız denetim görevi de üstlenecektir”. Bu açıklamalardan anlaşılan halen bu işleri yapan ve Ticaret Bakanlığının ilişkili kuruluşu özerk Rekabet Kurumu ya kapatılacak ya da Ticaret Bakanlığı bünyesinde bağımsız yeni bir kurum kurulacak. 


Yatırım Uyuşmazlığı Kurumu halen TOBB bünyesinde İstanbul Tahkim Merkezi olarak faaliyet yürütüyor, açıklamaya göre bu kurumda devletin bünyesine alınacak.


Bunların dışında iki adet yeni kuruluş daha var, Yazılım ve Donanın Endüstrileri Başkanlığı, Sağlık Endüstrileri Başkanlığı. Bu iki kuruluş cari açığın azaltılması için yazılım ve donanım ile sağlık ürünleri ve endüstrilerinin ithalatı üzerinde araştırma geliştirme faaliyetleri ve söz konusu ürünlerin yerli ve milli olması için çalışmalar yapacak. Bu türden ARGE ve ürün geliştirme çabaları takdire şayan ancak neden bunlar adı üzerinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı bünyesinde değil de Cumhurbaşkanlığı bünyesinde kurulacak bir Başkanlık bünyesinde olur, anlamak mümkün değil.  Aynı şekilde asli görevleri finansal istikrar ve enflasyonla mücadele olan TCMB ve Hazine-Maliye Bakanlığı yerine Cumhurbaşkanı Yardımcısının Başkanlığında Ekonomik Koordinasyon Kurulu oluşturulur, gerçekten anlamak zor.  Muhtemelen önümüzdeki hafta veya haftalarda yeni bir Cumhurbaşkanı Yardımcısı atanacak, bu kurula başkanlık edecek. 


Sevgili dostlar; 


Önümüzdeki dönem, Reform Paketi metnini okurken anladığım; önümüzdeki dönem yeni bir paket açıklandığında iki yeni kurum daha görmüş olacağız, birisi Kamu Özel İş birliği projelerini geliştirme ve denetleme işlerini yapacak Kamu Özel İş Birliği Kurumu(KÖİK),  diğeri de yerel yönetimlerin tüm yardımlarını devlet adına üstlenecek, gözetleyecek, denetleyecek Sosyal Yardımlar Kurumu (SYK). 
Ekonomi Reform Paketinde kurum ve kuruluşlar başlığında anlamlı ve doğru bir yaklaşım Türkiye İstatistik Kurumuna (TUİK) ilişkin açıklamalar. Önceden Hazine Maliye Bakanlığına bağlı olarak çalışan kurum ilişkili bir kuruluş olarak yeniden yapılandırılacak. Son yıllarda yayınladığı istatistiklerle sürekli tartışma konusu olan ve yıpranan TUİK’in bağımsız ve idari olarak özerk olması önemli bir değişim ve dönüşüm hamlesi. Yeni yapılandırma TCMB benzeri bir yapı mı olur, yoksa BDDK, EPDK vb. bir yapı mı olur bekleyip göreceğiz.  Reform paketine önümüzdeki hafta devam edeceğiz.

Önceki ve Sonraki Yazılar