Covid 19 salgını başta olmak üzere ülke ve ulus olarak onlarca yaşamsal ekonomik ve sosyal sorunumuz sürerken barolar ve Türkiye Barolar Birliği “temcit pilavı” tekrar önümüze sürüldü. Aslında bu pilav çok da bayatladı ancak siyasi iktidar bayat da olsa pilava su katarak gündem yaratma yöntemini sık sık uyguluyor. Bu su katma; kah “Türk” ve “Türkiye” kelimeleri kullanılmayacak şeklinde ortaya çıkarılıyor, kah baroları dernek yapma iddiası ile ortaya çıkarılıyor, kah seçim sistemi değişikliği oluyor.

Ne yazık ki “hukukçular” olarak bizler de bu tartışmaların peşinden gitme acizliği içindeyiz. Hukuk akademisyenleri, hukuk öğrencileri, hukukçu bürokratlar, hukukçu siyasetçiler, yargıçlar, savcılar, avukatlar, barolar, barolar birliği yani hepimiz sorunlarımızı ve bunların nasıl çözüleceğini bildiğimiz halde bu devasa gücümüzü bir araya getirip, öncülük alıp çözümlerimizi dayatamıyoruz. Aslında dayatmak istediğimizden de emin değilim, herkes kendine ördüğü kozadan memnun, kaybetmekten korkuyor.

Bugünkü tablodan hepimizin payı ve sorumluluğu olduğunu kabul etmeliyiz. Hukuk tarihi bizleri pek de hayırla anmayacak.

Bu konulardaki görüşlerimi oldukça sık yazdım ve anlattım, aldığım görevlerde uygulamaya çalıştım ama olmadı. Belki bu yaptıklarım “takdir hakkı”nın lehime kullanılmasını sağlayabilir.

En güncel pilav bugün bir gazetenin manşeti olan “baro derneği”, bu konuyu yıllar önce yazmıştım tekrarda yarar var mı bilmiyorum.

Barolar ve Türkiye Barolar Birliği “dernek” olur mu?

Olursa neler olur:

1. “Sav, savunma, karar.” üçlüsünden yani yargı erki içinden “savunma” ve örgütü düşer. Zaten temel amacın da bu olduğu anlaşılıyor, son dönemde fiilen yargı erki içinde görmezden gelinen Türkiye Barolar Birliği ve barolar sıradan bir dernek haline getiriliyor.

2. Devlet protokolünde “savunma”nın yeri olmayacak ya da bütün DernekBaro ve DernekBirlik başkanlarının hepsinin yeri olacak.

3. DernekBaro kurabilmek için üye sayısı koşulu olacak mı? Yürürlükteki yasa bölgesinde en az otuz avukat bulunan il merkezinde baro kurulması koşulunu içeriyor. (Md. 77)

4. DernekBaro hangi yerleşimi esas alarak kurulacak, İl, İlçe, mahalle, belde? (Anlaşılan aynı yerleşim bölgesinde birden fazla DernekBaro olsun isteniyor.) Avukatın baro bölgesinde büro kurma zorunluğu nasıl yerine getirilecek? (Md. 43)

5. Yürürlükteki yasamızın 44/A ve 44/B maddelerinde düzenlenen “avukatlık bürosu” ya da “avukatlık ortaklığı”nın aynı baroya kayıtlı avukatlar arasında kurulabileceği koşulu nasıl işletilecek? Bu koşul aranmayacaksa kayıtlı olunan DernekBaro bölgesi dışında da büro açılabilecek.

6. Bu durumda avukatlığın sürekli olarak yazılı bulunduğu baro bölgesi dışında yapılmama yasağı nasıl işleyecek? (Md. 67)

7. DernekBaro organlarında görev alabilmek için mesleki kıdem aranacak mı?

8. Her DernekBaro ya da DernekBirlik kendine göre resmi kılık belirleyebilecek mi? (Md.49)

9. Mahkemeler ve diğer kurumlar hangi DernekBaro ya da DernekBirliği muhatap alarak taleplerde bulunacak?

10. Adliyelerde hangi DernekBaro için mekan tahsis edilecek? Avukat odalarının tefrişini kim yapacak, personel ve diğer giderlerini kim karşılayacak, sorumlusu kim olacak?

11. Bütün avukatların uymaları gereken tek bir meslek kuralları düzenlemesi olmayacak, her DernekBirlik kendine göre meslek kuralı ve yönetmelikler hazırlayabilecek.

12. Herhangi bir DernekBaro’ya kaydolmak istemeyen avukatın durumu ne olacak?

13. Her derneğin kendisine göre asgari ücret tarifesi mi olacak?

14. Anayasa Mahkemesi, İnsan Hakları Yüksek Kurulu gibi yasa ve yönetmelikler gereği avukat üye/temsilci bulundurulması gereken kurumlar için seçimi hangi DernekBaro ve DernekBirlik yapacak?

15. Avukatlık stajını kim yaptıracak, eğitimini kim verecek, derneğe üye olmadan staj nasıl yapılacak?

16. Dernek üyesi olmayan avukat yanında staj yapılabilecek mi?

17. Stajın adliye bölümünde hangi dernek muhatap alınacak?

18. Stajyer kredisi nasıl ve hangi kaynaktan ödenecek?

19. Stajyerin genel sağlık sigortası primi nasıl ve hangi kaynaktan ödenecek?

20. Avukatların ödedikleri SGK primlerinin barolar tarafından takibi nasıl yürütülecek?

21. Avukatlık levhası nasıl düzenlenecek, sicili kim tutacak, ruhsatı kim verecek? Ülke çapında genel sicili kim tutacak?(Md. 75)

22. Kayıt, nakil, levhadan silme gibi işlemler nasıl düzenlenecek?

23. Avukatlığa kabul koşullarının yerine getirildiğini, kabulde engel bulunup bulunmadığını kim denetleyecek, itirazlar nereye yapılacak? (Md. 3 Md. 5)

24. CMK kapsamında avukat görevlendirmelerini kim yapacak? Kolluk, savcılık ve mahkeme avukat görevlendirilmesini hangi DernekBaro’dan isteyecek? Görevlendirme giderleri için aktarılan ödenek DernekBarolar arasında nasıl dağıtılacak?

25. Adli yardımda avukat görevlendirmelerini kim yapacak? Vatandaş ve mahkemeler hangi DernekBaro’dan talepte bulunacak?

26. Adli yardım avukat ücretleri ve giderler için aktarılan ödenek DernekBarolar arasında nasıl dağıtılacak, ödemeler nasıl yapılacak?

27. Avukatların disiplin işlemlerini kim yürütecek?

28. Yurt dışı temaslarda ve uluslararası barolar birlikleri örgütlerine üyelikte temsil yetkisi kimde olacak?

29. Vekalet pulu uygulaması nasıl devam edecek?

30. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonu nasıl devam edecek, sağlık yardımı ve diğer yardımlardan yararlananların durumu ne olacak?

31. Fon kapsamında destek alan öksüz ve yetimlerin durumu ne olacak?

32. Türkiye Barolar Birliği ve baroların mülkiyetindeki taşınmazlar ve diğer mal varlıkları kimin olacak?

33. Buralarda çalışan personelin durumu ne olacak?

Bu soruların olumlu bir cevabı olamaz.

Yapılacak olan savunma mesleğini dünyada ilk olarak biz keşfettik ve nasıl icra edeceğimizi belirliyoruz saplantısından kurtulup, bu mesleğin çağdaş hukuk devletlerinde yüzyıllardır geliştirilerek yürütülen uygulamalarına bakıp mesleki gelişimin önünü açmaktır.