17 Aralık 1897'de İstanbul'da doğdu. Babası Ali Rıze Bey, annesi ise Neyyire hanımdır. Hasan Ali Yücel ilk kez eğitim hayatında Mekteb-i Osmani olarak bilinen Vefa lisesini bitirmişti.
Eğitim hayatı sırasıyla Mekteb-i Osmani, Vefa İdadisi, Cağaloğlu Darülmuallimin-i Aliye (Yüksek Öğretmen Okulu) okullarında geçti. 19 Aralık 1922 yılında öğretmenliğe başladı. 

Bir grup meslektaşıyla Muallimler Birliği ve Türk Ocağını kurdu. 1924 yılında Kuleli Askeri Lisesine tayin edilen Yücel, burada edebiyat öğretmenliği yaptı. Ve hemen arkasından da İstanbul Erkek Lisesi’ne felsefe öğretmeni olarak atandı. 1926'dan itibaren İstanbul Erkek Lisesi'nde felsefe ve içtimaiyat (Sosyoloji) öğretmenliği ile Galatasaray Lisesi malumat-ı vataniye öğretmenliği yaptı. 1927'de sona eren öğretmenlik yıllarında, "Felsefe Elifbası", "Süri ve Tatbikî Mantık", Hıfzı Tevfik ve Hamamizade İhsan ile birlikte yazdığı "Türk Edebiyatı Numuneleri" adlı eserlerini yayınladı.

Hasan Ali Yücel felsefe öğretmeni ve eski milli eğitim bakanıydı. Köy enstitüleri kurucularından olan Hasan Ali Yücel 1938 - 1946 yılları arasında Türkiye'de milli eğitim bakanlığı yapmıştı. Hasan Ali Yücel aynı zamanda Türk dil kurumunda etimoloji kolu başkanlığı görevini de yürütmüştü. Siyasete de atılan Hasan Ali Yücel Cumhuriyet halk partisinden İzmir milletvekili olarak görev yapmış, tam olarak milletvekilliğini dört dönem sürdürmüştü.

1927 başında, Hasan-Âli, Reşat Şemsettin (Sirer) ile birlikte "Mıntıka Müfettişleri" unvanıyla İstanbul Maarif Emirliğine verildi. Hasan-Âli, 1929 sonunda İkinci Sınıf Maarif Müfettiş Umumiliğine yükseldi ve Maarif Emirlikleri kaldırılınca Maarif Vekaleti Teftiş Kurulu Üyesi oldu. 1930'da Maarif Vekili Cemal Hüsnü (Toray), kendisini araştırma ve inceleme göreviyle Paris'e gönderdi. 1930'un sonunda, geniş bir inceleme ve araştırma dosyasıyla Türkiye'ye döndü.

1936'da bu incelemesini "Fransa'da Kültür İşleri" adıyla yayındı. 1931 yılında bazı inceleme ve denetleme yapmak için Atatürk ile birlikte 3 ay sürecek bir yurt gezisine çıktılar. Söz konusu denetleme gezisinden bir yıl sonra, dil devrimim doğru temeller üzerinde geliştirmek düşüncesiyle, 12 Temmuz 1932'de Türk Dili Tetkik Cemiyeti kuruldu. Hasan-Âli, Cemiyet’in Etimoloji Kolu Başkanlığına getirildi. 1932 yılında, Hasan-Âli, batıdaki benzerleri örnek alınarak kurulan, öğretim üyeleri yurtdışında okumuş kişilerden oluşan Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü'ne müdür olarak atandı.

Hasan-Âli, 1933 yılı sonunda Maarif Vekaleti Orta Tedrisat Umum Müdürlüğü'ne atandı. Bu dönemde, üniversiteye geçişteki önemi nedeniyle liselerde reform düşüncesi üzerine yoğunlaştı. 1934'te Cumhuriyet Halk Partisi'ne dilekçe vererek "Milletvekili adayı olarak önerilmesi"ni sağladı; İzmir Milletvekili olarak Meclise girdi. 28 Aralık 1938'de, Hasan-Âli Yücel, 41 yaşında iken, Celal Bayar kabinesinde Maarif Vekili oldu. Özellikle Cumhurbaşkanı İnönü’nün desteğiyle, yakın çalışma ve dost grubunun katılımıyla büyük bir reform hareketi başlattı ve gerçekleştirdi.
Hasan-Âli Yücel, 1945'te, 4-20 Kasım arasında Londra'da toplanan ve 43 ülkenin katıldığı UNESCO toplantısında ülkemizi temsil etti.
O'nun döneminde, Ankara Fen Fakültesi (1943), İstanbul Teknik Üniversitesi (1944.) ve Ankara Tıp Fakültesi (1945) kuruldu. Dört yıl gibi bir hazırlıktan sonra, 15 Haziran 1946'da 4936 sayılı Üniversiteler Yasası çıkarıldı.

Hasan-Âli Yücel, 5 Ağustos 1946'da 7 yıl ve 7 ay sürdürdüğü Millî Eğitim Bakanlığı görevinden istifa etti. İstifasından sonra gazetecilik görevine dönen Yücel, dönemin etkin gazetelerinden Ulus’ta yazılar yayınladı. 1950 yılında hem Ulus gazetesinden hem de CHP’den ayrıldı.

1950-1960 arası bu son dönemde, Cumhuriyet'te "Köşemden" başlığı altında yazılar yazdı, yurtdışı gezilerine çıktı; Kıbrıs ve İngiltere gezilerinden sonra izlenimlerini, düşüncelerini "Kıbrıs Mektupları" ve "İngiltere Mektupları" adıyla yayınladı.
Bir süre (1956'dan itibaren) İş Bankası Yayın İşlerini yönetti, Bu dönemde sağlığı iyice bozulan Yücel 26 Şubat 1961 sabahı, İstanbul'da misafir olarak kaldığı Prof. Dr. Tevfik Sağlam'ın evinde enfarktüs'ten vefat etti.

Hasan Ali Yücel, Şair Can Yücel'in babası, Japonya kıyılarında batan Ertuğrul Fırkateyninin kaptanı Ali Beyin torunudur.
Hasan Ali Yücel 1922 yılında Gülsüm Refika Yücel ile dünya evine girmiştir. Bu evlilikten de

Can
Yücel ve Canan Yücel Eronat adında iki tane çocuğu olmuştur.

Hasan Ali Yücel Eserleri

- Fransa'da Kültür İşleri
- Suri ve Taıbiki Mantık
- Felsefe Elifbası Ruhiyat
- Sizin İçin, Çocuklara Şiirlerim
- Dönen Ses
- Mevlana
- Davam
- Bilimler Felsefesi
- Yurttaşlık Bilgisi
- Hürriyete Doğru
- Pazartesi Konuşmaları
- Edebi Şef
- Atatürk
- Geçtiğim Günlerden

21 Kasım 1938 günü Türkiye Büyük Millet Meclisi kura ile Atatürk’ün naaşını taşıyacak 12 milletvekilini seçti.
Bu vekillerden biri de Cumhuriyet döneminin çok yönlü kimliğine sahip seçkin bir eğitim, kültür ve siyaset adamı olan Hasan Âli Yücel’di.

Sevgiyle bağlı olduğu Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün defnedilmesinin ardından da işte bu duygu yüklü yazıyı kaleme aldı.
"Biliyor musun, bu ağaçtan kolunu tutarak taşıdığın tabutun içinde kim var? O insan mı? olamaz. O bir cihandı.

Fezalara sığmamalıydı; nasıl bir soğuk mahfazanın içinde durabiliyor? Oraya niçin girdi, nasıl girdi? Biliyor musun? Bilemezsin. Anlayamazsın. Sen bu muammayı çözemezsin. Önüne bak, işine bak. Taşı, o cihanı bu tabutun içinde belleyerek taşı!
Sen onu daima kendi arzularına göre yürür ve yaşar görmüştün. Şimdi O, hareketlerini sizin iradelerinize bırakmıştır.

İstediğiniz yere koyup dilediğiniz yere kaldırıyorsunuz. Mukavemet etmiyor, hayır demiyor. Kendini size terk etmiş gibidir. Niçin? Niçin bu hür, hareketlerine sahip insan hürriyetinden ve iradesinden vazgeçmiştir? Zihnini yorma; halledemezsin. Taşı, senin götürmek istediğin yer, şimdi O'nun gitmek istediği yerdir. Gözlerinin nemini kurutmadan, bol bol gözyaşı dökerek O'nu taşımak vazifendir. O kadar! Sen onu yap ve başka şey sorma! Taşı! Taşı O'nu...”

Milli Eğitim Bakanımız, Köy Enstitüleri'nin kurucusu Hasan Ali Yücel’i vefatının 61. yılında saygıyla rahmetle anıyorum.