Osman Erk
Korona diyeti
Aşı ve antibiyotiğin olmadığı yüzbinlerce yıl sebze, meyve, kuruyemiş, yeşillik ve yapraklar biyolojik atalarımızın bağışıklık sistemlerinin en büyük destekçisi olmuştur. Günümüz insanının bağışıklık sistemi bu besinlere göre evrim geçirmiştir. Bu gerçekten hareketle taze, temiz, yerel olarak ve mevsiminde üretilmiş, mümkünse organik, gökkuşağının bütün renklerini barındıran bitkisel besinlerden oluşan rengarenk ve değişik bitkisel besinler günlük diyetimizin en önemli unsuru olmalıdır.
Böyle bir diyet bağışıklık sistemi için son derece gerekli olan vitamin, mineral, iz element ve binlerce antioksidan fitokimyasalı barındırır. Günlük kalorilerin %90’ı bu tür bitkisel besinlerden, %10 kadarı ise kaliteli, kaynağı bilinen, doğada özgürce yaşayan hayvansal gıdalardan gelmelidir. Endüstriyel olarak üretilmiş hayvansal gıdalar bol miktarda kalori, kolesterol, doymuş yağ ve toksin içerirken; vitamin, mineral, lif ve antioksidanlardan fakirdir.
Aynı şekilde son kullanma tarihi belli, içlerinde çoğunlukla soya, buğday, mısır, hayvansal protein, boyalar ve katkı maddeleri bulunan hazır ambalajlı gıdalar bağışıklık sistemini zayıflatır. Bağışıklık sisteminin en önemli destekçisi günlük 10-12 porsiyon sebze ve meyve tüketmektir.
D ve C vitaminlerinden, selenyum ve çinko gibi minerallerden zengin bir diyet bağışıklığı güçlendirir. Dünyanın birçok ülkesinde Covid-19 tedavisi için bu vitamin ve mineraller tedaviye yardımcı unsurlar olarak ilave edilmektedir.
Yeşil-Beyaz Sebzeler
Brokoli, kuşkonmaz, Brüksel lahanası, karnabahar, karalahana, şalgam, turp, su teresi, alabaş, sarımsak, soğan, pırasa gibi turpgiller ailesindeki sebzeler selenyum, sülfürlü aminoasitler ve sistein bakımından çok güçlüdür. Bağışıklık sistemini desteklemek için günde en az 3-4 porsiyon bu sebzelerden yenmelidir.
Sarı-Turuncu-Kırmızı Sebze ve Meyveler
Havuç, domates, biber, kabak, balkabağı, tatlı patates, kayısı, greyfurt, kivi, limon, portakal, nar, mandalina, Trabzon hurması gibi sebze ve meyveler bol miktarda C vitamini ve kuvvetli bir antioksidan olan beta karoten içerir. Günde 2-3 porsiyon tüketilmelidir.
Mavi-Mor Sebze ve Meyveler
Pancar, patlıcan, kiraz, çilek, böğürtlen, yaban mersini, dut, üzüm, gibi sebze ve meyveler bol miktarda C vitamini ve polifenol içerir. Günde 1-2 porsiyon tüketilmelidir.
Kahverengi-Esmer Yiyecekler
Tam tahıllar, kuru baklagiller, kuru yemişler, tohum ve çekirdekler bol miktarda E vitamini, lif, çinko, magnezyum, krom ve bakır içerir. Günde 3-4 porsiyon bu yiyeceklerden tüketilmelidir.
D Vitamini
D vitamininin esas kaynağı güneştir. Bu günden itibaren güneşin olduğu saat 10-16 arasında, güneş kremi sürmeden, güneş yanığı oluşmayacak şekilde, gözleri ve yüzü koruyarak güneşlenmek yeterli D vitamini sağlayacaktır.