Leyla Emeç Tavşanoğlu

Leyla Emeç Tavşanoğlu

KIBRIS USULÜ BOŞANMA...

Gazetecilik, zor olduğu kadar ilginç, insana inanılmaz keyif veren bir meslek.  Hele bu meslekte odaklandığınız, olayların önünü, arkasını iyi bildiğiniz konu/konular varsa ve konularda gelişmeler yıllar içinde gözünüzün önünden bir ırmak akışı gibi geçiyorsa daha da keyifli hale geliyor.
Benim de bu meslekte odaklandığım, bir dönem hatta takıntı haline getirdiğim konu Kıbrıs meselesi. Şimdi sizlere işin tarihçesini anlatıp canınızı sıkmak istemem. Zaten meseleye ilgi duyanlar neler olup bittiğini aşağı yukarı biliyordur. Benim meramım bu yazıda sizlere adadaki son bir gelişmeyi aktarıp bildiğim, dağarcığımdaki bazı anekdotları paylaşmak.
Yakın bir dost geçen gün Kıbrıs’ın Rum kesiminde İngilizce yayınlanan Cyprus Mail isimli gazeteden bir yazı gönderdi. Yazıyı Kıbrıslı Rum eski bir bakan, Costas Themistocleous kaleme almış. Themistocleous Kıbrıslı Rum eski lider Glafkos Klerides kabinesinde bakanlık yapmış, 2004’teki Annan Planı’nın savunucularından bir siyasetçi.  Yazının başlığı şöyle:
“Kıbrıs’ta Yeni Görüşmeler Birleşme Değil, Boşanmayı Ele Alacak.”
Önümüzdeki bir kaç ay içinde başlayacak BM gözetimindeki beşli Kıbrıs konferansında neler konuşulacağının beklendiğini Themistocleous şöyle tahminler yürüterek anlatıyor:
“Kıbrıs’la ilgili bundan önceki çabaların hepsi 1974’ten sonra (Kıbrıs Barış Harekatı) önce federasyon, ardından da iki bölgeli federasyon oluşturulması temeline dayanıyordu. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in İsviçre’de bu yoldaki son çabası neredeyse bir anlaşmanın eşiğine gelindiği gibi bir hava doğurmuştu.
“Ancak, önceki Türk lider Mustafa Akıncı ve Türkiye’nin yaklaşımlarına rağmen Kıbrıs Rum tarafı bir anlaşmaya varılması çabalarının sonunu getirmek için elinden geleni yaptı. Sonradan öğrendiğimize göre Kıbrıs müzakerelerinin kesilmesindeki amaç temasları sonlandırmak değil, görüşme temelini oluşturan konuları bilinçli olarak değiştirmekti. Bu bahaneyi haklı göstermek için de Kıbrıs Rum toplumunun adada  iki bölgeli bir federasyon kurulması fikrine  hazır olmamasıydı.
           

    ANASTASİADES’İN SEÇİM OYUNU


“Kıbrıslı Rum Lider Nicos Anastasiades İsviçre’de Crans Montana’da Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlut Çavuşoğlu’yla gizli bir toplantı yapmıştı. Bu toplantıda Anastasiades Çavuşoğlu’na açık biçimde , bana seçimlere gidene kadar zaman verin, seçimleri bir kazanayım Türk tarafının pozisyonlarına uygun eski önerilere benzer ama federasyon dışı  önerilerle geleceğim, dediği biliniyor. “
Çavuşoğlu’nun Crans Montana görüşmesi sonrası durumu Kıbrıs Türk liderliğine ilettiğini yazan Themistocleus Türk tarafında bu bilginin bomba etkisi yaptığına da dikkat çekiyor. Özetlemek gerekirse, KKTC Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’ın hep Kıbrıs’ta birlik olmayacağını, iki devletli çözümü savunduğunu hatırlatan Themistocleous artık Kıbrıs usulü boşanmadan söz ediyor.
Rahmetli Denktaş’la yaptığım bir söyleşide bana anlattıklarından satır başları:
- ABD Dışişleri Bakan Yardımcılarından Büyükelçi Nelson Ledsky bir ara ABD’nin Kıbrıs Koordinatörüydü. Lefkoşa’daki Cumhurbaşkanlığı köşküne gelip karşıma oturdu. Sürekli atıp tutuyor, bana göz dağı veriyor, Kıbrıs’ın bütünlüğünden söz ediyordu. Tepem attı. “Bana bak, o koltukta senin gibi niceleri oturdu. Ama hepsi yok olup gittiler, dedim.
- ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Richard Holbrooke bir ara Kıbrıs meselesine merak sarmıştı. Lefkoşa’ya geldi. O sırada Klerides (Eski Rum Lider Glafkos Klerides) hayattaydı. Holbrooke da kendisinden öncekiler gibi atıp tutuyor, Kıbrıs’ta birlik ve bütünlükten söz ediyordu. Fena öfkelenmiştim ama belli etmedim. Dedim ki: “Holbrooke, sen Kıbrıs’ı bilmeden atıp tutuyorsun. Bu adada iki lider var (Denktaş ve Klerides) seni bacaklarında sallarlar (they’ll give you a spin).
- Bir noktayı daha hatırlatarak yazıma noktayı koyayım. Dönemin BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın Kıbrıs için hazırladığı çözüm planı 2004’te adanın iki tarafında referanduma sunulmuş, bizim saf Kıbrıslı Türkler plana  çok yüksek oranda evet, uyanık Rumlar da çok yüksek oranda hayır oyu vermişti.

Önceki ve Sonraki Yazılar