Mustafa Gözaydın

Mustafa Gözaydın

İstanbul Boğazı akıntılarından elektrik üretimi

Dünyanın okyanusları, kullanılmayan, temiz, güvenilir ve tahmin edilebilir bir yenilenebilir enerji kaynağıdır.

İnsanlar, yüzyıllardır okyanus enerjisini kullanmaya çalışıyor, 1799'da Pierre-Simon Girard adlı bir Fransız mühendis ile başlıyor. Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, okyanusun kullanılması durumunda 20.000 ila 80.000 terawatt saatlik elektrik üretilebilir. Bu, dünyanın neredeyse 20.000 TWh olan mevcut enerji tüketiminden daha fazladır.

Türkiye'de 2017'de 289 milyar 975 milyon 177 bin kilovatsaat elektriktüketilirken, bu rakam 2018'de yüzde 0,75 artışla 292 milyar 171 milyon 619 bin kilovatsaate yükseldi.

Elektrik üretiminde; yüzde 37 doğal gaz, yüzde 33 kömür ve yüzde 20 ile hidrolelektrik enerji, rüzgar enerjisi yüzde 6, Jeotermal enerji ve diğer kaynaklardan yüzde 4 enerji üretimi yapılmaktadır.

İstanbul Boğazı kıvrımlı yapısıyla yaklaşık 17 deniz mili uzunluğundadır. Karadeniz, nehirlerle beslenmektedir. Buharlaşmanın az olmasından ve Karadeniz’i besleyen nehirler yüzünden Karadeniz’in su yüksekliği Marmara’dan 40 cm daha yüksektir. Bu yüzden Karadeniz’den Marmara Denizi’ne doğru sürekli bir yüzey akıntısı vardır. Kuzeyden güneye doğru, boğaz yüzeyinden akan bu akıntı, ortalama 3-4 knot hızındadır ama kuzeyli rüzgarların sert esmesi sonucunda veya yağışların yoğun olduğu durumlarda 7-8 knot hızına kadar ulaşabilmektedir.

Karadeniz’in sularının özgül ağırlığının daha az olması ve tuzluluk farkından dolayı 15 metre ve altındaki sularda bir dip akıntısı meydana gelmektedir. Dip akıntısı Marmara Denizi’nden Karadeniz’e doğrudur. Bu dip akıntısı 1-2 knot hızındadır. İstanbul Boğazı’nda Karadeniz’den gelen suların debisi, Karadeniz’e dipten giden suların debisinin yaklaşık 2,5 katıdır.

Deniz dalgalarının hareketinde, sıcak yüzey suları ve daha soğuk derin sular arasındaki sıcaklık farkından, tatlı su ve tuz arasındaki tuzluluk farkında ve deniz akıntıları ve gelgitlerden; Ozmotik enerji, deniz akıntıları ve bazı dalga enerjisi türleri temel yük gücünden Marmara ve Karadenize kurulacak türübünlerle; İthal ettiğimiz doğalgazdan ürettiğimiz yaklaşık yüzde 37 elektirikten daha fazla elektiriği üretebilir ve Enerjide dışa bağımlılığı azaltarak tutarlı ve güvenilir elektrik üretebiliriz.

Önceki ve Sonraki Yazılar