İnnaritu’nun yönetmenliğini yaptığı Birdman filminin ilk sahnelerinden biridir. Şöyle bir replik geçer: “Bir şey neyse odur, o şey için söylenen şeydir.”

Eski alimler, gerçeği duyularımız ile dış dünya arasında sağlanan mutabakat olarak yorumlar. Duyularımıza sonsuz güven duyamayacağımızı (örneğin bir renk körü, kırmızıyı turuncu olarak görebilir) artık biliyoruz. Peki ya dış dünya? Ona güvenebilir miyiz?

Gerçek, özü itibariyle gerçek dışıdır. İktidardan yanadır. Dış dünyanın üzerinde birleştiği her konu, gerçeğe dönüşür. Yüzyıllar boyunca, hâkim görüş dünyayı tepsi şeklinde kabul ettiğinden; dünya, tepsi şeklindedir. İnanç daima hakikatin önüne geçer.

Gerçeğin doğasındaki iktidara yakın olma hâli, günümüzde teknolojik “silahların” kullanımı sebebiyle zirve noktasına varır. Artık gerçek, iktidar ne diyorsa bizzat odur. İşte buna post-truth çağ deniliyor.

Post-truth bugün teknoloji sayesinde hiç olmadığı kadar yaygın görünüyor. Sosyal medya başta olmak üzere, kitle iletişim mecraları, insanları kolaylıkla kalabalıklar gruplar haline getirebiliyor. Gözüken bu! Ama gerçeğin kendisi böyle mi?

Bana kalırsa esas mesele, inanç. İnsanlara sorgulamadan inanmaya meyilliler. Teknoloji, yalnızca bunu kullanan bir araç.

Çocukken dinlediğimiz masallardan belki de en güzeliydi... Kral, ahali arasındaki en iyi terzileri huzuruna çağırır. Kendisine en güzel kıyafeti dikecek olan terziyi altına boğacaktır; dikemeyenleri ise gerçek anlamda boğacak! İçlerinden biri uyanıktır. Krala, dünyanın en güzel kıyafetini diktiğini ancak bu kıyafeti yalnızca çok akıllıların görebileceğini söyler.

Kral çıplak olmasına karşın, aptal olduğunu kendisine yediremediğinden; kıyafeti görüyormuş gibi yapar. Halk da benzer bir tavırla, -kral aralarında çıplak dolaştığı halde- kıyafeti görüyormuş gibi beğenilerini sunarlar. İçlerinde sadece biri, bir çocuk “kral çıplak!” diye bağırır. Toplumun hâkim görüşü, ortak menfaati ne olursa olsun çocuklar ya da deliler bu kalabalığa karışmaz. “Çocuktan al haberi” sözü bundandır.

Algılarımızla büsbütün oynanan şu günlerde çocuklara kulak verin, ey okur!